02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Cавол: Жамоат намозига кеч қолган кишилар ўзаро келишиб, иккинчи жамоат бўлиб ўқишлари мумкинми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Имом ва муаззини тайин қилинган ҳамда қавми бўлган масжидларда жамоат намози адо қилингач, бошқа одамлар иккинчи жамоат бўлиб, аввалги имомнинг меҳробида, азон ва такбир айтиб намозни адо қилишлари макруҳдир.
Имом Сарахсийнинг “Мабсут” номли китобларида қуйидагича келтирилган: “Бир қавм (имом билан) намоз ўқилган масжидга кирса, улар учун у ерда азон ва иқомат айтиб, жамоат бўлиб намоз ўқиш макруҳ бўлади. Шунинг учун улар азон ва иқоматсиз ёлғиз-ёлғиз намоз ўқишади”.
Бу мавзуда Аллома ибн Обидийн бундай ёзадилар: “Имом Абу Юсуфдан нақл қилинади: “Агар кейинги жамоат олдинги жамоатнинг кўринишида бўлмаса, макруҳ саналмайди. Акс ҳолда эса, макруҳ саналади. Саҳиҳ гап шудир. Кейинги жамоатнинг имоми меҳробдан ташқарида туриши билан ҳайъат (кўриниш) ўзгарган бўлади. (“Баззозийя”). “Татархонийя” китобида “Валволижийя”дан нақл қилинишича, “Биз ушбу фатвони оламиз, дейилган” (“Раддул-муҳтор” китоби).
Мазкур ва бошқа китоблар ибораларига кўра, бир четда, кўпчиликни йиғиш учун бир-бирини чақирмасдан, азон ва такбир айтмасдан иккинчи жамоат бўлиши кароҳиятсиз жоиздир.
Муайян бир имом ва муаззини йўқ ҳамда қавми бўлмаган, йўловчилар учун қурилган масжид, шунингдек, аэропорт, вокзал, меҳмонхоналарда ташкил этилган намозхоналарда азон ва такбир билан иккинчи, учинчи жамоат бўлиб намоз ўқиш жоиз. “Роддул Муҳтор” китобида шундай бундай келган: “Маҳалла масжидида азон ва иқомат билан иккинчи жамоат бўлиб намоз ўқиш макруҳ. Йўл бўйидаги масжидлар ҳамда муайян имоми ва муъаззини бўлмаган масжидларда макруҳ эмас”.
Ҳар бир мўмин имкон қадар намозларни масжидда асосий жамоат билан ўқишга ҳаракат қилиши лозим. Биринчиси бўлмаса, кейинги жамоатга улгураман, деган нотўғри тушунчадан узоқ бўлиш керак. Бу тушунча суннатга мутлақо хилофдир. Зеро, жамоат қанчалик катта бўлса, унинг савоби ҳам шунча улуғ бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
“IQNA” сайтининг “Arab News” нашрига таяниб хабар беришича, шу йил сентябрь ойи охирида Лондонда IX Жаҳон ҳалол таомлар фестивали бўлиб ўтади.
“Маҳаллий лаззатлар (таъмлар)” шиори остида ўтаётган фестивал ташкилотчилари бу йил фестивалга 20 мингдан ортиқ киши ташриф буюришига умид билдирмоқда. Бутунжаҳон ҳалол таомлар фестивали шу йилнинг 28-29 сентябрь кунлари Лондон стадионида бўлиб ўтади ва унда дунёнинг турли бурчакларидаги давлатлар вакиллари томонидан тайёрланган таомлар тақдим этилади.
Ушбу тадбирда диққат ва қатъий танланган Покистон, Туркия, Марокаш, Индонезия ва бошқа мамлакатлардан сотувчилар, ошпазлар ва озиқ-овқат дўконлари вакиллари иштирок этади.
Дастур директори Валид Жаҳонгир дунёда мусулмонлар сони ортиб бораётгани сабабли сертификатланган ҳалол маҳсулотларга талаб ортиб бораётганини қайд этди.
Валид Жаҳонгирнинг айтишича, ахлоқий, барқарор ва сифатли озиқ-овқат маҳсулотлари ва таомларга қизиқиш ортиб бораётгани нафақат мусулмон истеъмолчиларни, балки бошқа дин вакилларини ҳам ҳалол озиқ-овқатга жалб қилмоқда.
Бу йилги яна бир янгилик – мавританиялик таниқли ошпаз Шелин Пермало томонидан ўтказиладиган пазандачилик шоуси бўлиб ўтади. У ИТВ телеканалининг “Юлдузлар билан таом тайёрлаш” кўрсатувидаги чиқиши билан танилган. Ушбу интерактив пазандачилик шоусида унга бошқа таниқли ошпазлар ёрдам беришади. Тадбирда Надия Ҳусайн ва Биг Зу каби машҳур шахслар ҳамда кўплаб машҳур актёрларнинг иштирок этиши кутилмоқда.
Фестивал катта болалар майдони ва бозорини яратиш орқали ўзининг оилавий имкониятларини кенгайтирди. Шунингдек, “Бизнинг келажагимиз саломатлиги” билан ҳамкорликда жойларда кўчма клиника ташкил этилади, бу эса иштирокчиларга текширувдан ўтиш ва уларнинг соғлиғи ҳақида маълумот олиш имконини беради.
Валид Жаҳонгир қўшимча қилди: “Биз фестивалда интерфаол панеллар орқали муҳокама ва мулоқотни рағбатлантирамиз ҳамда ҳаётнинг барча қатламларидаги одамларга умумий овқатланиш, маданият ва жамият қадриятлари билан боғланиш учун жой берамиз”.
“Маҳаллий лаззатлар (таъмлар)” фестивали ҳунарманд озиқ-овқат ишлаб чиқарувчиларга қаратилган бўлиб, озиқ-овқат ишлаб чиқарувчиларга ўз маҳсулотларини янги лаззатларни кашф этмоқчи бўлган минглаб фестивал иштирокчиларига тарғиб қилиш учун платформа тақдим этади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 