Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Октябр, 2024   |   29 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:03
Қуёш
06:21
Пешин
12:17
Аср
16:18
Шом
18:06
Хуфтон
19:19
Bismillah
02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Ёшларни радикал тоифалардан асраш зарур

12.08.2024   2223   4 min.
Ёшларни радикал тоифалардан асраш зарур

Биз  жамиятимизда  ҳар  қандай радикаллашувга,  ёшларимиз онгини бузғунчи ёт ғоялар билан заҳарлашга, диндан сиёсий мақсадларда фойдаланишга, маърифат ўрнини жаҳолат эгаллашига йўл қўймаймиз.

Шавкат МИРЗИЁЕВ

Бугунги кунда “экстремизм”, “терроризм”, “мутаассиблик”, “оқимлар” каби тушунчалар кенг қўлланиляпти. “Радикализм” киши сўз ва амалларида мўътадилликдан оғиб, ҳақиқатдан узоқ бўлган “нодир” фикрлар ортидан эргашиш бўлиб, динда ғулувга кетишнинг бир кўриниши ҳисобланади.

Дин ниқоби остида ёшларни зўравонликка ва оилавий қадриятларни йўқотишга ундаш йўли билан жамиятда радикал қарашларни тарқатиш авж олмоқда, ушбу таҳдидларнинг олдини олиш ва унга қарши маърифат билан курашиш лозимдир.

Бу иллат дин, миллат ёки ирқ танламайди, балки у Ер юзининг исталган нуқтасида, исталган миллатда топилади. Радикализм жамиятнинг ўзига ҳам, унинг аъзоларига ҳам жуда катта хавф туғдиради, бу маслак кишини жамиятга қўшила олмайдиган шахсга айлантиради, одамлар у билан зиддиятга бормаслик учун доимо ўзларини олиб қочадилар. Радикализм ижтимоий ҳаётни издан чиқаради, цивилизацияларни хароб қилади, қон тўкилишига сабаб бўлади.

Ислом дини ва унинг аҳкомлари  бешта олий мақсадни ҳимоя қилиш учун нозил бўлган: “инсоннинг динини; жонини; ақлини; наслини ва мол-мулкини муҳофаза қилиш.

Бу қоидани ҳар бир мўмин-мусулмон билиши, унга амал қилиши, оиласи, фарзандлари, қариндошлари, яқинлари, қўшниларини, маҳалласини, бутун жамиятни бундан бохабар қилиши лозимдир. 

Кези келганда айтиб ўтиш лозим, бугунги кунда динимиз номидан қилинаётган баъзи номақбул хатти-ҳаракатлар, динни ниқоб қилиб, мусулмонларнинг шаънини булғаётган адашган фирқалар, бузғунчи оқимлар, радикал ёки террористик гуруҳлар пайдо бўлишининг асосий сабаби диннинг асл мақсади,мазмун-моҳиятини билмасликдир. Буларнинг бари шариатимизнинг мазкур бешта мақсадини билмаслик оқибатида диннинг аслига, мусулмоннинг наслига болта уришдир. 

Дунёвий жамиятдаги маънавий-ахлокий қоидалар, урф-одатлар, анъаналар, миллий қадриятлар, маданиятни, шунингдек, давлат ташкилотларида ишлашни рад этиш, ёшларни ўз Ватани, миллий кадриятларни севиш хислатларидан маҳрум қилади, манавий, илмий, эстетик ривожланиши, дунёқарашининг кенгайиши тўхтаб қолади, давлат ва жамоат ташкилотларидаги истиқболли ишларда ўз келажагини муваффақиятли қуришдан маҳрум бўлиб қолади, динга бўлган муносабатидан келиб чиқиб душман тоифасига ҳатто ота-она, фарзандлар, оиласи, қариндошлари ва яқин инсонларидан маҳрум бўлишига сабаб бўлади.

Ёшлар радикал тоифаларнинг таъсирига тушиб қолмаслик учун қуйидаги омилларга эътибор қилишлари зарур:

–  Ўзбекистон Республикаси Конституциясига кўра дунёвий давлат экани, ҳамма учун виждон эркинлиги кафолатланиши, ҳар ким хоҳлаган динга эътиқод қилиш ёки ҳеч қайси динга эътиқод қилмаслик ҳуқуқига эга экани, шунингдек, диний қарашларни мажбуран сингдиришга йўл қўйилмаслиги ҳақида қатьий тассаввурга эга бўлиш;

– мустақил фикрга, соғлом негизда шаклланган дунёқараш ва мустаҳкам иродага эга бўлиш, миллий ва умуминсоний қадриятларни чуқур ўрганиш ва уларга амал килиш;

– ижтимоий тармоқларда диний мазмундаги материалларни кўришдан аввал уларнинг манба ва муаллифларига эътибор қаратиш, танқидий тафаккур қилишга ўрганиш, Конституция ва қонунларга риоя қилишни, миллий урф-одат ва анъаналарга амал қилишни, Ватанига садоқатли бўлишни гуё “ширк” ва “бидъат” сифатида баҳолайдиган шахсларнинг бузғунчи тарғиботидан сақланиш;

  • ижтимоий тармоқлардаги соф ислом таълимотларини бузиб талқин этувчи, дин асосида адоват уйғотувчи материалларни “улашиш” ёки уларга “лайк” босиш орқали уларнинг тарқалишига сабабчи бўлиб, ўзи ва ушбу маълумотларни етказган шахслар учун ҳуқуқий жавобгарлик ёки эътиқодий бузилиш каби нохуш ҳолатларни келтириб чиқармаслик;
  • радикал тоифалар томонидан жамиятдаги диний муҳит ва юрт уламолари ҳақида туҳмат  ва уйдирмалар қасддан ва фитна чиқариш учун тарқатилаётгани, хорижга яшириниб Ватанимизга иғво қилаётган шахслар аслида четдаги ғаразли сиёсий кучларнинг манфаатларига хизмат қилаётганларини теран англаш.

Кўриниб турибдики, “радикал тоифа”нинг мақсади мусулмон ёшларга Ислом маърифатини етказиш эмас, балки амалдаги конституцион тузумни зўравонлик билан ўзгартиришга қаратилган хатти-ҳаракатлар учун ўз маслакдошларини сафини кенгайтириш, ўсмирларни қонунбузарликка асосланган фаолиятга жалб килишга қаратилган.

Келажак авлод тарбияси бугуннинг устувор вазифаси эканлигини ҳамда фарзандларимизни аждодларга хос ва мос фарзандлар қилиб тарбиялашни Яратганнинг Ўзи барчамизга насиб этсин.

Одилжон НАРЗУЛЛАЕВ,

Янгийўл туман “Имом Султон” жоме масжиди имом-хатиби

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ўзбекистон ўқитувчи ва мураббийларига

1.10.2024   1367   6 min.
Ўзбекистон ўқитувчи ва мураббийларига

Муҳтарам устоз ва мураббийлар!

Аввало, сиз, азизларни, юртимиздаги таълим-тарбия соҳаси ходимларини Ўқитувчи ва мураббийлар куни – умумхалқ байрами билан чин қалбимдан муборакбод этиб, барчангизга энг эзгу тилакларимни билдиришдан бахтиёрман.

Халқимиз ўзининг азму шижоати, бунёдкорлик салоҳияти билан Янги Ўзбекистон ва Учинчи Ренессанс пойдеворини барпо этаётган бугунги кунда ушбу улуғ айёмнинг моҳияти, муаллим ва устозларнинг жамиятимиз ҳаётидаги ўрни ва аҳамияти айниқса ортиб бормоқда.

Эл-юртимиз азалдан эъзозлаб келадиган ўқитувчи ва мураббийларнинг мақомини, қадр-қимматини янада юксалтириш – биз амалга ошираётган давлат сиёсатининг энг муҳим, ҳал қилувчи йўналишига айлангани
ҳам шундан далолат беради.

Зеро, донишмандлар айтганларидек, мамлакат аввало ердан ризқ-насиба ундирадиган деҳқонлар, халқни ёвдан, турли ёвузликлардан ҳимоя қиладиган аскарлар, ёш авлодга таълим ва тарбия берадиган фидойи муаллимларнинг саъй-ҳаракати билан обод ва фаровон бўлади.

Ҳурматли ватандошлар!

Кейинги йилларда миллий тараққиёт стратегиямиз асосида юртимизда таълим ва тарбия тизимида ҳам том маънода тарихий ишлар амалга оширилмоқда.

Қисқа фурсатда соҳага оид кўплаб қонун, фармон ва қарорлар қабул қилиниб, бу борадаги ҳуқуқий база мустаҳкамланди. Янгиланган Конституциямизда ўқитувчининг мақоми алоҳида белгилаб қўйилди.

Республикамизда ҳар йили янги-янги таълим масканлари барпо этилиб, уларнинг моддий-техник базаси, кадрлар салоҳияти мустаҳкамланмоқда. Дарслик ва ўқув қўлланмаларининг замон талабларига мос янги авлоди яратилмоқда.

Айниқса, мактабгача таълим тизими дунёдаги илғор тажрибалар асосида мутлақо янгича ривожланиш босқичига қадам қўйди. Юртимиздаги болалар боғчалари сони 8 баробар ошиб, салкам 38 мингтага, жумладан, нодавлат таълим муассасалари 250 тадан 29 мингтага, қамров эса 27 фоиздан 76,4 фоизга етгани ҳам бу фикрни тасдиқлайди.

Мамлакатимизда мактаб таълимини ривожлантириш умуммиллий ҳаракатга айланди. Бу ҳақда сўз юритганда, охирги етти йилда 5 мингдан зиёд мактабда, шу йилнинг ўзида эса 608 та мактабда қурилиш ва таъмирлаш ишлари бажарилганини таъкидлаш лозим.

Илк бор 530 та мактабда инклюзив таълим жорий этилди. Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида 288 минг нафардан ортиқ бошланғич синф ўқувчиларининг бепул овқатланиши йўлга қўйилди.

Хусусий сектор ривожи учун яратиб берилаётган қулай имкониятлар натижасида нодавлат мактаблар улуши 5 фоизга етгани диққатга сазовордир.

Биз инсон қадрини улуғлашга қаратилган улкан ишларимиз доирасида ўқитувчи ва мураббийлар меҳнатини муносиб баҳолаш ва рағбатлантиришга алоҳида аҳамият бермоқдамиз.

Бугунги кунда ўқитувчиларнинг иш ҳақи 2016 йилга нисбатан ўртача 2,5 марта, профессор-ўқитувчиларнинг ойлик маоши эса 4,5 карра ўсгани, октябрь ойидан педагог ходимларнинг иш ҳақи яна 15 фоизга оширилиши шу борадаги саъй-ҳаракатларимиз натижасидир.

Таълим сифатини юксалтириш мақсадида педагогларнинг малакасини ошириш бўйича ягона ва вертикал тизим яратилди. Жорий йилда ҳозирга қадар 142 нафар ўқитувчи илғор хорижий давлатларда малака ошириб қайтди. Мактаб директори лавозимига тайинлаш тизими такомиллаштирилиб, уларга менежерлик сертификатини бериш тартиби ўрнатилди.

Таълим-тарбия соҳасига берилаётган улкан эътибор туфайли ёшларимиз билим, фан ва техника, маданият ва санъат, спорт соҳаларида юксак марраларни қўлга киритаётгани барчамизни мамнун этмоқда.

Ўқувчиларимиз 2010-2016 йилларда халқаро фан олимпиадаларида 73 та медални қўлга киритган бўлса, сўнгги етти йилда 349 та, 2024 йилнинг ўзида эса 122 та медалга сазовор бўлгани ҳам биринчи навбатда сизларнинг машаққатли меҳнатингиз самарасидир.

Бу борада халқаро фан олимпиадаларида ғолибликни қўлга киритган ўқувчиларнинг устозларини рағбатлантириш тизими йўлга қўйилгани ва шу мақсадда Давлат бюджетидан 6 миллиард сўм маблағ йўналтирилгани муҳим рағбатлантирувчи омил бўлиб хизмат қилмоқда.

Ўзбекистон тарихида биринчи марта буюк алломаларимизга бағишланган халқаро фан олимпиадаларини ўтказишни бошладик. Бу эса фарзандларимиз, бутун халқимиз қалбида ғурур ва ифтихор туйғуси билан бирга, дунёда Ўзбекистоннинг маърифий нуфузини ҳам юксалтирмоқда.

Мактабда иккинчи хорижий тил ва касб-ҳунарларни ўргатиш борасида ҳам муҳим қадамлар ташланди. Жорий ўқув йилида 354 та мактабда 16 мингдан зиёд ўқувчига иккита хорижий тилни ўқитиш, 289 та мактабда 40 мингдан ортиқ ўқувчига касб-ҳунар ўргатиш
йўлга қўйилди.

Олий таълим соҳасида ҳам катта ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Қисқа муддатда юртимизда 135 та янги олийгоҳ ташкил этилиб, уларнинг умумий сони 211 тага етказилгани, тизимда қамров даражаси 4 баробардан зиёд ошиб, 9 фоиздан 38 фоизга етгани мисолида буни яққол кўриш мумкин.

Қадрли дўстлар!

Кўҳна тарих, бугунги ҳаёт тажрибаси барча муаммоларнинг ечими, саволларнинг жавоби фақат ва фақат таълимда, камолот ва бахт эшикларининг калити таълим ва тарбияда эканидан далолат беради.

Барчамиз яхши тушунамизки, ўз олдимизга қўйган буюк мақсадларга етишда – жонажон Ўзбекистонимизни эркин ва фаровон, ҳар томонлама обод мамлакатга айлантиришда соҳа ривожини янги сифат босқичига кўтариш ҳал қилувчи аҳамият касб этади.

Сизлар билан бўлиб ўтган сермазмун ва самимий мулоқотимизда бу ҳақда яна бир бор фикр алмашиб, келажак режаларимизни аниқ белгилаб олдик.

Ишончим комил, сиз, муҳтарам педагоглар, профессор-ўқитувчиларимиз таълим соҳасидаги ислоҳотларимизда янада фаол иштирок этиб, “Янги Ўзбекистон – маърифий жамият” деган олижаноб ғоямизни амалга оширишга муносиб ҳисса қўшасиз. 

Ҳеч шубҳасиз, биз таълим ва тарбия тизимини янада равнақ топтириш, соҳа ходимлари учун муносиб меҳнат ва турмуш шароитларини яратиш масаласига бундан буён ҳам устувор аҳамият берамиз ва ўқитувчиликни жамиятимизда энг обрўли касблар қаторига олиб чиқамиз.  

Муҳтарам устозлар!

Мана шу шукуҳли айёмда сиз, азизларни яна бир бор чин дилдан қутлаб, барчангизга сиҳат-саломатлик, оилавий бахт, эзгу ва шарафли фаолиятингизда улкан муваффақиятлар тилайман.

Ҳамиша соғ-омон бўлинг, қадрли ва меҳрибон устозлар!  

 

Шавкат Мирзиёев,

Ўзбекистон Республикаси Президенти

МАҚОЛА