Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
18 Май, 2025   |   20 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:25
Қуёш
05:02
Пешин
12:24
Аср
17:26
Шом
19:41
Хуфтон
21:11
Bismillah
18 Май, 2025, 20 Зулқаъда, 1446
Мақолалар

Заифликни кучга айлантириш мумкинми?

25.10.2024   5717   4 min.
Заифликни кучга айлантириш мумкинми?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Бир қиз айтади:

«Ўспиринлик вақтимда кучсизлигим ўзимга ёқмасди. Худди эркаклардек кучли кўринишга ҳаракат қилардим. Бу эса ўзимни эркаксифат қилиб кўрсатишга, овозимни йўғонлатиб, дағал бўлишга мажбур қиларди. Ўжарлик қилиб, бировнинг фикрини осонликча қабул қилмас эдим. Уй ишларини бўйнимга олишдан қочардим. Мени «эркакшода» дейишлари учун сингилларимни урардим. Бу пайтда 17-18 ёшларда эдим. Афсуски, буларнинг барчаси менга фақат қайғу, ғам-ташвиш олиб келди. Бундан ота-онам, сингилларим ва энг ачинарлиси, ўзим азият чекдим.

Бир куни ўз аслимга – қизлигимга қайтишга қарор қилдим. Ожизалигимни тан олиб, ундан фойдалана бошладим. Қарангки, бундан фақат яхшиликка эришдим, ота-онамнинг меҳрини, яқинларимнинг муҳаббатини қозондим. Эркакларга (отага, ака-укага, эрга) заифликни изҳор қилсам, уларда эркаклик ҳисси жўш уриб кетар экан, ўзига муҳтож бўлиб турган аёлга янада кўпроқ меҳр кўрсатишар экан. Ўзини кучли, қайсар қилиб кўрсатадиган қизларга эса қўпол муносабатда бўлишар экан.

Шундай қилиб, ожизалигим билан қайсарлик қилганимдан кўра ота-онамнинг меҳрини, эътиборини ва ҳатто пулини кўпроқ қозонишим мумкинлигини ўрганиб олдим.

Энди қизларга шундай насиҳат қиламан: «Ожизлигингиз сизнинг кучли яширин қуролингиз экан. Ундан оқилона фойдалансангиз, ота-онангизнинг қалбини забт этишингиз мумкин. Юмшоқ бўлсангиз, онангиз қайсарлик қилганингизда бермайдиган нарсаларини ҳам беради. Ота-онангиздан қайсарлик, қўполлик билан ололмаган нарсаларингизни ожизлик билан осонгина оласиз экан».

 

Қиз бола ожизлигини йиғи билан эмас, зийраклик билан; қайсарлик билан эмас, сокинлик билан; ғазаб билан эмас, мулойимлик билан куч-қувватга айлантириши мумкин.

Эй покиза қалбли синглим!

Аёл киши (қиз бола) заифлигидан тўғри фойдалана олса, уйини ҳам жаннатга айлантиради, Аллоҳ таоло уни ҳақиқий жаннатга кириш билан ҳам сийлайди. Ожизалик аслида афзаллик, устунликдир. Аёл киши уйида чинакам ожизлигини кўрсата билса, ғам-қайғулари йўқолади, бундан ташқари, оила аъзоларини ҳам бирдек хурсанд қилади.

Буни қуйидаги ҳадисдан билиб оламиз:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: «Аёлларингиз ичида жаннатийлар кимлигини айтайми? Истараси иссиқ, ёқимли, бола туғадиган, жаҳли чиқса ёки унга ноҳақлик қилинса, эрининг қўлини ушлаб, «Аллоҳга қасамки, мендан рози бўлиб, кечирмагунингизча ухламайман», дейдиганларидир».

Бундай аёл ожизлигидан тўғри фойдаланиб, эрини ҳам, оила аъзоларини ҳам хурсанд қиладиган, буни гўзал ҳолатда уддалайдиган аёлдир. Ўзи ҳақ бўлса ҳам, кимдир уни ғазаблантирса ёки эридан, отасидан, ака-укаларидан ноҳақлик етса, ёки бирор хатоси туфайли эри ёки отаси ундан ранжиса, ҳар қандай ҳолатда ҳам кимнингдир у туфайли хафа бўлиб ухлашига йўл қўймайди. Бундай аёл – ўзи мазлум бўлса ҳам, барча дилихираликларни аритмагунча тинчимайдиган аёлдир. Шу йўл билан у ўз қалбидаги жароҳатларни даволайди, қайғуга ботиб, умрининг олтинга тенг дамларини зое қилмайди. Шу билан бирга, унга ёмонлик қилган инсонни кечириб юборади, уни ислоҳ қилишга ҳаракат қилиб, «Мендан рози бўлмагунингизча менга уйқу ҳаром», дейди.

Бу ҳадиси шарифда барча аёл-қизлар бирдек яхши тушуниши керак бўлган хабар бор. Аёл киши – уйнинг бахт калитидир. Заифа, ожиза бўлишига қарамай, Аллоҳ унга улкан руҳий матонат ато этган. Ўзига нисбатан ноҳақлик қилинган ўринда ҳам эрини, отасини, онасини, акасини кечириб, улардан узр ҳам сўрай олади. Шу тариқа ўзининг ожизлигини кучга айлантиради. Заифалигидан фойдаланиб, ҳам ўзига, ҳам турмуш ўртоғига – оиланинг барча аъзоларига шодлик, қувонч, бахт ато этади. Ҳадисда таърифи келтирилганидек бўла олса, Аллоҳнинг изни билан Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ваъда қилган жаннатий аёллардан бири бўлади.

Узр сўраш узр соҳибини мутлақо ерга урмайди. Ноҳақ бўла туриб узр сўраш сизнинг хато қилганингизни ҳам ифодаламайди. Аксинча, бу – сиз учун ўз манфаатларингиздан кўра яқинларингиз билан яхши алоқани сақлаб қолиш устун туришини билдиради. Бу эса сизга янада кўпроқ куч-қувват бағишлайди. Бунинг лаззатини эса фақат уни тотиб кўрганларгина англаб етадилар.

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.

Мақолалар
Бошқа мақолалар

“Қироат қилиб кўтарилавер”

14.05.2025   3905   3 min.
“Қироат қилиб кўтарилавер”

Тартил билан Қуръони каримни қироат қилиш муҳим амаллардан бири бўлиб, ҳарфларни махражларидан чиқариб, Аллоҳнинг каломини тушуниб, тажвид қоидалари билан тўғри ўқишни англатади. “Тартил”нинг луғавий маъноси “бирор нарсани дона-дона қилиб териш”ни англатади.

Қуръони карим Аллоҳ таолонинг каломи бўлиб, уни тартил билан ўқиш У зотнинг буйруғидир. Муззаммил сураси 4-оятда шундай дейилади: “Ва Қуръонни тартил билан тиловат қил”.

Али розияллоҳу анҳудан оятнинг маъносини сўрашганда, “тартил – ҳарфларни яхшилаш, вақф ўринларни билиш”, деб жавоб қилганлар. Жаброил алайҳиссаломга Муҳаммад алайҳиссалом Қуръонни тартил билан ўқиб берганлар.

Тартил билан Қуръон қироат қилиш учун бир қанча қоидаларга риоя қилиш лозим. Улар қуйидагиларни ўз ичига олади:

  1. Тажвид қоидаларига риоя қилиш: “Тажвид”нинг луғавий маъноси “сифатини ошириш, зийнатлаш, чиройли қилиш”ни билдиради, истилоҳда Қуръондаги сўзларнинг ҳар бирини ўз миқдори ва сифатида талаффуз қилиш, истеъло ва истифола ҳарфларини бир-биридан фарқлаб, тафхим, тарқиқ, идғом, изҳор каби қоидаларга амал қилиб ўқишни англатади.
  2. Дона-дона, бир маромда ва аниқ ўқиш: Тартил билан ўқишда шошилмаслик, ҳар бир калимани аниқ тарзда ўқиш муҳимдир. Бу оятларнинг маъносини тушунишга ёрдам беради. Имом Шофеий тартилнинг энг ози тиловатда шошилишни тарк этишдир деганлар.
  3. Маъноларини тадаббур қилиш: Қуръон маъноларини англаш тартилнинг муҳим қисмидир. Оятларнинг маъносини билиш уларни қалбга сингдиришга ёрдам беради.
  4. Ихлос ва тақво: Қуръонни фақат Аллоҳнинг розилиги учун ўқиш керак. Ихлос билан ўқилган Қуръоннинг баракаси ва савоби улуғ бўлади.
  5. Поклик ва эҳтиром: Қуръонни таҳорат билан ўқиш, тинч жойда ва эътибор билан ўқиш тартилнинг сифатини оширади.

Тартил билан Қуръон ўқишнинг фойдалари жуда кўп. Улардан баъзилари:

  • Руҳий озиқ: Қуръон қалб учун нурдир. Уни тартил билан ўқиш инсоннинг руҳини янада сайқаллайди ва Аллоҳга яқинлаштиради.
  • Савоб: Ҳар бир ҳарф учун кўплаб савоб берилади. Тартил билан ўқиш бу савобни янада оширади.
  • Қалб хотиржамлиги: Қуръон қироатининг овози ва маъноси қалбга таскин беради, стресс ва ташвишларни камайтиради.
  • Илм: Қуръон маъноларини англаш ва тажвидни ўрганиш орқали инсоннинг билими ривожланади.
  • Шафоат: Қуръон қиёмат куни ўқувчиларига шафоатчи бўлади.

Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қуръон соҳибига: қироат қилиб кўтарилавер. Дунёда қандоқ тартил қилган бўлсанг, худди шундоқ тартил қил. Албатта, сенинг манзилинг охири қироат қилган оятинг маконидан бўладир, дейилади”, дедилар”, (Имом Термизий ривояти).

Зафар қори Маҳмудов,
Тошкент Ислом институти “Қуръон илмлари” кафедраси ўқитувчиси.