Аллоҳ – ягона яратувчи
Эътибор қилинг, биргина электр лампани ихтиро қилган одам номи дунёда қолиши учун тажрибасини оламга жар солди. Бу биргина электр чироқни ихтиро қилган одамнинг ҳолати. Энди бутун бир Қуёшни яратган Зот уни ким яратганини айтмайди деб ўйлайсизми?! Фаразан агар уни бошқа куч пайдо қилган тақдирда ҳам ўша ихтирочи буни ҳеч кимга айтмас эди деб ўйлайсизми?!
Демак, унинг яратувчиси Ўзини ошкор қилган бўлиши керак. У ҳам бўлса ягона Аллоҳдир. Чунки Аллоҳгина Қуёшни яратганини айтган. Бу масалада ҳатто кофирлар ҳам Қуёшни Аллоҳ яратган деган гапдан бошқасини айта олишмайди. Айнан шу маънони Анкабут сурасининг қуйидаги ояти қувватлайди:
“Агар улардан “Ким осмонлар ва ерни яратган, қуёш ва ойни бўйсундирган?” деб сўрасанг улар “Аллоҳ” дерлар. Бас, қаёққа кетмоқдалар?!” (Анкабут сураси, 61-оят).
Бошқа оятда бундай дейилади: “Агар улардан “Осмондан сув тушуриб у билан ерни ўлганидан кейин тирилтирган ким?” деб сўрасанг улар “Аллоҳ” дерлар” (Анкабут сураси, 63-оят).
Ушбу оятлар куфр келтирганлар ва мушриклар ҳақида. Улар Аллоҳни инкор қилсалар ҳам инсоннинг ва борлиқнинг пайдо бўлиши ҳақида ўз қарашларини ҳимоя қила олмайдилар.
Демак, ягона яратувчи Зот – Аллоҳ таоло. Чунки уни яратганлигини даъво қилган, бизга хабар берган Зот фақат ягона Аллоҳдир. Лекин яратиш масаласи фақат коинотга тегишли эмас. Ердаги барча нарсалар, ҳатто инсон тасарруфидаги нарсалар ҳам аслида Аллоҳ таолонинг яратувчилик сифати орқали пайдо бўлади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
“Ана ўша Аллоҳ Роббингиздир. Ундан ўзга илоҳ йўқ. У барча нарсанинг яратувчисидир. Бас, Унга ибодат қилинглар. У барча нарсанинг эгасидир” (Анъом сураси, 102-оят).
Аллоҳ таоло “Барча нарсанинг яратувчиси” эканини айтмоқда. Демак, жамики барча нарсанинг яратувчиси Аллоҳ экан.
Шайх Муҳаммад Мутавалли Шаъровийнинг
“Аллоҳнинг борлигига ақлий далиллар” китобидан.
Фейк хабар тарқатиш ёлғонга шерикликдир
Бугунги кунда ахборот тарқатиш имконияти ҳар бир инсонда мавжуд. Биргина сўз, алоқа қурилмаларидаги биргина ҳаракат бутун жамиятда шов-шув, ваҳима келтириб чиқариши мумкин. Англамай, ёки ўйинқароқлик билан, ёки мақсадли ёлғон ахборот тарқатиш ҳоллари кўп кузатилмоқда. Хусусан, дин ва эътиқод каби нозик масалаларда тарқатилаётган фейк хабарлар нафақат шахсий хатолик, балки жамиятга салбий таъсир ўтказувчи умумий масъулият ҳамдир.
Ёлғон гапириш оғир гуноҳлардан саналади. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Ростгўйликни маҳкам тутинглар. Зеро, ростгўйлик эзгуликка йўллайди, эзгулик эса жаннатга бошлайди. Киши рост гапириш ва ростгўйликка интилишда давом этаверади, натижада Аллоҳ ҳузурида ростгўй деб ёзилади. Ёлғончиликдан сақланинглар. Зеро, ёлғончилик гуноҳкорликка, фожирлик эса дўзахга бошлайди. Банда ёлғон гапириш ва ёлғончиликка интилишда давом этаверади, ниҳоят Аллоҳ ҳузурида ёлғончи деб ёзилади”, дедилар. (Имом Бухорий, Муслим, Термизий ривояти).
Шундай экан, ҳақиқатга тўғри келмайдиган ахборотни тарқатиш қатъий ман қилинган.
Фейк хабар тарқатишнинг кўплаб салбий оқибатлари бор:
- Жамиятда фитна келтириб чиқаради – нотўғри маълумот одамлар ўртасида ишончсизлик, гумон ва бўлинишларга сабаб бўлади;
- Диннинг мавқейини туширади – тўғри тушунчаларни бузиб кўрсатади, эътиқод қилувчиларни адаштиради;
- Расмий диний муассасаларга нисбатан иғво ва ишончсизликни келтириб чиқаради – фейк хабарлар баъзан таниқли расмий диний масъуллар номидан сохта фатво ва баёнотлар сифатида тарқатилади;
- Жиноятга олиб боради – баъзи ҳолларда фейк хабарлар одамларни тажовузкор ҳаракатларга ундайди.
Қуръони каримнинг Ҳужурот сураси 6-оятда шундай марҳамат қилинади:
“Эй иймон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кўринглар, билмай бир қавмга мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар”.
Фейк, ёлғон хабарлардан эҳтиёт бўлиш кераклигини Қуръони карим таъкидламоқда. Демак, ҳар қандай хабарни текшириш ва эҳтиёт билан ёндошиш керак.
Рост хабарни қандай ажратиш мумкин:
- - Расмий ахборот манбаларига таяниш;
- - Сарлавҳаси эмас, мазмунига эътибор бериш;
- - Тарқатаётган шахс ёки саҳтфаларни текшириб кўриш;
- - Мутахассисларга мурожаат қилиш.
Ҳар бир хабар – тарқатувчи учун ҳам, ундан фойдаланувчи учун ҳам масъулият. Алоқа воситалари ва ижтимой тармоқларга жойлаётган пост билан ё тўғриликни тарғиб қилиш, ёки одамларни чалғитиш мумкин.
Шундай экан, фейк ахборот тарқатиш оғир маънавий жиноятдир. Ҳар бир мусулмон бундай хатарли ҳолатдан ўзини ва бошқаларни сақлаши лозим.
Хоразм вилояти Шайх Қосим бобо
жоме масжиди имом-хатиби Шермуҳаммад Болтаев
