Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Мория Қибтийя онамиздан Иброҳим исмли ўғил кўрдилар. Чақалоқ туғилгач, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам севиниб, «Бугун кечаси фарзандлик бўлдим. Унга бобокалоним Иброҳим алайҳиссаломнинг исмларини қўйдим!» дедилар. Бироз вақт ўтгач, Иброҳимни эмизиш учун Ҳавла бинт Мунзир розияллоҳу анҳога беришди. Арабларнинг одатига кўра, гўдак икки йил, яъни кўкракдан ажрагунича эмизган онасининг уйида яшар эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам ўғиллари Иброҳимни Ҳавла розияллоҳу анҳонинг уйида қолдирдилар. Ҳавла розияллоҳу анҳо темирчи Абу Сайф, яъни Баро ибн Авс ал-Ансорийнинг аёли эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобалари билан бирга Ҳавланинг уйига тез-тез бориб, ўғилларини кўриб келар эдилар.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир куни Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Абу Сайфнинг уйига кирдик. Одатдагидек, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Иброҳимни қўлларига олиб, ҳидладилар, ўпдилар. Аммо орадан кўп ўтмай, Иброҳимга дардга чалинди. Бир куни келсак, Иброҳим жон бераётган экан. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўзларидан ёш оқа бошлади. Абдурраҳмон ибн Авф у зотга: «Ўлганга йиғлаяпсизми, Аллоҳнинг Расули?» деди. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу раҳмат-шафқат йиғиси, Ибн Авф» деб, йиғлаб юбордилар. Сўнг: «Кўз ёш тўкади, қалб маҳзун бўлади, лекин Роббимизни рози қиладиган сўзларнигина айтамиз. Фироқингдан жуда маҳзунмиз, Иброҳим!» дедилар».
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Иброҳимдан айрилганларига қаттиқ маҳзун бўлдилар, фарзанд доғида қалблари ўртаниб, йиғладилар. Қалб маҳзун бўлади, кўз ёш тўкади. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қалблари сиқилиб, оғир мусибатдан маҳзун бўлиб турсалар-да, бундай пайтларда одамнинг тилидан чиқиб кетиши мумкин бўлган ёмон сўзларни айтиб юборишдан огоҳлантирдилар: «Қалб маҳзун бўлади, аммо фақат Роббимиз рози бўладиган сўзни айтамиз, холос!».
Қайғу пайтларида айтадиган сўзимиз фақатгина Аллоҳга мақтов, Аллоҳга қайтишни эслаш, Роббимизни рози қиладиган дуолар қилиш бўлиши керак. Роббимизни ғазаблантирадиган сўзларни зинҳор айтмаймиз, чунки мусулмон одам мусибат пайтида ҳам фақат Роббининг розилигини ўйлайди, фақат Роббини рози қиладиган ишларни қилади.
Энди мана шу саволга жавоб беринг:
Маҳзун бўлганингизда қандай сўзларни айтасиз? Аллоҳ рози бўладиган сўзларними? Ёки оғзингиздан чиқадиган сўзларга эътибор бермайсизми?
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким таомини еб бўлгач:
الحمدُ للهِ الذي أطعَمَني هذا الطَّعامَ ورَزَقَنيه من غيرِ حولٍ مِنِّي ولا قوةٍ
“Алҳамду лиллаҳиллазий атъаманий ҳазат тоъама ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деб айтса, унинг аввалги гуноҳлари мағфират қилинади», дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).
Маъноси: “Бу таомни менинг куч-қувватимсиз менга таомлантириб, у ила мени ризқлантирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.
2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ким янги кийим кийганда
الحمدُ للهِ الَّذي كساني هذا ورزقنيه من غيرِ حوْلٍ منِّي ولا قوَّةٍ
“Алҳамду лиллаҳиллазий касаний ҳазас савба ва розақонийҳи мин ғойри ҳавлин минний ва лаа қувватин” деса Аллоҳ унинг олдинги гуноҳларини кечиради” (Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом Ибн Можа ривояти).
Маъноси: Ўзгартирмасдан, қувватимни кетказмасдан менга ризқ берган ва мени кийинтирган Аллоҳга ҳамд бўлсин.
3. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки азонни эшитганида:
أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ رَضِيتُ بِاللهِ رَبًّا وَ بِالْإِسْلَامِ دِينًا وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ رَسُولًا
“Ашҳаду аллаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарика лаҳу ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва Расулуҳу. Розийту биллаҳи Роббан ва бил Ислами дийнан ва би Муҳаммадин соллаллоҳу алайҳи васаллама Расулан” деса гуноҳлари кечирилади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).
Маъноси: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқлигига гувоҳлик бераман. У якка-ю ягонадир, унинг шериги йўқдир. Муҳаммад алайҳиссалом Унинг бандаси ва расули эканига ҳам гувоҳлик бераман. Аллоҳни Роббим, Исломни эса диним, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни расул деб рози бўлдим.
4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ҳар намоздан кейин ўттиз уч марта Аллоҳга тасбеҳ айтса, ўттиз уч марта Аллоҳга ҳамд айтса, ўттиз уч марта “Аллоҳу акбар”, деса ҳаммаси тўқсон тўққиз бўлади, юзтанинг тамом бўлишига:
لا إلهَ إلاَّ اللَّه وحْدهُ لاَ شَرِيكَ لهُ لَهُ المُلْكُ ولَهُ الحمْدُ وَهُو عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ
“Лаа илааҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр”ни айтса, унинг гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам, мағфират қилинади», дедилар (Имом Муслим ривояти).
5. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ўрнига ётаётганида:
لا إله إلا اللهُ وحده لا شريك له له الملكُ وله الحمدُ وهو على كلِّ شيءٍ قديرٌ لاحولَ ولا قوةَ إلا بالله العليِّ العظيمِ سبحان اللهِ والحمدُ لله ولا إله إلا اللهُ واللهُ أكبرُ
“Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр. Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳил ъалиййил ъазийм. Субҳаналлоҳи валҳамдулиллаҳи ва лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар” деса гуноҳлари денгиз кўпиклари каби бўлса ҳам кечирилади”, дедилар (Ибн Ҳиббон ривояти).
6. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ер юзида кимда-ким:
لا إلهَ إلَّا اللهُ واللهُ أكبرُ ولا حولَ ولا قوَّةَ إلَّا باللهِ
“Лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар ва лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” дер экан, унинг барча гуноҳларига каффорат бўлади, гарчи гуноҳлари денгиз кўпигидек кўп бўлса ҳам», дедилар (Имом Термизий ривояти).
7. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким бир кунда юз марта “Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи” деса унинг хатолари ҳатто денгиз кўпикларича бўлса ҳам ўчирилади», дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Термизий ривояти).
8. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки:
أسْتَغْفِرُ اللهَ العَظِيمَ الَّذِي لاَ إلَهَ إلاَّ هُوَ الحَيُّ القَيُّومُ وَأتُوبُ إلَيهِ
“Астағфируллоҳал ъазиймиллазий лаа илаҳа илла ҳувал ҳаййул қоййуму ва атуби илайҳ” деса урушдан қочган бўлса ҳам гуноҳлари кечирилади», дедилар (Имом Термизий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД