Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
17 Май, 2025   |   19 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:27
Қуёш
05:03
Пешин
12:24
Аср
17:26
Шом
19:40
Хуфтон
21:10
Bismillah
17 Май, 2025, 19 Зулқаъда, 1446

Муҳаммад алайҳис саломнинг 99 исмлари

23.01.2017   63066   4 min.
Муҳаммад алайҳис саломнинг 99 исмлари
  • Муҳаммад- мақталувчи.
  • Аҳмад- Аллоҳга ҳамд айтувчи.
  • Ҳамид- Аллоҳга ҳамду сано айтувчи.
  • Маҳмуд- мақталган.
  • Аҳид- фазилатлар бобида ягона.
  • Воҳид- ахлоқ- одобда ягона.
  • Ҳошир- ўз умматларини қиёмат куни маҳшаргоҳга йиғувчи.
  • Оқиб- ҳамма пайғамбарлар охири.
  • Тоҳо- бу сўзнинг маъноси Аллоҳгагина маълум.
  • Ёсин- бу сўзнинг маъноси ҳам Аллоҳгагина маълум.
  • Тоҳир- тоза, пок.
  • Мутаҳҳар- дили покланган.
  • Таййиб- пок, хуштабиат.
  • Саййид-Хожа.
  • Расул- элчи, пайғамбар.
  • Набий- пайғамбар.
  • Расулур-роҳма- раҳмат пайғамбари.
  • Қаййим- тўғри йўлдан борувчи.
  • Жомиъ - барча яхши фазилатларни ўзида мужассам этувчи.
  • Муқтафий – эргашувчи (ҳақ йўлга).
  • Муқаффий – эргаштирувчи (ўзига).
  • Расулулмалоҳим – жангу жаҳон пайғамбари.
  • Расулур- роҳа – роҳат пайғамбари.
  • Комил – етук.
  • Иклил – тож.
  • Муддассир – қўрқувдан матоҳга ўраниб олган.
  • Муззаммил – муддассир.
  • Абдуллоҳ – Аллоҳнинг бандаси.
  • Ҳабибуллоҳ – Аллоҳнинг суюклиси.
  • Сафийюллоҳ – Аллоҳнинг танлагани.
  • Нажийюллоҳ – Аллоҳнинг сирдош дўсти.
  • Калимуллоҳ – Аллоҳ билан сўзлашувчи.
  • Хотамуланбиё – набийлар охири, уларнинг хотимаси.
  • Хотамурросул - Расуллар хотимаси.
  • Муқйий – динни тургизгувчи (ривожлантиргувчи).
  • Мунжий – халоскор.
  • Музаккир – эслатувчи (Аллоҳни ва охиратни).
  • Носир – ёрдам этувчи.
  • Мансур – ёрдам берилган, душманлари устидан зафар топган.
  • Набийюр – роҳма – раҳмат пайғамбари.
  • Набийюттавба – тавбага тарғиб этувчи пайғамбар.
  • Ҳарисун алайкум – умматларига меҳрибон.
  • Маълум – ҳаммага маълум.
  • Шаҳир – ҳаммага машҳур.
  • Шоҳид – гувоҳ.
  • Шаҳид – гувоҳ.
  • Машҳуд – гувоҳлик берилган.
  • Башир – хушхабар берувчи.
  • Мубашшир - хушхабар берувчи.
  • Назир – азоблардан огоҳлантиргувчи.
  • Мунзир – охират азобларидан огоҳлантиргувчи.
  • Нур – нур.
  • Сирож – чироқ, қуёш.
  • Мисбоҳ – чироқ.
  • Ҳудо – ҳидоят қилгувчи.
  • Мухтор – танлаб олинган.
  • Ажир – динга хизмат қилгувчи.
  • Жаббор – айбларни ёпгувчи.
  • Абул – Қосим – Қосимнинг отаси.
  • Абул – Тоҳир – Тоҳирнинг отаси.
  • Абут – Таййиб – Таййибнинг отаси.
  • Абу Иброҳим – Иброҳимнинг отаси.
  • Мушаффаъ – шафоат ҳуқуқи берилган.
  • Шафиъ – шафоат этувчи (қиёмат куни гуноҳкор умматларнинг кечирилишини Аллоҳдан сўровчи).
  • Солиҳ – яхши ишларни қилувчи, Аллоҳнинг буйруқларини адо этувчи.
  • Муслиҳ – ислоҳ этувчи, тузатувчи (ўртани).
  • Муҳаймин – умматлари ишини кузатиб турувчи.
  • Содиқ – ростгўй.
  • Мусаддиқ – тасдиқ этувчи.
  • Сидқ – ростгўй.
  • Саййидулмурсалин – пайғамбарлар ҳожаси.
  • Имомулмуттақин – тақводорлар пешвоси.
  • Қоидулғуррил – муҳажжалин – қиёмат куни сажда қилган аъзоларидан нурлар чиқиб турувчи ибодатли умматларини жаннатга элтувчи.
  • ҲалилурРаҳмон – Раҳмоннинг дўсти.
  • Барр – хайрли, солиҳ амаллар қилувчи.
  • Мабарр – ҳамма яхшиликлар манбаи.
  • Важиҳ – гўзал юзли.
  • Насиҳ – насиҳатгўй.
  • Носиҳ – насиҳатчи.
  • Вакил – вакил, ишонч эгаси, кафил.
  • Мутаваккил – таваккал этувчи.
  • Кафил – кафил, кафолатига олувчи.
  • Шафиқ – шафқатли, меҳрибон.
  • Муқимус – сунна – суннатни тикловчи.
  • Муқаддас – улуғланувчи, гуноҳлардан пок.
  • РуҳулҚудус – муқаддас руҳ.
  • РуҳулҲақ – ҳаққоний руҳ.
  • РуҳулҚист – адолатли руҳ.
  • Кофий – кифоя қилувчи (диний эҳтиёжларга).
  • Муктафий – кифояланувчи (Аллоҳнинг амрлари билан).
  • Болиғ – олий даражаларга етган.
  • Мубаллиғ – Аллоҳ томонидан келган барча диний аҳкомларни умматларига тўла етказувчи.
  • Шофий – шифокор (қалб касалликларига ва маънавий иллатларга нисбатан).
  • Восил – етишувчи (Аллоҳнинг розилиги ва дийдорига).
  • Мавсул – етишилувчи (яъни он ҳазратнинг шафоатларига ва дийдорларига умматлари етишурлар, иншооллоҳ).
  • Собиқ – барча фазилат ва шарафда олдинда борувчи.
  • Соиқ – умматларини бу дунёда иймон ва амал сари, охиратда эса, дўзахдан жаннат сари ҳайдовчи.
  • Ҳодий – тўғри йўдга бошловчи.
  • Муҳдий – ҳадия, эҳсон соҳиби.

Тошкент ислом институти 4-курс талабаси

Тожиддинов Абдуссомад Абдулбосит ўғли

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар

Умайма бинти Халаф - сабр ва иймон тимсоли

16.05.2025   2694   3 min.
Умайма бинти Халаф - сабр ва иймон тимсоли

Ислом даъвати Маккада бошланган даврларда, Умайма бинти Халаф ибн Асъад ибн Оъмир ибн Баёзаъ ал-Хузоийя — иймон нурини қалбида туйган илк аёллардан бири эди. Унинг қалби иймонга очиқ, ҳақиқатни эътироф қилишга тайёр эди. Турмуш ўртоғи – Холид ибн Саид ибн Ос бир кеча ажиб туш кўради: ўзини улкан ва даҳшатли олов четида турганини, отаси уни ўша оловга ташлаётганини кўради, лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса уни ушлаб, оловдан қутқараётган экан.

Уйғониб, бу тушни Абу Бакр розияллоҳу анҳуга айтди. У киши унга: “Бу яхшиликнинг аломати. Сен Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргаш, у сени жаҳаннамдан қутқаради”, дедилар. Холид шунда Исломни қабул қилди ва бу ҳақда рафиқаси Умаймага айтди. У ҳам, ҳеч иккилланмасдан, Исломни қабул қилди. Шу тариқа улар биринчи мусулмон жуфтликлардан бирига айланди.

Холиднинг отаси унинг мусулмон бўлганини эшитгач, жаҳл қилиб, уни чақиртирди. Уни ҳақоратлади, калтаклади ва уйдан ҳайдади. “Мен сени таом билан таъминламайман!” деди. Холид эса қатъият билан: “Агар сиз бермасангиз, Роббим менга ризқ беради” – деб жавоб берди. Шу заҳоти уйдан ҳайдалди ва бориб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнида бўлди.

Умайма турмуш ўртоғига содиқлик билан ёрдамчи бўлди. У зулм, қийинчилик ва камбағалликка сабр қилди. Сабр ва имон унинг қалбида мустаҳкам илдиз отган эди.

Ниҳоят, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларга Ҳабашистонга ҳижрат қилишни буюрганларида, Холид ва Умайма илк ҳижрат қилганлардан бўлишди. Улар Ҳабашистонда фарзандли ҳам бўлишди: ўғиллари – Саид ибн Холид ва қизлари – Умма бинти Холид. Қизи кейинчалик “Умму Холид” номи билан машҳур бўлди.

Улар Ҳабашистонда ўн йилдан зиёд вақт мусофирликда яшашди. Кейинчалик Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Амр ибн Умайяни юбориб, уларни икки кема билан қайтардилар. Улар Мадинага қайтиб келганида, Пайғамбаримиз алайҳиссалом Хайбарни фатҳ қилган эдилар. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва мусулмонлар билан учрашиб, ажиб шодлик ва таскинга эришдилар.

Холид ибн Саид Умар ибн Хаттоб халифалиги даврида ҳаёт кечирди ва у “Марж ас-Сафар” жангида, ҳижрий 14 санада шаҳид бўлди. Бу хабарни эшитган Умайма онамиз бу мусибатига сабр қилди, юраги оғриқда бўлса ҳам, имони билан тасалли топди. Чунки, Холидни ўлдирган одам кейин Исломни қабул қилиб: “Бу ким эди?. Ундан осмонга чиқаётган нурни кўрдим!” - деган эди.

Умайма бинти Халаф – сабрли, муҳожир, мўмин аёлнинг юксак намунасидир. У умр йўлдошини ислом динида қўллаб-қувватлади, ҳаётининг қувонч ва ташвишли лаҳзаларини бирга ўтказди ва ислом тарихида буюк из қолдирди.

 

Илёсхон АҲМЕДОВ
тайёрлади.

Мазкур мақола Абу Малик Муҳаммад бин Ҳомид бин Абдулваҳҳобнинг
“Солиҳа аёллар ҳақида 150 қисса” номли асаридан таржима қилинди.