01 Октябр, 2024, 28 Рабиъул аввал, 1446
01 Октябр, 2024, 28 Рабиъул аввал, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Cавол: Шариатда тиш даволатиш, пломба ёки ясама тиш қўйдириш жоиз. Ҳозирда имплант тиш учун турли металлар билан бирга, ҳайвонларнинг суякларидан ҳам фойдаланилмоқда. Бунда ўлимтик ҳайвоннинг суяги, шунингдек, чўчқа ва одамнинг суягидан фойдаланиш динимизда мумкинми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Имплант тиш деганда металл винт ёрдамида суякка жойлаштириладиган ва тиш илдизи вазифасини бажарадиган мослама тушунилади. Ушбу мослама чўчқа ва одам суягидан бошқа ўлимтик ҳайвоннинг суягидан бўлиши шариатимизга кўра жоиз саналади. Чунки барча ҳанафий фуқаҳоларимиз ҳамда моликий уламолардан Аллома Ибн Ваҳб ҳайвонлар гарчи ўлимтик бўлса ҳам уларнинг суягидан фойдаланиш мумкин эканига фатво беришган. Аллома Ибн Нужайм бу борада Имом Муҳаммаднинг қуйидаги гапларини келтирадилар:
“Имом Муҳаммад “Сиярул кабир”да айтадилар: “Суяк билан даволаниш жоиз. Бунда суяк қўй, мол, туя ёхуд бошқа ҳайвонларнинг суяклари бўлиши керак. Лекин чўчқанинг ва одамнинг суяги бундан мустасно. Чунки бу иккисиники билан даволаш мумкин эмас. Суяк билан даволашда ҳайвон шаръий сўйилган ёки ўлимтик, ҳўл ёки қуруқ бўлишининг фарқи йўқ” (“Баҳрур роиқ” китоби).
Чўчқанинг гўшти, ёғи ва суяги нажосат экани ва ундан фойдаланиш жоиз эмаслигига барча фуқаҳолар ижмо қилишган. Одамнинг суягидан фойдаланиш жоиз эмаслиги, унинг мукаррамлиги, улуғлигига, қадр-қиммати сабаблидир.
Ҳанафий мазҳабига кўра, одам ва чўчқанинг суягидан бошқа ҳар қандай ҳайвоннинг, гарчи ўлимтик бўлса ҳам, фойдаланиш ёки даво сифатида ишлатиш жоиз. Чунки суякда ҳаёт бўлмагани сабабли у пок ҳисобланади.
Демак, одам ва чўчқадан бошқа жонзотларнинг суягидан имплант тиш учун фойдаланиш жоиз. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
Шу йил 26 сентябрь куни пойтахтимиздаги “Шайх Зайниддин” жоме масжидида “Марваридлар шодаси” китобининг тақдимоти бўлиб ўтди.
Қуръони карим тиловати ва хайрли дуолар билан бошланган тадбир аввалида сўзга чиққан нотиқлар мазкур янги китоб билан ижодкор ва иштирокчиларни қутлаш баробарида юртимизда аёл-қизларнинг илму маърифатини юксалтириш, уларнинг саломатликларини яхшилаш ва ёш қизларни таълим-тарбия олишлари учун муносиб шароит яратиш бўйича амалга оширилаётган ишлар хусусида сўз юритдилар.
Маърифий тадбир давомида мазкур китоб бугунги кунда жамиятимизда соғлом турмуш тарзини тарғиб қилиш, аёл-қизлар саводхонлигини ошириш, шариатимизнинг аёлларга хос бўлган аҳкомларни содда ва тушунарли тарзда баён этишда муҳим аҳамиятга эга экани таъкидланди. Шунингдек, рисоланинг она тилимизга таржима қилиниши ва халқимизга туҳфа этилгани айни муддао бўлганига урғу қаратилди. Бундан ташқари, маърузаларда аёл-қизларга хос тиббий, ижтимоий ва психологик тавсиялар ҳам муҳокама қилинди.
Тадбир давомида китоб муаллифи Ҳанафий фиқҳи олими, динимизга кўп йиллардан буён хизмат қилиб келаётган фазилатли Шайх Салоҳ Муҳаммад Абул Ҳожнинг тадбир иштирокчиларига йўллаган видео табриги намойиш этилди. Мазкур китобни таржима қилишда иштирок этган олималар ва “Хадичаи Кубро” мадрасаси устозлари жамоасига миннатдорлик изҳор этилди.
Маросимда Дин ишлари бўйича қўмитаси раис ўринбосари, фалсафа фанлари доктори, профессор Матлуба Қаҳҳарова, Ўзбекистон мусулмонлари идораси бўлим мудираси в.б. Моҳира Зуфарова, Muslimaat.uz сайти раҳбари, “Марваридлар шодаси” китоби бош муҳаррири Одинахон Муҳаммад Юсуф, шунингдек, Тошкент ислом институти, Хадичаи Кубро мадрасаси устоз ва талабалари ҳамда отинойилар иштирок этди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 