Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Аллоҳ таолонинг шундай фаришталари борки улар кўчаларда Аллоҳ таолони зикр қилаётган кишиларни қидириб юрадилар. Агар Аллоҳ таолони зикр қилаётган бирор жамоатни учратсалар қолган шерикларига, “сизлар қидираётган жамоатни топдим бу ерга келинглар” деб чорлайди. Барча фаришталар Аллоҳни зикр қилаётган жамоатни ҳалқа бўлиб қанотлари билан ўраб оладилар токи уларнинг қанотлари осмон дунёсига қадар етиб боради. Шунда Аллоҳ таоло ўзи билиб турса ҳам фаришталарга: “Бандаларим нима деяптилар?” деб савол беради.
Фаришталар: “Сенга тасбеҳ, такбир, ҳамд айтиб улуғлашяпти”, дейдилар. Аллоҳ таоло: “Улар мени кўришганми?” деб сўрайди.
Фаришталар: “Агар Сени кўрганларида, Сенга янада қаттиқроқ ибодат қилишар, Сени янада қаттиқроқ улуғлашар ва Сенга янада кўпроқ тасбеҳ айтишар эди”. дейишади.
Аллоҳ таоло: “Бандаларим мендан нимани сўраяптилар?” дейди.
Фаришталар: “Сендан Жаннатни сўрайдилар”, деб айтадилар. Шунда Аллоҳ таоло: “Улар Жаннатни кўрганмилар?” деб сўрайди.
Фаришталар: “Қасамки улар жаннатни ҳаргиз кўришмаган”, дейдилар. Аллоҳ таоло: “Агар Жаннатни кўрсалар қандай холатда бўлишарди?” дейди.
Фаришталар: “Агар улар жаннатни кўрсалар унга янада ҳарис, қаттиқроқ интилувчан ва кўпроқ рағбатли бўлишарди”.
Аллоҳ таоло: “Бандаларим нимадан паноҳ сўрашяпти?” деб сўрайди.
Фаришталар: “Жаҳаннамдан”, деб жавоб берадилар.
Аллоҳ таоло: “Улар Жаҳаннамни кўрганмилар?” деб айтади.
Фаришталар: “Қасамки йўқ, улар уни кўришмаган”, дейдилар.
Аллоҳ таоло: “Агар уни кўрсалар қандай бўларди?” деб сўрайди.
Фаришталар: “Агар улар Жаҳаннамни кўрганларида ундан қаттиқроқ қочиб, янада кўпроқ қўрқишарди”, дейдилар.
Аллоҳ таоло: “Сизлар гувоҳ бўлинг, Мен уларнинг барчаларини мағфират қилдим”, деб айтади. Шунда фаришталардан бири: “Роббим уларнинг ичида фалончи ўзининг иши учун улар орасида, аслида улардан эмас эди”, дейди.
Аллоҳ таоло айтади: “Улар шундай суҳбатдошки, уларнинг суҳбатдоши ҳам бахтсиз бўлмайди” (Имом Бухорий ривояти).
Ушбу ҳадиси қудсийдан олинадиган фойдалар:
1) фаришталар доимо Аллоҳ зикр қиладиган банларни излаб юриши, зикр ҳалқаларини қидириши, учратганда эса хурсанчиликларидан бир бирини чорлашлари;
2) зикр қилаётган бандаларни фаришталар халқасимон бўлиб атрофларини ўраб олиши;
3) Аллоҳ таоло фаришталардан билиб туриб бандалари ҳақида сўраши ва бу билан одам болаларининг фазилатини кўрсатиб қўйиши;
4) Жаннатнинг васфини билган мусулмон Роббисига янада қаттиқроқ ибодат қилиши ва жаннат талабида бўлиши;
5) Жаҳаннамнинг тавсифини эшитган мусулмон унга олиб борувчи амаллардан тобора узоқ бўлиши;
6) Аллоҳни кўп зикр қилган бандаларини гуноҳларини Роббиси кечирганлигига Ўзини гувоҳ қилиши;
7) зикр мажлисларига зикр учун эмас балки ўзининг ҳожатлари учун бўлса ҳам келган бандани Аллоҳ таоло мағфират қилиши;
8) ибодатнинг барча турлари: илм олиш, Қуръон тиловат қилиш ёки уни тинглаш, зикр, таҳлил, истиғфор айтиш каби солиҳ амаллар зикр мажлисларига киради.
Ҳумоюн ТОШБОЛТОЕВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Мактабимизда буфет бўлар эди. Ўша тарафдан ажойиб ҳидлар келардида ўзиям... Чўнтагимизда беш-ўн тийин пулимиз бўлса, катта танаффус бўлди дегунча ўша ёққа югурардик. Кулча, «қуш тили», икрали нон 5 тийин эди. Майизли булочка 10 тийин. «Трубочка» – 15 тийин. Иссиқ овқат учун 20 тийин керак эди. Бунча пул менда камдан-кам бўларди. Шунинг учун кўпинча, кулча ёки усти шакарли, тил шаклидаги «қуш тили» олар эдим.
Буфетимизда иккита аёл галма-гал ишларди. Бири, қўполлиги учун ҳамма ёмон кўрадиган – Шарофат опа (исм ўзгартирилди), иккинчиси жуда мулойим, болаларга меҳрибон, кичкинагина фариштасифат, татар аёли – Ҳадия опа эди. Бу аёл бизнинг қўшнимиз Карим аканинг аёли эди. Икковларини ҳам Аллоҳ раҳматига олган бўлсин.
Патнисда тахланган «қуш тили» ҳар хил бўлар эди. Орасида қийшиқ ёки чети куйганлари ҳам бўлар эди. Шарофат опадан оладиган бўлсам, негадир, «қуш тили»ларнинг орасидан энг ёмонини танлаб олиб берар эди. Индолмасдим...
Ҳадия опа эса, навбатда болалар кўп бўлишига қарамасдан, эринмай, «қуш тили»ларнинг орасидан энг яхшисини танлаб, жилмайиб берар эдилар. Ҳаммага ҳам шундай қилардилар. Бир куни онамга шуни айтдим.
– Ҳадия опа жуда яхши хотин-а, ойи?
– Ҳа, яхши аёл. Нега унақа деяпсан?
– Нарса олсам доим энг яхшисини олиб берадилар. Шарофат опа эса, энг ёмонини танлаб берадилар.
Онам бирпас ўйлаб туриб:
– Бир кунда патнисдаги ўша «қуш тили»ларнинг ҳаммаси сотиб бўлинадими? – деб сўрадилар.
– Ҳа, тўртинчи соатдан кейин борсам битта ҳам қолмаган бўлади.
– Қара, Шарофат опа ҳар бир болага патнисдаги «қуш тили»ларнинг энг ёмонидан бошлаб сотиб тугатади. Ҳадия опа эса ҳар бир болага энг яхшисидан бериб тугатади. Ўша қийшиқ «қуш тили» ҳам қолиб кетмайди. Тўғрими? Иккови ҳам бор «язик»ларнинг ҳаммасини сотиб тугатишади. Лекин, биттаси «ёмон хотин» деб танилади. Ҳамма уни ёмон кўради. Иккинчиси эса, «яхши хотин» бўлиб танилади. Ҳамма уни яхши кўради. Энди ўзинг хулоса қил, болам....
Онам раҳматлининг мана шу гаплари менга зўр дарс бўлган. Биров билан олди-берди қилаётганимда доим шу қоидани эслайман. Дўконимда иккита бир хил маҳсулотнинг энг яхшисини кўрсатишга ҳаракат қиламан. Иккинчиси ҳам қолиб кетмайди. Бир одамга иккита нарсадан яхшироғини берган бўламан. Иккинчисига эса, қўлимдаги борини берган бўламан.
Айниқса, пул олди-бердисида шундай қилсангиз, ҳаммага ёқади. Дейлик, бировга икки миллион сўм беришингиз керак. Сизда ҳар хил миқдордаги қоғоз пуллар бор. Минг сўмликдан то 200 минг сўмликкача. Мижоз кўриб турибди. Сиз унга пулларингиз орасидан энг йиригини, уларнинг ҳам орасидан ҳолати энг янги бўлганини беришга одат қилинг. Шунда рўпарангиздаги инсонда бу ишингиз билан жуда яхши таассурот қолдирасиз. Эски пулларнинг ҳам жойи чиқади, албатта. Ишлатилмай қолиб кетмайди.
Шу қоидага бир амал қилиб кўринг-а!
Шоолим Шомансуров
«Ҳилол» журнали 4(61) сон