Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Октябр, 2024   |   29 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:03
Қуёш
06:21
Пешин
12:17
Аср
16:18
Шом
18:06
Хуфтон
19:19
Bismillah
02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Нега Аллоҳ айримларни бой, бошқаларни камбағал қилган?

10.09.2024   923   2 min.
Нега Аллоҳ айримларни бой, бошқаларни камбағал қилган?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Албатта, Роббинг ризқни кимга хоҳласа, кенг қилур ёки тор қилур. Албатта, У бандаларидан хабардор ва кўргувчи Зотдир” (Исро сураси, 30-оят).

Шунингдек, Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда айтади: “Мўмин бандаларим орасида шундайлар борки, уни фақат бойлик тузатади (яъни, агар у бой бўлиб турса, яхши-салоҳиятли бўлади). Агар уни камбағал қилиб қўйсам, бу нарса уни бузади. Мўмин бандаларим ичида яна шундайлар борки, унинг иймонини фақат камбағаллик тузатади. Агар унинг ризқини кенг қилиб қўйсам, бу нарса уни бузади... Албатта мен бандаларим(нинг ишлари)ни, уларнинг қалбларидаги нарсаларни билиб турган ҳолимда тадбир қиламан. Албатта Мен (уларни) жуда яхши биламан (ва уларнинг ҳолатларидан) ўта Хабардорман” (Имом Байҳақий ривояти).

Аллоҳ таоло бандаларига ўта меҳрибондир. У бандаларининг ҳолатларини ўзларидан ҳам яхшироқ билади.

Айрим инсонлар қўлларидаги бойлик сабабли ховлиқиб босар-тусарларини билмай қолиш даражасига тушмайдилар. Агар улар камбағал бўлиб қолсалар, бу нарса уларга салбий таъсир кўрсатади. Шунинг учун Аллоҳ таоло бундай бандаларини Ўз фазли билан бой қилиб қўяди.

Баъзи бандалар бойлик ва мол-дунёга эга бўлишганида сабр-тоқат қила олмайдилар. Бойлик уларни ёмон тарафга ўзгартиради. Масалан, кибру ҳаво қилиш, бошқаларни менсимаслик, бойлиги билан фахрланиш, ибодатларга беэътибор бўлиш ва ҳоказолар. Уларнинг ўртаҳол ёки камбағал бўлишлари Аллоҳнинг уларга раҳм қилиши саналади. Чунки Аллоҳ уларни адашиб кетишларини хоҳламагани учун уларга бойлик бермайди.

Аллоҳ бандалари учун нима фойдали ва нима зарарли эканини жуда яхши билувчи ва бандалари ҳолидан хабардор Зотдир. Банда эса бундан бехабардир.

Баъзан ўзимизга етган бирор синов ёки мусибатдан ғамга ботамиз, маҳзун бўламиз. Банда Роббининг ҳар бир тақсимотига, гарчи улар нафсига оғир ёки енгил келса ҳам рози бўлиши керак. Агар Аллоҳ таоло камбағаллик билан синаётган бўлса сабр қилиш, бордию бойлик, мол-дунё ила имтиҳон қилаётган бўлса шукр, кўпроқ хайр-эҳсон, садақа қилиш лозим.

Увайс Қораний розияллоҳу анҳу ҳар куни эрталаб ёки кечқурун ортиқча озиқ-овқат ва кийимларини тарқатиб юбориб: “Аллоҳим қўшниларим, маҳаллам орасида очликдан, фақирликдан қийналганлар бўлса мени жазоламагин, бунга сабаб бўлган гуноҳкорлар қаторида қилмагин”, деб айтарди.

Даврон НУРМУҲАММАД

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

27.09.2024   3561   2 min.
Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Cавол: Яқинда операция бўлдим. Ўрнимдан туриш, ўтириш мумкин эмас. Аёлим ёрдамида таҳорат олиб, ётган ҳолда намоз ўқияпман. Уйқумда эҳтилом бўлдим. Ғусл қила олмайман. Бундай ҳолда қандай қилиб покланиб намоз ўқийман?

 

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Сиз ғусл қила олмасангиз ҳам таяммум қилиш билан покланаверасиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “Агар бемор бўлсаларингиз ёки сафарда бўлсаларингиз ё бирорталарингиз таҳоратхонадан келса ёки аёлларга яқинлик қилса-ю, сув топа олмасаларингиз, покиза тупроқ билан таяммум қилинглар” (Нисо сураси, 43-оят).

Демак, мазкур далилларга кўра сув билан ҳақиқий покланиш имкони йўқ бўлиб қолган пайтда, покиза ер жинси билан ҳукмий покланиш жоиз  бўлади. Таяммум қилишга рухсат берилган ушбу оятда “Агар бемор бўлсангиз” дейилган. Биров бемор бўлса-ю, сув ишлатиб таҳорат ёки ғусл қилганда ҳалокатга учраши, бирор аъзоси талафот кўриши, беморлиги зиёда бўлиши, чўзилиб кетиши, тузалиш кечга сурилиши кабилардан аниқ хавф бўлса, таяммум қилиши жоиз.

Ер жинси – тупроқ, қум, тош, оҳак, гипс, сурма, сурматош, олтингугурт каби ердан бўлган ашёлардир. Шунингдек, турли буюмлар устидаги (масалан, кийимдаги ёки кўрпа-тўшакдаги) чанг ҳам ер жинсига киради. Шу чангни қасд қилиб, таяммум қилиш ҳам мумкин.

Таяммум қилмоқчи бўлган одам енгини тирсакларидан юқоригача шимаради. Покланишни ният қилиб, икки қўлини тупроққа ёки ер жинсидан бўлган нарсага уриб, юзига суртади. Икки қўлини иккинчи марта уриб, аввал чап қўлининг кафти орқали ўнг қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ қилади. Кейин ўнг қўлининг кафти орқали чап қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ тортади. Шу билан таяммум қилган бўлади.

Сиз шу тарзда то ғусл қилишга қодир бўлгунингизга қадар таяммум қилиб, намозларингизни адо этишингиз мумкин. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво маркази.