Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
23-26 август кунлари Тошкент ва Самарқандда Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ҳамда Ўзбекистон маданий меросини ўрганиш, сақлаш ва оммалаштириш бўйича Бутунжаҳон жамияти (WOSCU) ҳамкорлигида «Буюк аждодлар мероси – III Ренессанс пойдевори» VIII халқаро конгрессининг тантанали очилиш маросими бўлиб ўтди.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг анжуман қатнашчиларига табригини Президент маслаҳатчиси Х. Султонов ўқиб эшиттирди. Президентимиз табригида Ўзбекистон маданий меросини сақлаш, ўрганиш ва оммалаштириш бўйича Бутунжаҳон жамияти фаолиятига ҳам алоҳида эътибор қаратилди. Хусусан, “Ўзбекистон маданий мероси жаҳон тўпламларида” лойиҳаси доирасида 70 жилдлик китоб-альбомлар нашр қилиниб, юртимиз ва чет эллардаги энг машҳур кутубхоналар, олийгоҳ ва музейлар, нуфузли илм-маърифат масканларига етказиб берилганини таъкидланди.
Халқаро тадбирда давлат ва жамоат ташкилотлари раҳбарлари, дунёнинг 35 та мамлакатидан 200 га яқин олимлар, музей ва кутубхона мутасаддилари, халқаро ва хорижий ташкилотлар вакиллари, Республикамизнинг юздан ортиқ фан доктори ва проффессорлари ҳамда тадқиқотчилари қаторида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси, Тошкент шаҳри ва вилоят бош имом-хатиблари иштирок этмоқда.
Мазкур халқаро маданий анжумандан асосий мақсад – Ислом цивилизацияси ҳамда Имом Бухорий музейларининг кутубхона ва музейлари фондини халқаро андозаларга мос, бугунги кун талабларидан келиб чиқиб бойитиш, марказ фаолиятини янада кенгайтиришдан иборатдир.
Куни кеча Конгресс қатнашчилари Ислом цивилизацияси марказида бўлиб, у ердаги бунёдкорлик ишлари ва «Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази» лойиҳаси тақдимотида иштирок этишди. Лойиҳалар кўргазмаси ҳамда марказнинг кўргазма макети билан танишишди.
Тушдан сўнг Самарқанд шаҳрига етиб борди ва Президент Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан ислом оламининг йирик мутафаккири, ҳадис илмининг султони Имом Бухорий мажмуасида олиб борилаётган қурилиш ишларини кўздан кечиришди.
Мазкур тадбир якунлангач, экспертлар еттита шўбага бўлиниб, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ва Имом ал-Бухорий музейларининг экспозициялари бўйича тақдим қилинган лойиҳаларни муҳокама қилишади.
Конгресс кун тартибидан Шарқ ренессансларининг буюк олимлари ва фаолияти асосида Ўзбекистоннинг бой маданий ва илмий меросини кенг ўрганиш ҳамда оммалаштириш, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази музейи экспозициясини янги мазмун билан бойитиш каби масалалар ҳам ўрин олган. Шу билан бирга дунёнинг нуфузли олим ва мутахассислари Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази концепцияси, фаолияти ҳамда WOSCU томонидан амалга оширилаёттан лойиҳалар муҳокама қилинади.
Сафар ойида тўй қилса, сафарга чиқса бўлади(ми?)
Сафар ойи қандай ой?
Сафар ойи ҳижрий-қамарий тақвим бўйича (муҳаррамдан кейинги) йилнинг иккинчи ойидир.
Сафар қандай маънони англатади?
Бу ой мевалар ғарқ пишиб, барглар сарғайган вақтга тўғри келгани учун сафар صفر – “сариқ ой” деб номланган. Агар сафар сўзидаги “сод (ص)” ҳарфи “син (س)” билан ёзилса “сафарга чиқмоқ” деган маънони англатади.
Сафар ойи Исломдан олдинги жоҳилият даврида.
Жоҳилият даврида “Сафар ойида янги иш бошлаб бўлмайди, сафарга чиқиб бўлмайди, оила қуриб бўлмайди” каби шумланишлар урф бўлган. Ҳатто бирор ишга киришишдан олдин қуш учириб кўришарди. Қуш ўнг томонга учса, яхшиликка йўйиб, ишга киришишар, чап томонга учса, бу ишда яхшилик йўқ экан, деб тарк этишар, борди-ю тўғрига учса, қайтадан учириб кўришар эди.
Ислом дини келгандан кейин сафар ойи – “Яхшилик ойи” деб номланди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалам: “Касаллик юқиши йўқ, бойқуш йўқ, навъу йўқ ва сафар йўқ”, дедилар.
Сафар ойи тўғрисидаги турли бидъат-хурофотлар рад этилди. Ойларнинг ҳаммаси Аллоҳ таолонинг ойлари экани эълон қилинди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар ойини қандай ўтказганлар?
1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадина шаҳридаги “Масжидун Набавий”масжидларини сафар ойида қурганлар.
2. Қизлари Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳони Ҳазрат Али розияллоҳу анҳуга сафар ойида никоҳлаганлар.
3. Айнан шу ойда сафарга чиқиб, Хайбар қалъасини фатҳ қилганлар.
Демак, бу ойда янги иш бошлаш, оила қуриш ва сафарга қилиш жоиз экан.
Аммо, ҳозирги кунда...
Афсуски, бугунги кунда ҳам “сафар ойида иш бошлаш, тўй қилиш, сафарга чиқиш хосиятсиз” деган гаплар тез-тез учраб туради. Уларнинг ҳеч қандай асоси йўқ экани Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари ва суннатларидан маълум бўлди.
Энг муҳими – бандага етадиган мусибат бирор ойга боғлиқ бўлмайди. Балки ҳар бир яхшилик ҳам, ёмонлик ҳам фақатгина Аллоҳ таолонинг изни билан содир бўлади. Тақдирга иймон келтириш динимизнинг асосларидан биридир. Инсон бошига тушадиган барча яхшилик ва ёмонликларни тақдирдан деб билмоғи лозим. Аллоҳ таоло: “(Инсонга) бирор мусибат етган бўлса, албатта, Аллоҳнинг изни (иродаси) билангина (етур). Кимки Аллоҳга иймон келтирса, (У) унинг қалбини тўғри йўлга ҳидоят қилур. Аллоҳ ҳар нарсани билувчидир” (Тағобун сураси, 11-оят), деб марҳамат қилган.
Аллоҳ таоло ақидамизни мустаҳкам, ҳидоятида бардавом қилсин. Сафар ойини барчамиз учун хайрли ва баракали бўлишини насиб этсин.
Даврон НУРМУҲАММАД