30 Сентябр, 2024, 27 Рабиъул аввал, 1446
30 Сентябр, 2024, 27 Рабиъул аввал, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Албатта, ҳар бир нарсани Аллоҳ таоло яратган, буни Ўзининг каломида айтган: “Ҳар бир нарсанинг яратувчиси Аллоҳдир” (Зумар сураси, 62-оят).
Демак, қайғу ҳам Аллоҳ яратган нарсалардан бири экан. Ўзи яратганидан кейин унинг Эгаси ҳам Ўзидир. Шунинг учун қайғу фақатгина Эгасининг буйруғи билан пайдо бўлади, фақат Унинг буйруғи билан бирор кишига етади. Аллоҳ таоло бир инсоннинг тақдирига қайғуни ёзган бўлса, маҳзун бўлиб, йиғлайди. Аллоҳ таоло ундан ана шу қайғуни даф этса, хурсанд бўлиб, шодланади, кулади. Шунинг учун Аллоҳ таоло Ўзини “кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи”, деб сифатлаган[1].
Аллоҳ таоло инсонни кулишга ҳам, йиғлашга ҳам қобилиятли қилиб яратган. Уламолар айтади: “Маймун кула оладиган ягона ҳайвон бўлса-да, йиғлай олмайди. Туя йиғлай оладиган ягона ҳайвон бўлса-да, кула олмайди. Инсонгина кулишга ҳам, йиғлашга ҳам қобилиятли. Бу ҳам Аллоҳ таолонинг қудратига бир нишонадир”.
Кулгининг ҳам, йиғининг ҳам сабабларини яратган зот – Аллоҳдир. Бир бандасини бахтли қилиб, кулдирса, бошқасини бахтиқаро қилиб, йиғлатади. Уламолар «кулдирган ҳам, йиғлатган ҳам Ўзи» деган оятнинг маъносини шундай тушунтирадилар:
«Аллоҳ таоло қувонч ҳам беради, қайғу ҳам беради. Шодлик кулгини чорласа, қайғу йиғини чақиради… Кулгининг ҳам, йиғининг ҳам сабабларини яратган Зот Аллоҳдир. Бу сабаблар яхши ёки ёмон сабаблар бўлиб, улардан шодлик, қувонч ёки маҳзунлик, қайғу келиб чиқади. Бунда Аллоҳнинг буюк, етук ҳикмати бор.
Ажабланарлиси шуки, бир кишининг бир сабаб билан йиғлаётганини кўрсангиз, худди шу сабаб билан бошқасининг кулаётганини кўришингиз мумкин. Янада қизиғи шуки, бир одам бугун бир сабаб билан йиғлаган бўлса, эртага худди шу сабаб уни кулдириши ҳам мумкин.
Бир шифокор аёл айтади:
“Ҳомила борлигини аниқловчи ультратовуш текширув хонасида ажойиб ҳодисалар учраб туради. Бир куни ҳомиланинг ўғил ёки қизлигини аниқлаётиб, бўлажак онага: “Қутлуғ бўлсин, ўғил экан!” дедим. У эса бирдан йиғлаб юборди. Сабабини сўрасам, “Еттита ўғлим бор, шуниси қиз бўлсин деб Аллоҳдан роса сўраган эдим”, дейди. Худди шу куни бошқа бир бўлажак она келди. Уники ҳам ўғил экан. Айтсам, кўзига қувонч ёшлари тўлиб, кулиб юборди. Кулгисининг сабабини сўрасам, “Аллоҳ мени еттита қиз билан сийлаган! Бу сафар ўғил сўраган эдим”, деди. Субҳаналлоҳ!!! Бир хил хабарга униси кулиб, буниси йиғлайди-я!”.
Бошқа бир ҳамшира айтади:
“Соғломлаштириш марказида ишлайман. Марказимизда ажойиб ҳодисаларга гувоҳ бўлиб тураман. Бир куни мижозларимиздан бири тарозига чиқди. Вазни 150 килограмм экан. Хурсандлигидан учиб кетаёзди, чунки бир неча ой аввал вазни 200 килограмм бўлган экан! Кейинроқ бошқа мижозимиз тарозига чиққан эди, у ҳам 150 килограмм чиқди. Бу аёл ҳам хурсанд бўлади деб турсам, йиғлаб юборди. Сабабини сўрасак, вазни аввал 130 килограмм бўлган экан. Субҳаналлоҳ! Бир хил вазнга унисини кулдиряпти, бошқасини йиғлатяпти”.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.
[1] Нажм сураси, 43-оят
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ниҳоят Макка фатҳ қилинди. Унга ўзлиги қайтарилди. Тавҳид қибласи, мўминлар қалбининг маъшуқаси ширк ботқоғидан қутқарилди. Энди навбат бутун араб жазирасини ширкдан қутқаришга келган эди.
Набий соллаллоҳу алайҳи васалом ислом арслони Али ибн Аби Толиб розияллоллоҳу анҳуни чақирдилар. У зотни қўшинга бош қилиб, Той қабиласи бути Фулсни парчалагани юбордилар.
Ҳазрати Али каррамаллоҳу важҳаҳу қўшин билан бориб юклатилган вазифани аъло даражада бажариб асирлар билан Мадинага қайтдилар. Асирларни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам нима қилиш ҳақида машварат қилиш учун масжид олдида қўйдилар.
Эртаси куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидга кираётганларида у зотни асир аёллардан бири тўхтатиб деди:
– Эй Муҳаммад! Агар мумкин бўлса мени озод қилсанг. Араблар мендан кулишмаса яхши бўлар эди. Отам ўлди. Келиб-кетувчилар тўхтади. Менга илтифот қил, Аллоҳ ҳам сенга илтифот қилсин! Отам қавмининг саййиди эди. У қийналганларга ёрдам қилар, жиноят қилганларни авф қилар, қўшничиликни сақлар, шарафни ҳимоя қилар, фақирларни суяр, уларга таом берар, саломни тарқатар, юки оғирларнинг юкини кўтарар, тақдир зарбаларига учраганларга ёрдам берар эди. Ҳожатини сўраб келган бирор кишини ноумид қилган эмас. Мен Ҳотам Тоийнинг қизи Саффона бўламан.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга дедилар:
– Булар ҳақиқий мусулмоннинг сифатларидир. Агар отанг мусулмон бўлганида биз Аллоҳдан унга раҳм қилишини сўраган бўлар эдик.
Сўнгра саҳобаларга қараб:
– Уни қўйиб юборинглар. Унинг отаси гўзал ахлоққа даъват қилар эди, дедилар.
Юқоридаги сифатлар ҳақиқатдан ҳам мусулмонларнинг сифати. Биз эътибор берадиган жой мана шу ер.
Ҳақиқий дин масжидда эмас, жойнамоз устида ҳам эмас.
Ҳақиқий дин тижорат ва мансабдаги омонатдорликда.
Ҳақиқий дин ота-она олдидаги камтарликда.
Ҳақиқий дин ака-укалар ва опа-сингилларга қилинадиган яхшиликда.
Ҳақиқий дин жуфти ҳалолнинг азиятига сабр этиш ва фарзандларга раҳм қилишда.
Ҳақиқий дин қўшниларинг билан қилинадиган муомалада.
Ҳақиқий дин беморга пул йиғилганида бахиллик қилмасликда.
Ҳақиқий дин биров ғийбат қилинганда ғийбатчиларга қўшилиб кетмасликда.
Ҳақиқий дин одамларнинг айбини яширишда.
Ҳақиқий дин ишониб айтилган сирни сақлай олишда.
Тавҳид, намоз, рўза ва бошқа ибодатлар Аллоҳнинг бандалари устидаги ҳаққидир. Улар диннинг ярми. Қолган ярми эса, бошқалар билан қандай муомала қилишингдадир.
Ҳаётда кўринмайдиган диндорлик ичи бўш диндорликдир.
Сени юмшоқ, сахий ва бировга зарари тегмайдиган бўлишингни таъминламаган иймон нуқсонли иймондир.
Тўғри, киши агар куфрда вафот этса бу ахлоқлар унга фойда бермайди. Аммо хулқсиз иймон ҳам оқсоқ иймондир.
Ушбу ибрат нақадар ўринли: «Диннинг барчаси хулқдир. Ким сендан хулқда ўзиб кетган бўлса, демак динда ўзиб кетибди!».
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 