17 Май, 2025, 19 Зулқаъда, 1446
17 Май, 2025, 19 Зулқаъда, 1446
Биз улуғ зотлардан: «Худодан қўрқсанг, шер ҳам сендан қўрқади», деган сўзни кўп эшитганмиз. Қуйида шу сўз ўз тасдиғини топган бир воқеа ва унинг муаллифи билан танишиб чиқамиз.
Сафина розияллоҳу анҳунинг исмлари Меҳрон ибн Мофина бўлиб кунялари Абу Абдурраҳмон бўлган. Асли форс бўлганлар. У киши Умму Салама розияллоҳу анҳонинг қули бўлган. Умму Салама ҳаётининг охиригача Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга хизмат қилиш шарти билан уни озод қилган. Бу буюк саҳоба ҳаётларининг охиригача ҳабибимиз соллаллоҳу алайҳи васалламга хизмат қилганлар. Ва пайғамбаримизнинг мавлоларига айланганлар. Шунинг учун тарих китобларида у кишини «Сафина мавла расулиллаҳ яъни пайғамбар озод қилган Сафина», деб зикр қилинган.
У кишини Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари сафина(яъни кема), деб номлаганлар. Бу ҳақида Сафина розияллоҳу анҳунинг ўзлари: «Сафарда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга эдик. Бир водийга бориб тўхтадик. Мен сафардаги бир неча кишининг юкини кўтариб олган эдим. Агар ўша куни менга етти туяга юк бўладиган оғирликни ортганларида ҳам, ҳеч қанақа қийинчиликсиз кўтарган бўлардим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам буни кўриб: «Сен Сафинасан», дедилар», деган. (Ҳайтамий ва Аҳмад ривояти)
У киши ўн тўртта ҳадис ривоят қилганлар. У кишидан икки ўғиллари Умар ва Абдурраҳмон, Ҳасан Басрий, Саид ибн Жамҳон, Муҳаммад ибн Мункадар ва бошқалар ҳадис ривоят қилган. У кишидан ривоят қилинган ҳадислар Имом Муслим, Термизий ва Абу Довуд раҳматуллоҳи алайҳимларнинг китобларида келтирилган.
У киши билан содир бўлган ғароиб нарсалардан бирини ўзлари қуйидагича ривоят қилганлар: «Денгизда сузиб кетаётган эдик. Тўфон натижасида кемамиз синди. Кема парчаларидан қолган ёғочга осилиб, бир оролга сузиб келдим. бу оролда шерлар жуда кўп экан. Тўсатдан катта шерга рўпарў келдим. Шер манга ҳамла қилмоқчи бўлди. Мен унга: «Мен Сафина Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари бўламан. Йўлда адашиб қолдик», дедим. Ҳалиги шер бошини силкитиб елкаси билан мани туртди ва олдимга тушиб йўл кўрсатди. Бу оролдан чиқиб кетадиган йўлнинг бошига мани келтириб ўзи худди мен билан хайрлашгандай, орқага қайтди». (Баззор ва Табароний ривояти)
Юқоридаги ҳодиса Усмон розияллоҳу анҳунинг халифалик замонларида бўлган.
У киши Ироқда Ҳажжож ибн Юсуф даврида етмишинчи ҳижрий санадан кейин фавот этганлар.
Нурмуҳаммедова Васила
Ислом даъвати Маккада бошланган даврларда, Умайма бинти Халаф ибн Асъад ибн Оъмир ибн Баёзаъ ал-Хузоийя — иймон нурини қалбида туйган илк аёллардан бири эди. Унинг қалби иймонга очиқ, ҳақиқатни эътироф қилишга тайёр эди. Турмуш ўртоғи – Холид ибн Саид ибн Ос бир кеча ажиб туш кўради: ўзини улкан ва даҳшатли олов четида турганини, отаси уни ўша оловга ташлаётганини кўради, лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса уни ушлаб, оловдан қутқараётган экан.
Уйғониб, бу тушни Абу Бакр розияллоҳу анҳуга айтди. У киши унга: “Бу яхшиликнинг аломати. Сен Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга эргаш, у сени жаҳаннамдан қутқаради”, дедилар. Холид шунда Исломни қабул қилди ва бу ҳақда рафиқаси Умаймага айтди. У ҳам, ҳеч иккилланмасдан, Исломни қабул қилди. Шу тариқа улар биринчи мусулмон жуфтликлардан бирига айланди.
Холиднинг отаси унинг мусулмон бўлганини эшитгач, жаҳл қилиб, уни чақиртирди. Уни ҳақоратлади, калтаклади ва уйдан ҳайдади. “Мен сени таом билан таъминламайман!” деди. Холид эса қатъият билан: “Агар сиз бермасангиз, Роббим менга ризқ беради” – деб жавоб берди. Шу заҳоти уйдан ҳайдалди ва бориб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёнида бўлди.
Умайма турмуш ўртоғига содиқлик билан ёрдамчи бўлди. У зулм, қийинчилик ва камбағалликка сабр қилди. Сабр ва имон унинг қалбида мустаҳкам илдиз отган эди.
Ниҳоят, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларга Ҳабашистонга ҳижрат қилишни буюрганларида, Холид ва Умайма илк ҳижрат қилганлардан бўлишди. Улар Ҳабашистонда фарзандли ҳам бўлишди: ўғиллари – Саид ибн Холид ва қизлари – Умма бинти Холид. Қизи кейинчалик “Умму Холид” номи билан машҳур бўлди.
Улар Ҳабашистонда ўн йилдан зиёд вақт мусофирликда яшашди. Кейинчалик Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Амр ибн Умайяни юбориб, уларни икки кема билан қайтардилар. Улар Мадинага қайтиб келганида, Пайғамбаримиз алайҳиссалом Хайбарни фатҳ қилган эдилар. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва мусулмонлар билан учрашиб, ажиб шодлик ва таскинга эришдилар.
Холид ибн Саид Умар ибн Хаттоб халифалиги даврида ҳаёт кечирди ва у “Марж ас-Сафар” жангида, ҳижрий 14 санада шаҳид бўлди. Бу хабарни эшитган Умайма онамиз бу мусибатига сабр қилди, юраги оғриқда бўлса ҳам, имони билан тасалли топди. Чунки, Холидни ўлдирган одам кейин Исломни қабул қилиб: “Бу ким эди?. Ундан осмонга чиқаётган нурни кўрдим!” - деган эди.
Умайма бинти Халаф – сабрли, муҳожир, мўмин аёлнинг юксак намунасидир. У умр йўлдошини ислом динида қўллаб-қувватлади, ҳаётининг қувонч ва ташвишли лаҳзаларини бирга ўтказди ва ислом тарихида буюк из қолдирди.
Илёсхон АҲМЕДОВ
тайёрлади.
Мазкур мақола Абу Малик Муҳаммад бин Ҳомид бин Абдулваҳҳобнинг
“Солиҳа аёллар ҳақида 150 қисса” номли асаридан таржима қилинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа