Рамазон – ёрдамлашиш, едириш-ичириш ойи. Бу ойнинг ҳар куни ғанимат. Мўминлар рўзадорларга ифторлик учун катта дастурхон ёзмоқ ажридан умидвор ҳисси билан яшайди. Йил давомида эраша олмаган савобга ана шу бир ой ичида сазовор бўлиш мумкин. Чунки кўмагимиз туфайли ўзгалар ҳам неъматлар билан таъминланади.
“Бу ой Аллоҳ мўминнинг ризқини кўпайтирди”. Кундалик хаётимизда уйимиздаги умумий овқатланиш режаси жадвалини чизиб кўринг. Ўн бир ой ичидаги ейиш-ичиш ичишимиз билан рамазон ойидаги дастурхонимизни таққослаб кўрин.
Рамазон кирганда жадвал дархол ўзгаради. Чунки Пайғамбаримиз соллаллоху алайҳи васаллам “Рамазон келиши билан мўъминнинг ризқи ортади, дастурхони файзу баракага тўлади”, деб айтганлар.
Аллома Мухаммад Зоҳид Қутқу ҳазратлари “Ризқ – бу инсон томоғидан ўтған луқмадир. Чўнтагидаги нарса эмас”, деган экан.
Ўзимиз гувоҳи бўлиб турибмизки, рамазонда мўъминларнинг ризқи ортмоқда. Ифторликларда ҳар хил ноз-неъматлар, шарбату салқин ичимликлар, маваларнинг сархилидан тортиб ноёбигача борлиги дастурхонимизнинг кўрки ва безаги бўлмоқда.
Биламизки, “Асри саодат”да яшага саҳобаларнинг аксари жуда ҳам оғир аҳволда яшаган. Шу боис бир ривоятда келтирилади. “Ё Расулуллоҳ! Биз ифторлик берадиган, дастурҳон безатадиган ҳолатда эмасмиз “Уйида ейдиган-ичадиган ортиқча нарсаси бўлмаган кишилар нима қилади!” деб сўраганларида”
Пайғамабаримиз саллоллоху алайҳи васаллам: “Бир киши бир рўзадорга бир дона хурмо ёки бир қултум сув, ёхуд озгина сут берган бўлса, Аллоҳ у кишини савоб билан сийлайди”, деб мархамат қилган эканлар.
Дехқон ва боғбонларимизнинг самарали меҳнати эвазига халқимиз дастурхони тўкин-сочин бўлиб бормоқда.
Бу неъматларнинг шукронасини хар куни қилсак ҳам оз, албатта. Аллоҳ таоло бизни яхшиликларига мувоффақ айласин. Бу ойнинг файзу баракотидан, савобларидан, илоҳий неъматларидан, фойдаланишни хаммамизга насиб айласин.
А. СУЛАЙМОНОВ,
Марҳамат туманидаги “Марҳамат” масжиди имом-хатиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ҳасан розияллоҳу анҳу зироат экинлари экиладиган ерларга эга эди. Бундан ташқари, ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу даврида укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳу билан бирга давлатдан йилига беш минг дирҳам маош оларди. Бу миқдордаги маошни фақат Бадр жангида қатнашганларгина олишлари мумкин эди. У киши розияллоҳу анҳу Муовия розияллоҳу анҳунинг даврида йилига юз минг дирҳам маош оладиган бўлди. Кўплаб бой саҳобалар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган муҳаббатлари туфайли Ҳасан розияллоҳу анҳу ва укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳуга катта миқдорда ҳадялар беришарди. Бундан ташқари, баъзи саҳобалар ўлимидан олдин ўзи қолдирган меросдан уларга берилишини васият қилишарди. Масалан, Бадр ва Уҳуд жангларида қатнашган Ислом суворийси Миқдод ибн Амр ибн Саълаба ал-Киндий ўлимидан олдин бойлигидан ўн саккиз минг дирҳамни Ҳасан ва Ҳусайн розияллоҳу анҳумога васият қилади. Бу васият амалга оширилади.
Ҳасан розияллоҳу анҳу кўп марта уйланган саҳобалардан эди. Бироқ у ажрашган аёлларига нисбатан жуда сахий эди. Ана шундай аёли Оиша Ҳасамийяга йигирма минг дирҳам нафақа тўлаган. Яна ажрашган икки хотинига ўн минг дирҳамдан ташқари бошқа мол-мулкларни ҳам нафақа қилиб қўшиб берган. У никоҳига оладиган аёлларига ҳам кўп миқдорда маҳр берарди. Иккита аёлига йигирма минг дирҳамдан, бошқа бир аёлига эса юзта жория ва юз минг дирҳам маҳр берган.
Ҳасан розияллоҳу анҳу бор мол-мулкини икки марта, мол-мулкининг ярмини оёқ кийими ва маҳсиларигача уч марта ҳадя қилган. Ёрдамга муҳтож бир кишига бир юз ўттиз минг дирҳам, бошқа бирига эса юз минг дирҳам садақа қилгани ривоят қилинган. Мадина кўчаларидан ўтиб кетаётган бир йўловчини зарур бўлган улов ва озиқ-овқатлар билан таъминлаган. Эҳтиёжи учун юз минг дирҳам сўраб Аллоҳ таолога дуо қилган кишига ўшанча пул жўнатган. Масжидул Ҳаромнинг четида бир кишининг «Аллоҳим, менга ўн минг дирҳам бер», деганини эшитиб, дарҳол уйига қайтиб бориб, унга шунча пул юборган.
Ҳасан розияллоҳу анҳу ҳаж сафари чоғида ўзи ва укаси Ҳусайн розияллоҳу анҳуни, жияни Абдуллоҳ ибн Жаъфар ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳуни қўй гўшти билан меҳмон қилган бечора аёлни Мадина бозорида кўриб қолиб, унга мингта қўй ва минг тилла бериб юборган.
Маккадан Мадинага сафари чоғида бир одам у кишини ёмғирдан ҳимоялаш учун ўз чодирида меҳмон қилади. Ана шу чодир эгасига чўпонлари билан бирга юзта туя ҳадя қилади.
Яна Ҳасан розияллоҳу анҳу ўзига бир қўй ҳадя қилган қулни қўйлари билан бирга сотиб олиб, уни озод этади ва унга сурувни ҳадя қилади. Шунга ўхшаш яна бир воқеа: итига овқатидан берган қулни ўзи қўриқлаётган боғи билан бирга сотиб олиб, уни озод қилади. Кейин ўша боғни қулнинг ўзига ҳадя қилади.
«Миллионер саҳобалар» китобидан