Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Саждага борилаётганда ерга яқин аъзолар бирин-кетин ерга қўйилади, яъни, аввал тизза, кейин қўллар ва юз. Саждадан тураётганда ердан узоқ аъзолар биринчи кўтарилади, яъни, юз, қўл тизза.
“Фатавои Ҳиндия” китобида бундай дейилади: “Агар намозхон сажда қилишни хоҳласа, аввало ерга яқин бўлган аъзони (ерга) қўяди. Бас (шундай экан), аввал тиззасини, сўнг икки қўлини, сўнг бурнини, сўнгра пешонасини ерга қўяди. Саждадан турганида аввал пешонасини, сўнг бурнини, сўнгра икки қўлини кўтаради...”.
“Мухтасару-л-виқоя” китобида эса: “(Намоз ўқувчи) рукудан сўнг такбир айтади ва сажда қилади. Саждага бориш асносида аввал тиззаларини сўнгра қўлларини ерга қўяди, (саждадан турганида) такбир айтади ва аввал бошини сўнгра икки қўли ва тиззаларини ердан кўтаради...”, дейилган.
Воил ибн Ҳужр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни сажда қилганларида қўлларидан аввал тиззаларини ерга қўйганларини ва саждадан қайтаётганларида тиззаларидан аввал қўлларини ердан кўтарганларини кўрдим”, дейилади (Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти).
Бошқа ривоятда эса: “Биз ҳазрат Умар розияллоҳу анҳунинг намозларидан шуни ўргандикки, у киши руку қилганларидан кейин ҳудди туя чўккалагандек чўккалар эдилар ва тиззаларини қўлларидан аввал ерга қўярдилар”, дейилади (Имом Таҳовий Алқама ва Асвад розияллоҳу анҳумодан ривоят қилган).
Бу борада яна бошқа бир қанча ҳадислар мавжуд. Моликий мазҳабидан ташқари барча мазҳаб олимлари ушбу ҳадисларни дақиқ ўрганиб, “сажда қилишда аввало ерга яқин аъзолар ерга қўйилади ва саждадан туришда эса ердан узоқ бўлган аъзолар ердан кўтарилади”, деган фикрга иттифоқ бўлганлар.
Оёқларнинг бармоқлари қиблага қараган ҳолда эгилиб, аввал тизза ерга қўйилади. Сўнгра, бурун ва пешона қўйилиб, сажда қилинади.
“Суннатга мувофиқ намоз ўқинг” китобидан олинди.
"Макка бўлмаганида сени ташлаб кетмас эдим!!!"
Мадина! Сенга йиллар талпингандик, соғингандик, сени ҳажрингдан кўз ёшларимизни тўккандик. Сени севмаган мўмин борми дунёда, сенга интилмаган муслим борми дунёда.
Сени гоҳо тушларимизда кўрардик, бу тушлардан ҳеч-ҳеч уйғонгимиз келмасди, сени нега яхши кўрамиз, сени нега юракдан севамиз!?
Чунки сенда энг яхши кўрганимиз, суюклигимиз, соғинганимиз, сени шарафлантирган Расулуллоҳ алайҳиссалом борлар!
Чунки сенда биз дунёга келмасимиздан туриб бизни соғинган, бизни яхши кўрган Зот бордир.
Чунки сенда, охирга нафасларида ҳам "умматим, умматим" дея ғариб умматларини ҳолидан ташвишланган Зот бордир.
Яна сенда, агар Расулуллоҳ алайҳиссалом айтган бўлсалар мен ҳаммасига ишондим дея Сиддиқ мақомини топган Зот бордир, Расулуллоҳ алайҳиссаломни амакиси иймонга келишини яхши кўрган, Расулуллоҳ сут ичганларида чанқоғи босилган Абу Бакр розияллоҳу анҳу бордир.
Яна сенда, юрган кўчасидан шайтон қочган, сўзларини Қуръон тасдиқлаган, "Умар хато гапирди" дея олган Амирул мўминийн бордир.
Яна сенда фаришталар ҳаё қилган Зуннурайн Ҳазрати Усмон, вафоти Расулуллоҳни кўзларини ёшлатган ўғли Иброҳим, қизлари Умму Кулсум, Руқайя, Фотима, Азвожу мутоҳҳарот оналаримизни ва яна ўн минга яқин саҳобани бағрига олган Жаннатул Бақеъ бордир.
Бизни яхши кўрадиган, биз уни яхши кўрадиган, Саййиди шуҳада Ҳазрати Ҳамзани бағрига олган Уҳуд тоғи бордир.
Яна сенда, тақво асосида барпо қилинган, унда ўқилган икки ракаат намозга умрани савоби бериладиган Масжидил Қубо бордир.
Сендаги фазилатларни санасам тугамайди. Сенда саҳобаларни излари бордир, Расулимизни ҳидлари бордир.
Аллоҳга ҳамд бўлсинки, ошиқ маҳбубига етганидек сени висолингга етдик, суюклигимиз живорига келдик, яхши кўрганларимиз бўйларига тўйдик.
Сендан ҳеч кетгим келмайди, Мадина!
Чунки, “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Кимки Мадинада вафот эта олса, унда вафот этсин. Чунки, унда вафот этган кишини шафоат қиламан” дедилар” (Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан Имом Термизий ривояти).
Мадина! Макка бўлмаганида сени ташлаб кетмас эдим!!!
ТИИ “Қуръон илмлари” кафедраси ўқитувчиси Адҳам Юсупов