Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
28 Ноябр, 2024   |   27 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:02
Қуёш
07:26
Пешин
12:16
Аср
15:15
Шом
16:58
Хуфтон
18:17
Bismillah
28 Ноябр, 2024, 27 Жумадул аввал, 1446

Нима учун уйдан чиқишдан олдин рухсат сўрашим керак?

23.10.2024   2570   1 min.
Нима учун уйдан чиқишдан олдин рухсат сўрашим керак?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Мўмина аёл эрининг ёки отасининг изнисиз уйдан ташқарига чиқмайди. Аммо бу шунчаки тақиқ эмас. Аёл киши Аллоҳ розилиги учун, Унга осий бўлишдан қўрққани учун кўчага рухсат сўраб чиқади. Фақиҳлар бу борадаги оят-ҳадисларни ўрганиб чиқиб, «Аёл кишининг уйдан рухсатсиз чиқиши ҳаром», деганлар. Демак, турмуш қурган ёки қурмаганлигининг фарқи йўқ.

Ақлли қиз ота-онасини қандай қилиб ишонтиришни, уйдан чиқишга рухсат сўраган пайтда уларни қандай қилиб хотиржам қилишни яхши билади, чунки у ташқарига фақат яхши мақсадлар билан чиқади. Қарабсизки, Роббини ҳам, ота-онасини ҳам, ўзини ҳам хурсанд қилади.

Ўз ҳолига ташлаб қўйилган, раҳбари, қаровчиси, ҳимоячиси йўқ одам кўнглига келган ишни қилади, унинг уйда ёки кўчада экани билан бировнинг иши бўлмайди. Фарзандингиз нима учун кўчага сиздан рухсат сўраб чиқади? Чунки сиз уни яхши кўрасиз, уйда бўлмай қолса ёки кечроқ қолса хавотир оласиз, унга жавобгарсиз.

Демак, уйдан кўчага рухсат сўраб чиқиш – ёмон кўргани, ишонмагани учун, тергаш учун, камситиш учун жорий қилинган қоида эмас экан. Ахир икки ҳарбий зобитнинг ёнига оддий аскар келиб, мурожаат қилмоқчи бўлса, аввал унвони каттароғига «Муҳтарам мингбоши, ўнбошига мурожаат қилишга рухсат этинг» дейди-ку. Ёнида турган одамга тўғри гапираверса бўлар эди, аммо унвони каттароқ ҳарбийнинг ҳурматини сақлаш учун аввал унга мурожаат қилиб, унвони кичикроқ ҳарбийга сўзлаш учун рухсат сўралади. Айтмоқчимизки, кўчага рухсат сўраб чиқиш – оиланинг, уйнинг, эрнинг ҳурматини сақлашдир.

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.

Бошқа мақолалар
Мақолалар

Агар закотни бермасалар

27.11.2024   1205   3 min.
Агар закотни бермасалар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Имом Тобароний, Ҳоким ва Байҳақийлар ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қайси бир қавм закотни бермаса, албатта, Аллоҳ уларни қаҳатчиликка гирифтор қилади», деганлар.

Камбағалларнинг ҳаққини поймол қилган ҳар қандай жамият ана шу офатга лойиқдир. Оч-наҳор юрган кишиларнинг ҳаққини бермаган бойларнинг ўзлари ҳам қаҳатчиликка учраб, ноилож ҳолга тушишлари, оч-наҳор қолишлари мумкин. Ҳозирги кунда баъзи юртларда очарчилик-қаҳатчилик бўлиб тургани ҳам бежиз эмас. Ана шу юртларда бўлаётган қаҳатчилик бошқаларга сабоқ бўлиши лозим.

Имом Ибн Можа, Байҳақий, Баззор ва Ҳокимлар Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Молларининг закотини бермасалар, албатта, осмондан ёмғир ёғмас», деганлар.

Демак, баъзи юртларда бўлиб турган қурғоқчиликлар ҳам бежиз эмас. Бу ҳодисалар ҳам бева-бечора, камбағал-мискинларнинг ҳаққини поймол қилган жамиятларда юзага келади.

Имом Бухорий, Имом Шофеъий, Имом Байҳақийлар ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Қайси молга садақа-закот аралашган бўлса, албатта, уни бузади», деганлар. Яъни, закотини бермаса ҳам, бой бўла туриб, закот олиб, молига қўшиб олса ҳам ўша закот молнинг ҳаммаси қирилиб кетишига сабаб бўлар экан.

Моллари тез-тез ҳалокатга учраётган кишиларни кўрганимизда бу иш бекорга бўлмаётганини ўйлаб, хулоса чиқаришимиз ҳамда молимиз нисобга етиши билан дарҳол закотини бермоғимиз керак.

Яна шуни унутмаслик керакки, закотни бермайдиганларга шариатимиз томонидан белгиланган жазо ҳам бор. Бу жазо Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадиси шарифларидан бирида ўз аксини топган.

Имом Насаий, Имом Аҳмад, Имом Абу Довуд ва бошқалар Муовия ибн Хайда розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Ким у(закот)ни ажр тилаб берса, унга ажр бор. Ким уни ман қилса, албатта, биз ҳам унинг молининг ярмини оламиз. Бу Роббимизнинг азиматларидан биридир. Оли Муҳаммадга ундан бирор нарса ҳалол бўлмас», деганлар.

Хулоса шуки, мусулмон киши молининг закотини ажру савобдан умидвор бўлиб, бериши керак. Закотини бермаган одамнинг закоти ва унга қўшимча равишда молининг ярми ҳам исломий ҳукумат томонидан олиниб, закотга ҳақдорларга тарқатилади. Закот ёки у сабабли олинган мол Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг аҳли байтларига ҳалол бўлмайди. Шунингдек, закот олишга ҳаққи йўқ бўлган бой кишиларга ҳам ҳалол бўлмайди. Бу мол фақир-фуқаро, бечора камбағалларникидир.

«Ҳадис ва ҳаёт» китоби асосида тайёрланди

Мақолалар