Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
25 Ноябр, 2024   |   24 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:00
Қуёш
07:23
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446

Рамазон-Қуръон ойи

31.05.2017   79328   7 min.
Рамазон-Қуръон ойи

Рамазон Қуръон ойи, муқаддас Ислом динимизни асл негизи бўлган Аллоҳнинг каломи Қуръон айни шу ойда Аллоҳ таоло томонидан нозил бўлган китобдир.

Аллоҳ Қуръони каримда «Албатта, зикр(Қуръон)ни биз нозил қилдик ва албатта, уни муҳофаза қилурмиз»(Ҳижр, 9-оят), деб марҳамат қилади.

Рамазон ойи рўзасини тутмоқлик динимизнинг бешта арконидан бири бўлиб, Аллоҳ таоло фарз қилган амалдир. Бу ойнинг энг буюк фазилатларидан бири – бу унинг Қуръон ойи эканлигида. Биз айнан шунга эътиборимизни қаратадиган бўлсак, таровеҳ кечаларида хатми Қуръон бўладиган масжидларда қориларимизнинг қироатларидан баҳраманд бўлсак энг катта ютуқни қўлга киритган бўламиз .

Бу йилги Рамазон ҳам ўзгача файзу таровати билан кириб келди. Юртимизда мингдан зиёд масжидларда қориларимиз томонидан хатми Қуръонлар қилинмоқда. Албатта, бу хатмларда ўзгача файз бағишлаётган қориларимиз ҳисобланади. Бундай қорилардан мингдан ошиғи ҳозирги кунда халқимиз хизматида бўлиб, масжидларда Қуръон хатмларини қилиб бермоқдалар.

Ҳар бир муъмин ва мусулмон  ушбу Қуръон ойида, Аллоҳнинг каломига муҳаббатини зиёда қилмоғлиги зарур, чунки бу ой шунчалик фазилатлики уни топмоқлик ҳар кимга ҳам насиб қилавермайди. Бу ойда Юртимиздаги масжидларда бўлаётган таровеҳ намозидаги хатмоналарга ғайрат билан қатнашиб, Аллоҳнинг раҳматига муяссар бўлиш бахтига эришайлик.

Бугун, Аллоҳ таолонинг охирги ва сўнги китоби бўлмиш Қуръони Каримни тиловат қилишлик кишининг нафсини поклиги ва ахлоқини сайқаллашига жуда катта таъсири мавжудлигини бутун инсоният яхши билади.

Қуръони Карим тиловати жуда ҳам фазилатли амал ҳисобланади. Аллоҳ таоло “Фотир ” сурасида: Албатта, Аллоҳнинг китобини тиловат қиладиганлар, намозни тўкис адо этиб, Биз уларга ризқ қилиб берган нарсалардан махфий ва ошкора инфоқ қилганлар, ҳаргиз касодга учрамайдиган тижоратдан умидвор бўлурлар.

    Чунки У зот уларга ажрларини тўлиқ қилиб берур ва Ўз фазлидан зиёда ҳам қилур. Албатта, У ўта мағфиратли ва ўта шукр қилгувчидир.”,  деган. (Фотир, 29-30 оятлар)

Ҳа, Қуръон тиловати ниҳоятда зарур. Шунинг учун ҳам, юқоридаги ояти каримада мўъминлар сифатлари баён қилинган пайтда биринчи бўлиб Қуръон тиловати келтириляпти.

Ушбу ойда ҳар биримиз эзгу ва хайрли амаллар қилишга ҳаракат қилмоғимиз мақсадга мувофиқдир.  Эзгу амаллар деганда, аввало, чин ихлос-эътиқод, ибодатда бардавом бўлиш, шунингдек, ўзгаларга хайру саховат кўрсатиш ва мазкур амалларни чиройли кўринишда холис адо этиш тушунилади.

Рамазон ойида қилинган эзгу ишларнинг савоби ҳақида Расулуллоҳ (с.а.в.) марҳамат қиладилар: “Кимда-ким Рамазон ойида бирор-бир нафл амални бажарса, у бошқа ойда фарз амални адо қилган билан тенг бўлади. Кимда-ким бу ойда бир фарз амални бажарса, бошқа ойдаги етмишта фарз амални адо қилган билан тенг бўлади”. (Байҳақий ривояти)

Шу сабабали хайрли амалларимизни мана шу Рамазон ойида адо этиш жуда фазилатлидир.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бу ҳақда «Рамазон ойи – унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту фурқондан иборат очиқ-ойдин ҳужжатлар бўлиб Қуръон туширилгандир» – деб марҳамат қилган. (Бақара, 185-оят).

Қуръон билан рўза ойи орасидаги мустаҳкам алоқа ва боғлиқликни Рамазоннинг илк куни кириши биланоқ ҳар бир мусулмон киши ўз қалбининг туб-тубидан ҳис этади. Ва ўта кучли муҳаббат ва қизиқиш билан Раббисининг Китобини мутолаа қилишга киришади. Унинг оятлари борасида тафаккур юритади, унда келтирилган қиссалару хабарлардан ибрат олади.

Рамазон яқинлашган сайин ҳар куни намозхонлар рўза ва хатми Қуръон ҳақида сўраб суриштиришади, масжидлар намозхонлар ва Қуръон тиловат қилувчилар билан тўлиб кетади. Дунёдаги бор масжидларда Қуръони Карим хатми бошланади. Бу эса уларнинг Аллоҳнинг китобига бўлган муҳаббатлари, иштиёқлари баланд эканлигини кўрсатади.

Рамазон – Қуръон ойи, сабр ойи, тақво ойи, дилни поклаш, тавбага юзланиш ойи. Бу қутлуғ онларда инсон танаси покланади, қалби қувват олади, дили нурга тўлади.

Рамазон Қуръон тиловати, зикр ва истиғфор ойидир. Расулуллоҳ (с.а.в.) бу ойда Қуръонни тўлиқ Жаброил алайҳиссалом назоратларидан ўтказиб олар эдилар. Бу улуғ фаришта билан биргаликда Қуръони каримни дарс қилардилар. Вафот топадиган йилларида эса, Қуръонни бу улуғ фариштадан икки марта ўтказиб олганлар.

У зот Рамазон ойида Қуръон тиловатини кучайтириб, тунги намоздаги қироатларни узайтирардилар. Ўтган солиҳларимиз ҳам бу ойда Қуръонни бир неча бор хатм қилиб чиқишарди.  Рамазон ойида бошқа нафл ибодатларни қўйиб, фақат Қуръон билан машғул бўлганлар. Имом Зуҳрий Рамазон кирса: “Бу ой фақат Қуръон ўқиш ва (ифторда) очларни тўйдириш ойидир”, – дердилар.

Имом Молик раҳматуллоҳи алайҳнинг Рамазон ойи кирса, ҳадис ўқишдан тўхтаб, Қуръон билан машғул бўлишлари нақл қилинган. Абдур Раззоқ айтадилар: “Суфён Саврий Рамазон ойи келса, барча нафл ибодатларни қўйиб, Қуръонга юзланар эдилар”.

Ўтган улуғларимиз ҳам бу муборак ойда Қуръони карим учун алоҳида эътибор ва вақт ажратганлар. Фақиҳ олимлар ҳам бу ойда илм билан шуғулланишни бутунлай йиғиштириб ёки камайтириб, Қуръон мутолаасига эътиборларини қаратганлар.

Рамазон ойини ғанимат билиб, имкон қадар Қуръони Каримни тиловат қилиш, Таровиҳ намозидаги Қуръон хатмларида иштирок этиш билан Рамазонни ўтказган инсон нақадар бахтли инсондир!

 Аллоҳ таолога чексиз ва беадад ҳамду санолар бўлсинки, юртимиз тинч, ҳаётимиз фаровон, ибодатларимизни ҳеч бир хавф-хатарсиз, Аллоҳ буюрганидай адо этишга муваффақ бўляпмиз. Таровеҳ намозлари, бошқа ибодатлар адо этилиб, юртимиз равнақи, эл-юрт тинчлиги, ризқ-рўзимиз мўл бўлишини сўраб, Аллоҳ таолога дуо ва илтижолар қилиняпти. 

Азизлар, ушбу “Халқ билан мулоқот ва инсон манфаатлари йили” деб ном олган жорий йилимизда юртимиз мўмин-мусулмонлари буюк ва мўътабар бўлган халқимизнинг дуоларини олиш шарофатига муяссар бўлган ҳолда барча оилалар ўртасида ўзаро аҳиллик, муҳаббат, тарбия ва руҳий фароғат қарор топиши учун тинмай ҳаракат қилишмоқда, зеро бу Қуръон ойи бўлган муборак Рамазон ойи дилларга сурур бахш этадиган ойдир.

Аллоҳ таоло Рамазонни барчаларимизга муборак ва баракотли этсин, ушбу ойни Қуръон хатмлари, таровеҳ намозлари, амри маъруф ва наҳйи мункар ва солиҳ амаллар билан ўтказишимизни насиб айласин!

Кириб келган Рамазон ойи барчаларимизга муборак бўлсин! 

Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти мударриси 

А Абдуллаев.

Рамазон
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Вазир бўлганим амир бўлганимдан яхши

25.11.2024   285   4 min.
Вазир бўлганим амир бўлганимдан яхши

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ҳазрати Усмон розияллоҳу анҳу ўлдирилганларидан кейин мусулмонлар ҳазрати Алий розияллоҳу анҳуни ўзларига раҳбар қилиб сайладилар. У киши буни рад этдилар, лекин саҳобалар маҳкам туриб олишди. Улар ўзлари кириб қолган боши берк кўчадан чиқишлари учун Алий розияллоҳу анҳунинг раҳбарлиги зарурлигини яхши билишар эди. Мадинаи мунавварадаги аҳвол жуда ҳам оғирлашган, йўлдан озганлар ушбу шаҳарга эга чиқиб олишган эди. Ҳазрати Алий розияллоҳу анҳу ўзлари қизиқмасалар ҳам, халифаликни қабул қилиб олдилар.

Имом Табарий Муҳаммад ибн Ҳанафийядан ривоят қиладилар: «Усмон розияллоҳу анҳу ўлдирилганида, отам билан бирга уйда эдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари келиб, ҳазрати Алий розияллоҳу анҳуга: «Бу киши (яъни Усмон розияллоҳу анҳу) ўлдирилди. Одамларга имом (раҳбар) лозим. Бугунги кунда бу ишга сиздан кўра ҳақли одам йўқ. Сиздан аввал Исломга кирган ҳам, сиздан кўра Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга яқин ҳам йўқ», дедилар.

Ҳазрати Алий: «Ундай қилманглар. Мен учун вазир бўлганим амир бўлганимдан яхшидир», деди.

Одамлар: «Аллоҳга қасамки, сизга байъат қилмасдан қўймаймиз», дейишди.

Ҳазрати Алий: «Ундай бўлса, масжидда. Менга байъат махфий бўлмаслиги, фақат мусулмонларнинг розилиги билан бўлиши керак», деди. У киши масжидга кирганида муҳожирлар кириб байъат қилишди. Сўнг бошқалар байъат қилишди».

Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳуга халифа сифатида ҳижрий 35 йил 25 зулҳижжа, жума куни байъат қилинди. Бу вақтда Ислом оламида фитна денгиз тўлқинидек мавж уриб турар эди.

Ҳазрати Алий розияллоҳу анҳу жуда ҳам қатъият ва жазм билан иш тутадиган, салобатли ва ҳақ йўлда шиддатли зот эдилар. У киши ўзларига байъат қилинганидан кейин дарҳол иккита фармон чиқардилар. Бу фармонларнинг иккови ҳам жуда қатъият билан чиқарилган фармонлар эди:

– Ҳазрати Усмон розияллоҳу анҳу қўйган айрим волийларни ишдан олиш. Уларнинг кўпчилиги Бану Умайядан эдилар.

Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу қуйидаги волийларни тайин қилдилар:

Усмон ибн Ҳунайфни Басрага;

Умора ибн Шиҳобни Куфага;

Убайдуллоҳ ибн Масъудни Яманга;

Қайс ибн Саъд ибн Убодани Мисрга;

Саҳл ибн Ҳунайфни Шомга...

Тайин қилинган мазкур волийларнинг ишлари турлича бўлиб чиқди. Бундан ихтилоф кучайиб бораётгани кўринарди.

– Иккинчи фармон ҳазрати Усмон розияллоҳу анҳу ўз яқинларига Байтулмолдан берган совғалар ва суюрғолларни қайтариб олиш ҳақида эди.

У зотнинг бу тасарруфларидан сўнг Бану Умайя қабиласи аъзолари у кишига қарши бош кўтариб, байъат қилмасликка ўтишди. Бу ишнинг бошида Шомнинг волийси Муовия ибн Абу Суфён турар эди.

Муовия ибн Абу Суфён розияллоҳу анҳу ҳазрати Умар розияллоҳу анҳунинг давридан буён Шомнинг волийси бўлиб келар эди. У киши ўз ишини аъло даражада бажарар, ўз аҳолиси ичида жуда катта обрўга эга эди. Муовия ибн Абу Суфён розияллоҳу анҳуга ҳазрати Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳунинг ўлдирилганлари ва ҳазрати Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳунинг халифа бўлганлари ҳақидаги хабар етганда, у киши янги халифага байъат қилмади. Бунинг бир неча сабаби бор эди.

1. Муовия ибн Абу Суфён розияллоҳу анҳу ҳазрати Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳунинг ўлимларида ҳазрати Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳунинг ҳам айблари бор деб тушунар эди.

2. У киши Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳунинг лашкари ичида фитначиларнинг борлигини ҳам айб ҳисоблар эди.

3. Муовия ибн Абу Суфён розияллоҳу анҳу бу ишларни бир ёқлик қилиб, орани очиб олмай туриб тоатни вожиб қилувчи байъат қилишга қўл урмади.

Бошқа Ислом юртларининг барча аҳолиси ҳазрати Алий розияллоҳу анҳуга байъат қилдилар ва у ерларда иш ўз маромида кетди.

«Ислом тарихи» биринчи жузи асосида тайёрланди

Мақолалар