Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
01 Октябр, 2024   |   28 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:02
Қуёш
06:20
Пешин
12:18
Аср
16:19
Шом
18:08
Хуфтон
19:20
Bismillah
01 Октябр, 2024, 28 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи

18.09.2024   2305   3 min.
Кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Албатта, ҳар бир нарсани Аллоҳ таоло яратган, буни Ўзининг каломида айтган: “Ҳар бир нарсанинг яратувчиси Аллоҳдир” (Зумар сураси, 62-оят).

Демак, қайғу ҳам Аллоҳ яратган нарсалардан бири экан. Ўзи яратганидан кейин унинг Эгаси ҳам Ўзидир. Шунинг учун қайғу фақатгина Эгасининг буйруғи билан пайдо бўлади, фақат Унинг буйруғи билан бирор кишига етади. Аллоҳ таоло бир инсоннинг тақдирига қайғуни ёзган бўлса, маҳзун бўлиб, йиғлайди. Аллоҳ таоло ундан ана шу қайғуни даф этса, хурсанд бўлиб, шодланади, кулади. Шунинг учун Аллоҳ таоло Ўзини кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи, деб сифатлаган[1].

Аллоҳ таоло инсонни кулишга ҳам, йиғлашга ҳам қобилиятли қилиб яратган. Уламолар айтади: Маймун кула оладиган ягона ҳайвон бўлса-да, йиғлай олмайди. Туя йиғлай оладиган ягона ҳайвон бўлса-да, кула олмайди. Инсонгина кулишга ҳам, йиғлашга ҳам қобилиятли. Бу ҳам Аллоҳ таолонинг қудратига бир нишонадир.

Кулгининг ҳам, йиғининг ҳам сабабларини яратган зот – Аллоҳдир. Бир бандасини бахтли қилиб, кулдирса, бошқасини бахтиқаро қилиб, йиғлатади. Уламолар «кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи» деган оятнинг маъносини шундай тушунтирадилар:

«Аллоҳ таоло қувонч ҳам беради, қайғу ҳам беради. Шодлик кулгини чорласа, қайғу йиғини чақиради… Кулгининг ҳам, йиғининг ҳам сабабларини яратган Зот Аллоҳдир. Бу сабаблар яхши ёки ёмон сабаблар бўлиб, улардан шодлик, қувонч ёки маҳзунлик, қайғу келиб чиқади. Бунда Аллоҳнинг буюк, етук ҳикмати бор.

Ажабланарлиси шуки, бир кишининг бир сабаб билан йиғлаётганини кўрсангиз, худди шу сабаб билан бошқасининг кулаётганини кўришингиз мумкин. Янада қизиғи шуки, бир одам бугун бир сабаб билан йиғлаган бўлса, эртага худди шу сабаб уни кулдириши ҳам мумкин.

Бир шифокор аёл айтади:

“Ҳомила борлигини аниқловчи ультратовуш текширув хонасида ажойиб ҳодисалар учраб туради. Бир куни ҳомиланинг ўғил ёки қизлигини аниқлаётиб, бўлажак онага: “Қутлуғ бўлсин, ўғил экан!” дедим. У эса бирдан йиғлаб юборди. Сабабини сўрасам, “Еттита ўғлим бор, шуниси қиз бўлсин деб Аллоҳдан роса сўраган эдим”, дейди. Худди шу куни бошқа бир бўлажак она келди. Уники ҳам ўғил экан. Айтсам, кўзига қувонч ёшлари тўлиб, кулиб юборди. Кулгисининг сабабини сўрасам, Аллоҳ мени еттита қиз билан сийлаган! Бу сафар ўғил сўраган эдим, деди. Субҳаналлоҳ!!! Бир хил хабарга униси кулиб, буниси йиғлайди-я!”.

 

Бошқа бир ҳамшира айтади:

“Соғломлаштириш марказида ишлайман. Марказимизда ажойиб ҳодисаларга гувоҳ бўлиб тураман. Бир куни мижозларимиздан бири тарозига чиқди. Вазни 150 килограмм экан. Хурсандлигидан учиб кетаёзди, чунки бир неча ой аввал вазни 200 килограмм бўлган экан! Кейинроқ бошқа мижозимиз тарозига чиққан эди, у ҳам 150 килограмм чиқди. Бу аёл ҳам хурсанд бўлади деб турсам, йиғлаб юборди. Сабабини сўрасак, вазни аввал 130 килограмм бўлган экан. Субҳаналлоҳ! Бир хил вазнга унисини кулдиряпти, бошқасини йиғлатяпти”.

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг

“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.


[1] Нажм сураси, 43-оят

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

27.09.2024   3152   2 min.
Ғуслга қодир бўлмаган бемор жунубликдан қандай покланади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Cавол: Яқинда операция бўлдим. Ўрнимдан туриш, ўтириш мумкин эмас. Аёлим ёрдамида таҳорат олиб, ётган ҳолда намоз ўқияпман. Уйқумда эҳтилом бўлдим. Ғусл қила олмайман. Бундай ҳолда қандай қилиб покланиб намоз ўқийман?

 

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Сиз ғусл қила олмасангиз ҳам таяммум қилиш билан покланаверасиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: “Агар бемор бўлсаларингиз ёки сафарда бўлсаларингиз ё бирорталарингиз таҳоратхонадан келса ёки аёлларга яқинлик қилса-ю, сув топа олмасаларингиз, покиза тупроқ билан таяммум қилинглар” (Нисо сураси, 43-оят).

Демак, мазкур далилларга кўра сув билан ҳақиқий покланиш имкони йўқ бўлиб қолган пайтда, покиза ер жинси билан ҳукмий покланиш жоиз  бўлади. Таяммум қилишга рухсат берилган ушбу оятда “Агар бемор бўлсангиз” дейилган. Биров бемор бўлса-ю, сув ишлатиб таҳорат ёки ғусл қилганда ҳалокатга учраши, бирор аъзоси талафот кўриши, беморлиги зиёда бўлиши, чўзилиб кетиши, тузалиш кечга сурилиши кабилардан аниқ хавф бўлса, таяммум қилиши жоиз.

Ер жинси – тупроқ, қум, тош, оҳак, гипс, сурма, сурматош, олтингугурт каби ердан бўлган ашёлардир. Шунингдек, турли буюмлар устидаги (масалан, кийимдаги ёки кўрпа-тўшакдаги) чанг ҳам ер жинсига киради. Шу чангни қасд қилиб, таяммум қилиш ҳам мумкин.

Таяммум қилмоқчи бўлган одам енгини тирсакларидан юқоригача шимаради. Покланишни ният қилиб, икки қўлини тупроққа ёки ер жинсидан бўлган нарсага уриб, юзига суртади. Икки қўлини иккинчи марта уриб, аввал чап қўлининг кафти орқали ўнг қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ қилади. Кейин ўнг қўлининг кафти орқали чап қўлини чиғаноқлари билан қўшиб масҳ тортади. Шу билан таяммум қилган бўлади.

Сиз шу тарзда то ғусл қилишга қодир бўлгунингизга қадар таяммум қилиб, намозларингизни адо этишингиз мумкин. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво маркази.