Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Мўмина аёл эрининг ёки отасининг изнисиз уйдан ташқарига чиқмайди. Аммо бу шунчаки тақиқ эмас. Аёл киши Аллоҳ розилиги учун, Унга осий бўлишдан қўрққани учун кўчага рухсат сўраб чиқади. Фақиҳлар бу борадаги оят-ҳадисларни ўрганиб чиқиб, «Аёл кишининг уйдан рухсатсиз чиқиши ҳаром», деганлар. Демак, турмуш қурган ёки қурмаганлигининг фарқи йўқ.
Ақлли қиз ота-онасини қандай қилиб ишонтиришни, уйдан чиқишга рухсат сўраган пайтда уларни қандай қилиб хотиржам қилишни яхши билади, чунки у ташқарига фақат яхши мақсадлар билан чиқади. Қарабсизки, Роббини ҳам, ота-онасини ҳам, ўзини ҳам хурсанд қилади.
Ўз ҳолига ташлаб қўйилган, раҳбари, қаровчиси, ҳимоячиси йўқ одам кўнглига келган ишни қилади, унинг уйда ёки кўчада экани билан бировнинг иши бўлмайди. Фарзандингиз нима учун кўчага сиздан рухсат сўраб чиқади? Чунки сиз уни яхши кўрасиз, уйда бўлмай қолса ёки кечроқ қолса хавотир оласиз, унга жавобгарсиз.
Демак, уйдан кўчага рухсат сўраб чиқиш – ёмон кўргани, ишонмагани учун, тергаш учун, камситиш учун жорий қилинган қоида эмас экан. Ахир икки ҳарбий зобитнинг ёнига оддий аскар келиб, мурожаат қилмоқчи бўлса, аввал унвони каттароғига «Муҳтарам мингбоши, ўнбошига мурожаат қилишга рухсат этинг» дейди-ку. Ёнида турган одамга тўғри гапираверса бўлар эди, аммо унвони каттароқ ҳарбийнинг ҳурматини сақлаш учун аввал унга мурожаат қилиб, унвони кичикроқ ҳарбийга сўзлаш учун рухсат сўралади. Айтмоқчимизки, кўчага рухсат сўраб чиқиш – оиланинг, уйнинг, эрнинг ҳурматини сақлашдир.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Одамларда турли хил қизиқиш бўлади. Бир одам замонасида қанча улуғ зот бўлса, ҳаммасининг ҳузурига бориб, «агар эртага охирги кунингиз экани маълум бўлса, ўша кунда қандай амал қиласиз?» деб сўрарди. Бу одамнинг мақсади Аллоҳнинг валийлари наздидаги савоби энг кўп ва нажотга сабаб бўладиган амални билиш эди. Шундай қилиб, турли хил одамларнинг олдига бориб, шу саволни бериб юрди. Ўша пайтдаги машҳур муҳаддис Абдурраҳмон ибн Абу Нуъайм раҳматуллоҳи алайҳ ҳузурларига ҳам борди ва у кишидан ҳам шу саволни сўради: «Агар сизга эртага вафот этишингиз маълум бўлса, бугун қандай амал қилган бўлар эдингиз?»
Абдурраҳмон ибн Абу Нуъайм раҳматуллоҳи алайҳ шундай деб жавоб бердилар: «Менинг ҳар куни қиладиган амалим бор, ўшани қиламан. Унга бирорта амал қўша олмайман. Чунки вақтларимни шундай тартиблаб олганманки, гўё ҳар бир кун менинг энг охирги кунимдир. Эрталабдан кечгача ҳаётимни шундай тартибга солганманки, гўё бугун ҳаётимнинг охирги куни ва мен қайси амални қилишим керак бўлса, ўша амални қиляпман».
«Насиҳатлар гулдастаси» китобидан