Молекуляр дунёга оид замонавий тадқиқотлар олимлар ва илмий марказларни Яратувчининг мавжудлиги тўғрисидаги якдил, асосий хулосага келишига сабаб бўлмоқда. Протеин молекуласининг тузилишини батафсил ўрганиш натижасида олимлар илоҳий куч иштирокисиз молекулалар ўз-ўзидан пайдо бўлиш эҳтимоли мавжуд эмас деган қатъий тўхтамга келишмоқда.
Протеин молекулалари тирик ҳужайранинг асоси бўлиб, у маълум аминокислоталардан иборат. Протеинлардаги аминокислоталарнинг сони 50 дан мингтагача ёки ундан кўп бўлади. Бундай ҳолда, аминокислоталар фақат битта турдаги, яъни Л-аминокислоталар бўлиши керак. Улар қатъий кетма-кетликда жойлашган ва бир-бири билан фақат пептид боғи билан боғланади. Пептид боғи аминокислота боғламларини бир-бири билан боғлайди. Агар оқсил молекуласининг тузилишида ушбу шартлардан бирортаси бузилган бўлса, у тирик материянинг бир қисми бўла олмайдиган фойдасиз аминокислоталар тўпламига айланади.
Масалан, 20 та турдаги 500 та аминокислотадан иборат ўртача оқсил молекуласини қатъий тартибга солиш зарурати молекуляр дунёнинг жуда мураккаб конфигурациясидан далолат беради. Агар аминокислоталар керакли кетма-кетликда ўз-ўзидан пайдо бўлиши мумкин деб ҳисобласак, унда бундай ҳолатнинг эҳтимоллиги 1/10⁶⁵⁰, яъни ўннинг 650-даражасидаги сондан бирига тенг.
Бу рақам қаердан пайдо бўлди? Бу оддий математика. 20 та турдаги ҳар бир аминокислотани тўғри танлаш эҳтимоли 1/20 ни ташкил қилади. Ва барча 500 аминокислоталарни тўғри танлаш эҳтимоллиги 1/20⁵⁰⁰ бўлса, бу 1/10⁶⁵⁰ га тенг.
Энди фақат Л-аминокислоталарни танлаш эҳтимоллигини ҳисобласак. Л ва Д-аминокислоталар бир хил кимёвий таркибга эга, аммо учинчи даражали тузилмаларнинг қарама-қарши жойлашувида фарқланади. Бундан ташқари, барча тирик организмларнинг оқсиллари фақат Л-аминокислоталардан иборат ва агар протеин таркибида камида битта Д-аминокислота бўлса, у яроқсиз ҳолга келади. Икки мавжуд турдаги аминокислоталардан (Д ва Л) Л-аминокислоталарнинг бўлиш эҳтимоллиги 1/2 га тенг. Протеинда 500 та аминокислота бўлса, уларнинг фақат Л — шакллари бўлиш эҳтимоли 1/2⁵⁰⁰ бўлиб, бу 1/10¹⁵⁰ га тенг.
Аминокислоталарнинг пептид алоқаси билан боғланиш эҳтимоллигини ҳисобга олиш керак. Аминокислоталар бир-бири билан турли хил бирикмалар ҳосил қилади, аммо оқсил молекуласини ҳосил қилиш учун аминокислоталар бир-бири билан фақат пептид боғи билан боғланган бўлиши керак. Аминокислоталарни пептид боғи орқали боғлаш эҳтимоли 50 %ни ташкил этиши аниқланди. Агар оқсилда 500 та аминокислота бўлса, умумий эҳтимоллик 1/2⁴⁹⁹ бўлиб, бу 1/10¹⁵⁰ га тенг.
Барча уч омилни ҳисобга олиш ва умумий эҳтимолликни ҳисоблаш учун натижада юзага келган эҳтимолликларни кўпайтириш керак. 1/10⁶⁵⁰ х 1/10¹⁵⁰ х 1/10¹⁵⁰ = 1/10⁹⁵⁰, яъни 10нинг 950-даражасидан битта имконият. Тасаввур қилинг, эҳтимоллик қанчалар кам! Имкониятлар деярли нолга тенг! Математикада 1/10⁵⁰ эҳтимоллик нолга тенг ҳисобланади.
Биология бўйича Калифорния эҳтимоллик илмий марказидан доктор Жеймс Копедж ҳисоб-китобларни амалга оширди. Олим барча эҳтимоллик қонунларини биргина оқсил молекуласининг тасодифан пайдо бўлиш эҳтимоллиги мисолида кўриб чиқди. У ернинг барча жисм ва суюқликлари — океанлар, атомлар, ер қобиғи таркибидаги молекулаларни пайдо бўлиш эҳтимоллигини ҳисоблаб чиқди. Кейин у аминокислоталарнинг боғланиши табиатдаги боғланиш тезлигидан бир ярим триллион марта юқори тезликда содир бўлишини аниқлади. Имкониятларни ҳисоблаб, у битта оқсил молекуласи тасодифан ҳосил бўлиши учун 10²⁶² йил кераклигини аниқлади. Бу 262 нолга эга астрономик рақам бўлиб, коинотнинг ҳозирги маълум ёшидан ҳам ошади.
Бинобарин, Яратганнинг иштирокисиз тирик материянинг оқсил молекуласидек оддий бирикмаси ҳосил бўлмас экан, мураккаброқ бирикмалар, ҳужайралар, организмлар ва жисмларнинг ўз-ўзидан пайдо бўлиши борасидаги эҳтимоллиги умуман мавжуд эмас.
Интернет маълумотлари асосида
ТИИ Ҳадис ва ислом тарихи фанлари кафедраси
катта ўқитувчиси Пўлатхон Каттаев тайёрлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Эй Роббим! Орзуларимнинг рўёбини насиб эт ва мендан умидсизликни кетказ.
Эй Роббим! Муҳаббат латофатини қалбимга жойла ва кек тиконларини суғуриб ташла.
Эй Роббим! Нафсимнинг истакларига ғолиб келишни насиб эт, бировларнинг айбларини бўрттириб юбормаслигим учун кўзимга қора парда торт.
Эй Роббим! Қалб кўзимни нурлантиргинки, ўз айбларимни яхшироқ кўрайин ва бошқаларнинг айбларини бўрттириб юбормаслигим учун кўзимга қора парда торт.
Эй Роббим! Одамларга қувонч улашиб, уларни саодатманд этишимда менга ёрдам бер. Шу орқали уларнинг бахтиёр кунларини кўпайтириб, кўз ёшлари билан ўтажак тунларини камайтира олсам .
Эй Роббим! Менга афв этиш лаззатини ато эт. Ўч олишга бўлган иштиёқдан маҳрум қил. Кучлилар қаршисида мени заифлардан ва рўпарамда заифлар турганида зулмкорлардан айлама.
Эй Роббим! Қалбимга бағрикенглик ва раҳмат уруғини сеп, кўнгил боғларимдан таассуб ва қаҳри қаттиқликни суғуриб ташла.
Эй Роббим! Қалбимни иймон, ҳар тарафимни Ўзингга муҳаббат ила лиммо-лим айла ва бутун танамга ихлосли бўлишни насиб эт.
Эй Роббим! Сен яратган нарсаларнинг гўзаллигини кўра олишим учун кўзларимни каттароқ оч.
Эй Роббим! Ғурур кўзларимни кўр қилган чоғда, қалб кўзимни нурлантир. Менга хорлик ҳукмрон бўлган он азизлик ила мартабамни кўтар. Борди-ю, давр алғов-далғов бўлиб, ташқи куч олдида бошим эгилса, куч-қувват доимий эмаслигини, ҳақ гап эса барҳаёт ва боқий эканини менга эслат.
Эй Роббим! Чоҳга қулаганим он тик туришни ўргат. Қаддимни ростлаган пайтим бошқа йиқилганлар бор эканини ёдимга солгинки, бўйнимни эгиб, уларнинг қадлари рост бўлиши учун кўмак қўлимни чўзайин.
Эй Роббим! Қарши тараф устидан ғалаба насиб этсанг, уларнинг устидан кулишдан сақла.
Эй Роббим! Қаноат қилиш ва йўқ бўлиб кетиш орасини, иззат ва ғурур орасини, камтарлик ва хорлик орасини ажрата оладиган қил.
Эй Роббим! Ҳақ кучлилар ёки заифлар тарафида бўлмасин, ҳаққа кўмакчи бўлишим учун менга қувват ато эт.
Эй Роббим! Зулматларни аритадиган кичик бир шамчироқ бўлишимда менга кўмак бер.
Эй Роббим! Одамлар орасида мурувватни ёйишимда, уларга интиқом заифнинг қуроли, кенгбағирлик кучлиларнинг аслаҳаси эканини том маънода англай олишимга ва улар менинг гапларимдан қаноат ҳосил қилишларида менга мадад бер.
Эй Роббим! Хатоларимдан қутулишим учун хатоларимни тан олишимда мадад бер. Ўзгаларнинг айбу нуқсонларини, хатоларини фош этишдан асра.
Эй Роббим! Мени ёмон кўрганларни мен ёмон кўрмай, мени яхши кўрганларга кўпроқ муҳаббат қўяй.
Эй Роббим! Агар одамларнинг ҳақлари борасида хатога йўл қўйсам, содир этган хатоларим учун улардан узр сўрашимда Ўзинг қўлла. Агар одамлар менинг ҳақимда хато қилсалар, уларнинг бу хатоларини кечириб юборишим учун куч ато эт.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.