Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
- 1يَقُولُ الْعَبْدُ فِي بَدْءِ الأَمَالِي لِتَوْحِيدٍ بِنَظْمٍ كَالَّلآلِي
Сўз бошлар имлолар бошида банда,
Дурлардек назм-ла тавҳид ҳақинда.
- 2إِلَهُ الْخَلْقِ مَوْلاَنَا قَدِيمٌ وَمَوْصُوفٌ بِأَوْصَافِ الْكَمَالِ
Эгамиз қадимдир олам илоҳи,
Бенуқсон комилдир Унинг сифоти.
- 3هُوَ الْحَيُّ الْمُدَبِّرُ كُلَّ أَمْرٍ هُوَ الْحَقُّ الْمُقَدِّرُ ذُو الْجَلاَلِ
У Ҳайдир тайинловчи неки бўлса ҳол,
У Ҳақдир тақдирловчи олий Зул жалол.
- 4مُرِيدُ الْخَيْرِ وَالشَّرِّ الْقَبِيحِ وَلَكِنْ لَيْسَ يَرْضَى بِالْمُحَالِ
Яхшию ёмонга иродаси бор,
Лек ёмон ишларга розимас зинҳор.
- 5صِفَاتُ اللَّهِ لَيْسَتْ عَيْنَ ذَاتٍ وَلاَ غَيْرًا سِوَاهُ ذَا انْفِصَالِ
Аллоҳ сифатлари айни зотимас,
Ундан ажралувчи бошқа ҳам эмас.
- 6صِفَاتُ الذَّاتِ وَالأَفْعَالِ طُرًّا قَدِيمَاتٌ مَصُونَاتُ الزَّوَالِ
Зотий феълий сифатлар бари баркамол,
Ибтидосиз, интиҳосиз доим безавол.
- 7نُسَمِّي اللَّهَ شَيْئًا لاَ كَالأَشْيَاءِ وَذَاتًا عَنْ جِهَاتِ السِّتِّ خَالِي
Аллоҳни бетимсол “шай” деб аташ бор,
Ҳам зот деймиз, аммо, эмас тарафдор.
- 8وَلَيْسَ الإِسْمُ غَيْرًا لِلْمُسَمَّى لَدَى أَهْلِ الْبَصِيرَةِ خَيْرِ آلِ
Исм номлангандан эмасдир ўзга,
Идрок аҳли – яхши оила наздида.
- 9وَمَا إِنْ جَوْهَرٌ رَبِّي وَجِسْمٌ وَلاَ كُلٌّ وَبَعْضٌ ذُو اشْتِمَالِ
Роббим жавҳар эмас, жисм ҳам эмас,
Мураккаб ҳам эмас, қисм ҳам эмас.
- 10وَفِي الأَذْهَانِ حَقٌّ كَوْنُ جُزْءٍ بِلاَ وَصْفِ التَّجَزِّي يَا ابْنَ خَالِ
“Бўлинмас жуз”нинг мавжудлиги бор,
Ўйла, тоғам ўғли, ақл этмас инкор.
- 11وَمَا الْقُرْآنُ مَخْلُوقًا تَعَالَى كَلاَمُ الرَّبِّ عَنْ جِنْسِ الْمَقَالِ
Қуръон ижодиймас, каломи илоҳий
Роб каломи мақол жинсидан олий.
- 12وَرَبُّ الْعَرْشِ فَوْقَ الْعَرْشِ لَكِنْ بِلاَ وَصْفِ التَّمَكُّنِ وَالتِّصَالِ
Арш Роббиси Аршдан юқори, бироқ
Жой олиш, ўрнашиш васфидан йироқ.
- 13وَمَا التَّشْبِيهُ لِلرَّحْمَنِ وَجْهًا فَصُنْ عَنْ ذَاكَ أَصْنَافَ الأَهَالِ
Ар-Роҳманга қиёслаш мумкинмас билгин,
Аҳоли синфларин ундан сақлагин.
- 14وَلاَ يَمْضِي عَلَى الدَّيَّانِ وَقْتٌ وَأَزْمَانٌ وَأَحْوَالٌ بِحَالِ
Дайёнга нисбатан жорий бўлмас вақт,
Шунингдек, замонлар-у ва бирор ҳолат.
- 15وَمُسْتَغْنٍ إِلَهِي عَنْ نِسَاءٍ وَأَوْلاَدٍ إِنَاثٍ أَوْ رِجَالِ
Роббимиз олийдир муҳтож қолишдан,
Қиз ё ўғил болаю, хотин олишдан.
- 16كَذَا عَنْ كُلِّ ذِي عَوْنٍ وَنَصْرٍ تَفَرَّدَ ذُو الْجَلاَلِ وَذُو الْمَعَالِ
Кўмакчи-ю ёрдамчига муҳтожмас асло,
Зул жалолу Мутаолий мутлақо танҳо.
- 17يُمِيتُ الْخَلْقَ طُرًّا ثُمَّ يُحْيِي فَيَجْزِيهِمْ عَلَى وَفْقِ الْخِصَالِ
Барчани ўлдирар, сўнгра тиргизар
Кимга жазо, кимга мукофот берар.
- 18لأَهْلِ الْخَيْرِ جَنَّاتٌ وَنُعْمَى وَلِلْكُفَّارِ أَدْرَاكُ النَّكَالِ
Солиҳларга жаннат, шоду хуррамлик,
Кофирларга уқубат, азоб аламлик.
- 19وَلاَ تَفْنَى الْجَحِيمُ وَلاَ الْجِنَانُ وَلاَ أَهْلُوهُمَا أَهْلُ انْتِقَالِ
Дўзаху жаннатлар ҳеч фано бўлмас,
Уларнинг аҳллари кўчмас ва ўлмас.
- 20يَرَاهُ الْمُؤْمِنُونَ بِغَيْرِ كَيْفٍ وَإِدْرَاكٍ وَضَرْبٍ مِنْ مِثَالِ
Мўминлар кўрарлар Уни шаклсиз
Ҳамда идроксизу, “зарбул масал”сиз.
- 21فَيَنْسَوْنَ النَّعِيمَ اِذَا رَأَوْهُ فَيَا خُسْرَانَ أَهْلِ الاِعْتِزَالِ
Неъматлар унутилар Уни кўрсалар қачон,
Ҳазир бўлинг мўътазила аҳлига зиён.
- 22وَمَا إِنْ فِعْلُ أَصْلَحَ ذُو افْتِرَاضٍ عَلَى الْهَادِي الْمُقَدَّسِ ذِي التَّعَالِي
“Аслаҳ иши” фарз эмас, улуғ Ҳодийга,
Нуқсонлардан холи Мутаолийга.
- 23وَفَرْضٌ لاَزِمٌ تَصْدِيقُ رُسْلٍ وَأَمْلاَكٍ كِرَامٍ بِالنَّوَالِ
Фарзу лозим эрур тасдиқлаш расулларни,
Ҳам инъомлар-ла шарафланган малакларни.
- 24وَخَتْمُ الرُّسْلِ بِالصَّدْرِ الْمُعَلَّى نَبِيٍّ هَاشِمِيٍّ ذِي جَمَالِ
“Содру муалло”дир хотамуннабий,
Жисмию хулқи гўзал расул Ҳошимий.
- 25إِمَامُ الأَنْبِيَاءِ بِلاَ اخْتِلاَفٍ وَ تَاجُ الأَصْفِيَاءِ بِلاَ اخْتِلاَلِ
Барча пайғамбарлар имомидирлар,
улуғ афиф бандалар тожидирлар.
- 26وَبَاقٍ شَرْعُهُ فِي كُلِّ وَقْتٍ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَارْتِحَالِ
Унинг шариати боқийдир ҳар вақт,
Келгунича кўчиш кун, рўзи қиёмат.
- 27وَحَقٌّ أَمْرُ مِعْرَاجٍ وَصِدْقٌ فَفِيهِ نَصُّ أَخْبَارٍ عَوَالِي
Меърож воқеасин ҳақ ва рост деб бил,
Олий хабарларда келгандир далил.
- 28وَمَرْجُوٌّ شَفَاعَةُ أَهْلِ خَيْرٍ لأِصْحَابِ الْكَبَائِرِ كَالْجِبَالِ
Солиҳлар шафоатидан, албат, умид бор,
Умидворлар бўлса ҳам тоғдек гуноҳкор.
- 29وَإِنَّ الأَنْبِيَاءَ لَفِي أَمَانٍ عَنِ الْعِصْيَانِ عَمْدًا وَانْعِزَالِ
Пайғамбарлар ҳеч қачон қасддан исён этмаган,
Элчилик мақомидан ажралиб ҳам кетмаган.
- 30وَمَا كَانَتْ نَبِيًّا قَطُّ أُنْثَى وَلاَ عَبْدٌ وَشَخْصٌ ذُو افْتِعَالِ
Аёл асло пайғамбар бўлган эмас,
Ҳамда бирор қулу, қабиҳ феълли шахс.
- 31وَذو الْقَرْنَيْنِ لَمْ يُعْرَفْ نَبِيًّا كَذَا لُقْمَانُ فَاحْذَرْ عَنْ جِدَالِ
Зулқарнайн набий деб танилганмас бил,
Шунингдек, Луқмон ҳам, тортишувдан тийил.
- 32وَعِيسَى سَوفَ يَأْتِي ثُمَّ يَتْوِي لِدَجَّالٍ شَقِيٍّ ذِي خَبَالِ
Исо келажакда, албатта, келар,
Бадбахт дажжолга у тезда йўл олар.
- 33كَرَامَاتُ الْوَلِيِّ بِدَارِ دُنْيَا لَهَا كَوْنٌ فَهُمْ أَهْلُ النَّوَالِ
Дунёда валийлар кароматлари
Бўлиши шубҳасиз, улар инъом аҳли.
- 34وَلَمْ يَفْضُلْ وَلِيٌّ قَطُّ دَهْرًا نَبِيًّا أَوْ رَسُولاً فِي انْتِحِالِ
Валий бирор даъвода ҳеч бир замон,
Набий ё Расулдан афзал бўлмаган.
- 35وَلِلصِدِّيقِ رُجْحَانٌ جَلِيٌ عَلَى الأَصْحَابِ مِنْ غَيْرِ احْتِمَالِ
Бордир афзаллиги Сиддиқнинг зоҳир,
Асҳоблар устидан, ҳеч шубҳа йўқдир.
- 36وَلِلْفَارُوقِ رُجْحَانٌ وَفَضْلٌ عَلَى عُثْمَانَ ذِي النُّورَينِ عَالِى
Фаруқнинг устунлик, ортиқлиги бор
Бўлса ҳам Зиннуройн, олий фидокор.
- 37وَذُو النُّورَينِ حَقًّا كَانَ خَيْرًا مِنَ الْكَرَّارِ فِي صَفِّ الْقِتَالِ
Албатта, Зуннуройн аълороқ бўлган,
Уруш сафларида қайтмас Ботирдан.
- 38وَلِلْكَرَّارِ فَضْلٌ بَعْدَ هَذَا عَلَى الأَغْيَارِ طُرًّا لاَ تُبَالِ
Шундан сўнг Ботирга афзал кўрилиш,
Қолган барчалардан, тортма ҳеч ташвиш.
- 39وَلِلصِّدِّيقَةِ الرُّجْحَانُ فَاعْلَمْ عَلَى الزَّهْرَاءِ فِي بَعْضِ الْخِلاَلِ
Сиддиқада Заҳродан устун тараф бор,
Баъзи хислатларда қилсанг эътибор.
- 40وَلَمْ يَلْعَنْ يَزِيدًا بَعْدَ مَوْتٍ سِوَى الْمِكْثَارِ فِي الإِغْرَاءِ غَالِي
Язидни вафотидан сўнг лаънатлашмаган,
Мутаассиб сергаплар мустасно бундан.
- 41وَإِيْمَانُ الْمُقَلِّدِ ذُو اعْتِبَارٍ بِأَنْوَاعِ الدَّلاَئِلِ كَالنِّصَالِ
Муқаллид иймонига бордир эътибор,
Қилич каби ёрқин далиллар бисёр.
- 42وَمَا عُذْرٌ لِذِي عَقْلٍ بِجَهْلٍ بِخَلاَّقِ الأَسَافِلِ وَالأَعَالِي
Оқил банда асло узрли бўлмас,
Гар у еру осмон Холиқин билмас.
- 43وَمَا إِيْمَانُ شَخْصٍ حَالَ يَأْسٍ بِمَقْبُولٍ لِفَقْدِ الإِمْتِثَالِ
Ўлимгача иймон қилинса таъхир
Қабулмас, бўйсуниш қолмаган ахир.
- 44وَمَا أَفْعَالُ خَيْرٍ فِي حِسَابٍ مِنَ الإِيْمَانِ مَفْرُوضَ الْوِصَالِ
Хайрли ишлар гарчи эрур фарз,
Иймон жузларидан ҳисоб этилмас.
- 45وَلاَ يُقْضَى بِكُفْرٍ وَارْتِدَادٍ بِعَهْرٍ اَوْ بِقَتْلٍ وَاخْتِزَالِ
Зино, қатл, босқин бўлса ҳам сабаб,
Куфрга маҳкуммас, дейилмас муртад.
- 46وَمَنْ يَنْوِ ارْتِدَادًا بَعْدَ دَهْرٍ يَصِرْ عَنْ دِيْنِ حَقٍّ ذَا انْسِلاَلِ
Кимки муртадликни ният-қасд этар
Шу ондаёқ пинҳона ҳақ диндан кетар.
- 47وَ لَفْظُ الْكُفْرِ مِنْ غَيْرِ اعْتِقَادٍ بِطَوْعٍ رَدُّ دِيْنٍ بِاغْتِفَالِ
Эътиқодсиз ихтиёр-ла куфрни айтиш,
Демишлар: ғафлат-ла ҳақ диндан қайтиш.
- 48وَلاَ تَحْكُمْ بِكُفْرٍ حَالَ سُكْرٍ بِمَا يَهْذِي وَيَلْغُوا بِارْتِجَالِ
Маст кимса куфрга ҳукм этилмас,
Ўйламасдан беҳуда алжираган, бас.
- 49وَمَا الْمَعْدُومُ مَرْئِيًّا وَشَيْئًا لِفِقْهٍ لاَحَ فِي يُمْنِ الْهِلاَلِ
Номавжуд кўрилмас, “шай” ҳам эмас бил,
Ҳилол нурларида зоҳирдир далил.
- 50وَغَيْرَانِ الْمُكَوَّنُ لاَ كَشَيْءٍ مَعَ التَكْوِينِ خُذْهُ لإِكْتِحَالِ
Мукавван бошқадир, бошқадир таквийн,
Буни сен кўзингга сурмадек олгин.
- 51وَإِنَّ السُّحْتَ رِزْقٌ مِثْلُ حِلٍّ وَإِنْ يَكْرَهْ مَقَالِي كُلُّ قَالِي
Ҳаром мол ҳалолдек ризқдир бегумон,
Рад этувчи сўзимни кўрса ҳам ёмон.
- 52وَفِي الأَجْدَاثِ عَنْ تَوْحِيدِ رَبِّى سَيُبْلَى كُلُّ شَخْصٍ بِالسُّؤَالِ
Ҳар бир шахс қабрга қўйилган замон,
Роббим тавҳидидан бўлар имтиҳон.
- 53وَلِلْكُفَّارِ وَالْفُسَّاقِ بَعْضٍ عَذَابُ الْقَبْرِ مِنْ سُوءِ الْفِعَالِ
Кофирлару баъзи фосиқ кимсалар,
“Қилмиш” учун қабр азобин кўрар.
- 54دُخُولُ النَّاسِ فِي الْجَنَّاتِ فَضْلٌ مِنَ الرَّحْمَنِ يَا أَهْلَ الأَمَالِ
Жаннатга эришмоқ Ар-Роҳман фазли,
Бу муҳим эътиқод, эй умид аҳли.
- 55حِسَابُ النَّاسِ بَعْدَ الْبَعْثِ حَقٌّ فَكُونُوا بِالتَّحَرُّزِ عَنْ وَبَالِ
Қиёматда ҳисоб бўлмоғи аниқ,
Ёмон оқибатдан сақлан, халойиқ.
- 56وَتُعْطَى الْكُتْبُ بَعْضًا نَحْوَ يُمْنَى وَبَعْضًا نَحْوَ ظَهْرٍ وَالشِّمَالِ
Айримларга номалар келар ўнг қўлдан
Баъзиларга берилар орқа ва сўлдан.
- 57وَحَقٌّ وَزْنُ أَعْمَالٍ وَجَرْيٌ عَلَى مَتْنِ الصِّرَاطِ بِلاَ اهْتِبَالِ
Амаллар ўлчанар, гар ақл етмас,
Сиротда югуришга эпчиллик кетмас.
- 58وَلِلدَّعَوَاتِ تَأْثِيرٌ بَلِيغٌ وَقَدْ يَنْفِيهِ أَصْحَابُ الضَّلاَلِ
Дуоларнинг етук таъсирлари бор,
Адашганларгина қиларлар инкор.
- 59وَدُنْيَانَا حَدِيثٌ وَالْهَيُولَى عَدِيمُ الْكَوْنِ فَاسْمَعْ بِاجْتِذَالِ
Дунёмиз яратилган, “ҳайуло” эса,
Шодлик-ла эшитгин бўлмаган нарса.
- 60وَلِلْجَنَّاتِ وَالنِّيرَانِ كَوْنٌ عَلَيْهَا مَرَّ أَحْوَالٌ خَوَالِي
Жаннатлар дўзахлар мавжуд эрурлар,
Улар узра ўтган кўп ўтмиш йиллар.
- 61وَذُو الإِيْمَانِ لاَ يَبْقَى مُقِيمًا بِسُوءِ الذَّنْبِ فِي دَارِ اشْتِعَالِ
Осий мўмин доимо қолмас абад ҳеч,
Алангали диёрдан чиқар эрта кеч.
- 62لَقَدْ أَلْبَسْتُ لِلتَّوْحِيدِ نَظْمًا بَدِيعَ الشَّكْلِ كَالسِّحْرِ الْحَلاَلِ
Кийгаздим тавҳидга назм нақшинкор,
Ҳалол сеҳр каби гўзал бетакрор.
- 63يُسَلِّي الْقَلْبَ كَالْبُشْرَى بِرَوْحٍ وَيُحْيِي الرُّوحَ كَالْمَاءِ الزُّلاَلِ
Қалбларга завқ берар мисли хушхабар,
Зилол сув етгандек ҳаёт жонланар.
- 64فَخُوضُوا فِيهِ حِفْظًا وَاعْتِقَادًا تَنَالُوا جِنْسَ أَصْنَافِ الْمَنَالِ
Сўзларин ёд олинг қилиб эътиқод,
Мукофотларидан бўласизлар шод.
- 65وَكُونُوا عَوْنَ هَذَا الْعَبْدِ دَهْرًا بِذِكْرِ الْخَيْرِ فِي حَالِ ابْتِهَالِ
Бу бандага кўмакда бўлинглар мудом,
Эзгу дуолар-ла, ёлворган ҳар дам.
- 66لَعَلَّ اللهَ يَعْفُوهُ بِفَضْلٍ وَيُعْطِيهِ السَّعَادَةَ فِي الْمَآلِ
Шояд, Аллоҳ афв-ла айлаб иноят,
Ато этса охиратда унга саодат.
- 67وَإِنِّي الدَّهْرَ أَدْعُو كُنْهَ وُسْعِي لِمَنْ بِالْخَيْرِ يَوْمًا قَدْ دَعَا لِي
Мен дуода бардавом етганча кучим,
Эзгу дуо қилганга мени бирор кун.