Муборак Рамазон ойини кутиб олишда халқларнинг ҳар бирининг ўзига хос урф-одатлари ва анъаналари мавжуд. Европа қитъасида жойлашган Албания давлати мусулмонлари ҳам Рамазон ойини шоду-хуррамлик билан қаршилашади. Албан халқи Рамазон ойи келиши билан қайси дин вакили бўлишига қарамай, қўшниларига таомлар тарқатади, меҳмонлар учун зиёфат дастурхони ёзади. Бу муборак ойда қилинадиган одат тусига кирган энг яхши расм-русумлардан бири – қариндошлик ришталарини мустаҳкамлаш, борди-келди зиёратларини уюштириш ва жамоат учун ифторлик дастурхонларини ёзишдир.
Албаниялик мусулмонлар Рамазон ойида ифторлик дастурхонига гўшт билан тухум қўшилган таомлар, узум ва олхўри шарбати, ловия, карам, картошка ва ҳар хил зираворлардан тайёрланган суюқ таомлар тортиқ қилишни хуш кўришади.
Рамазон ойига ҳозирлик кўриш учун қуруқ гўштлар, ловия олдиндан сақлаб қўйилади. Сут маҳсулотлари бу муборак Рамазон ойида кўп миқдорда истеъмол қилинади. Шунингдек, албанлар қўй, бузоқ ва эчки гўштларини сут ва картошка билан аралаштириб тайёрланган таомларни ҳамда товуқ гўштини қайнатилган гуруч ва сутли патир билан тановул қилишни ёқтиришади.
Шунингдек, Рамазон ойида албанлар “Симс”, “Кадоиф”, “Шакарбаря” ва “Паҳлава” каби махсус ширинликлар тайёрлашади.
Муҳими улар рўза ибодатини кишининг ўзини ҳар қандай ёмон хулқ ва фаҳш сўзларни гапиришдан узоқ бўлиши деб билиб, бу салбий иллатлардан нафсини тийишга ҳаракат қиладилар. Масжидларда таровеҳ намозида қатнашади, Қуръонни хатм қилишади. Айниқса, албан халқи “Лайлатул қадр” кечасини ўзгача тароват билан қаршилайди. Унда махсус “Ҳосуд” номли ширинлик тайёрлаб, қариндошлар ва қўшниларга тарқатадилар, бир-бирларига эзгу тилаклар билдиришади.
Халқаро алоқалар бўлими ходими
Илёсхон АҲМЕДОВ тайёрлади.
2024 йил 30 октябрь куни Зайниддин домла Эшонқулов бошчилигида Тошкент вилоятининг Тошкент тумани “Ҳасанбой ота” жоме масжидида амалий тадбир ўтказилди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассислари, Тошкент вилояти вакиллиги раҳбарияти ва ходимлари, вилоят туман ва шаҳарларининг бош имом-хатиблари ҳамда отинойилари, шунингдек, “Ҳаж-2024” зиёратчилари, МФЙлар раислари иштирок этди.
Йиғилишда имом-хатиб ҳамда отинойиларнинг “Ҳаж – 2024” зиёратчиларини маънавий-маърифий тадбирларга фаол жалб этиш ишига кўмаклашиш, тумандаги масжидлар фаолияти ўрганиш, пешин намозида масжидларда долзарб мавзуда маъруза қилиш каби масалалар муҳокама қилинди.
Шу мақсадда Ишчи гуруҳ аъзолари Тошкент туманининг 18 та масжиди ҳамда 20 та маҳалласига бириктирилиб, хонадонларга кирилиб, турли йўналишлар бўйича суҳбатлар ўтказилди.
Хусусан, имом-хатиблар 100 та оилага, отинойилар 14 та оилага, умумий ҳисобда 114 та оилага кириб, маънавий-маърифий тарғибот ҳамда амалий ёрдам тадбирлари олиб бордилар.
Шунингдек, эр-хотин, ака-ука, ота-бола, қайнона-келин, ўртасидаги келишмовчилик ва жанжаллар сабабли нотинч бўлиб турган 32 та оила ўрганилиб, уларга насиҳат қилинди. Нотинчлик сабабларини бартараф этиш, аразлашганларни яраштириш чоралари кўрилди. 36 та ҳолатда оилавий ажримларнинг олдини олишга ҳаракат қилинди, 4 та оилани яраштиришга муваффақ бўлинди, 7 оилани яраштириш жараёнини давом эттириш белгиланди. 23 та хонадонда ЖИЭМда жазо муддатини ўтаётганларнинг оила аъзолари, жазо муддатини ўтаб қайтганлар, муқаддам судланганлар билан юртимизда олиб борилаётган ислоҳотлар борасида суҳбатлашилди. Шунингдек, ногирон ва касалманд фуқаролар яшайдиган 2 та оилага кирилиб, улардан кўнгил сўралди, даволаниш ва дори дармон, 3 та кам таъминланган оилаларга озиқ-овқат, кийим-кечак ҳамда моддий ёрдам кўрсатилди.
Тадбир сўнгида амалга оширилган ишлар таҳлил қилиниб, Тошкент туманида масжидлардаги камчиликларни бартараф этиш, имом-хатибларнинг маънавий-маърифий ҳамда масжид бошқарувидаги фаолиятида кузатилган камчиликларни бартараф этиш юзасидан кўрсатма ва тавсиялар берилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати