Халқаро ҳалол саммит ва Туркия кўргазмаси (ОИC Ҳалал Ехpо-2024) 2024 йил 27 ноябрдан 30 ноябргача Истанбулдаги “IFM” кўргазма марказида бўлиб ўтади.
“IQNA” сайтининг “Yeni Shafak” нашрига таяниб маълум қилишича, Туркияда бўлиб ўтадиган X Жаҳон ҳалол саммити жорий йилнинг ноябрь ойи охирида Истанбулда 110 дан ортиқ давлат вакилларини бирлаштиради.
“Ҳалол 10 йилда муваффақият” шиори остидаги ушбу саммит ва кўргазма 2024 йил 27 ноябрдан 30 ноябргача Туркия президенти назорати остида Истанбул шаҳрида бўлиб ўтади.
Туркиядаги “Halal – 2024” кўргазмаси Евроосиё минтақасида ўзига хослиги билан ажралиб туради. Ушбу кўргазмада ислом маданияти ва анъаналарига мос озиқ-овқат, косметика ва гигиена маҳсулотлари намойиш этилади. Кўргазма, шунингдек, турли компания ва ўз соҳаларидаги мутахассислар билан алмашиш ва интерактив ҳамкорлик қилиш имкониятини беради.
Мазкур тадбир ҳар йили турли мамлакатларда ўтказилади ва ислом мамлакатларида машҳурдир. Кўргазмада “Ҳалол” озиқ-овқатдан ташқари, “Ҳалол туризми”, “Ислом тўқимачилик саноати”, “Ҳалол тиббиёти”, “Ҳалол кимёси”, “Фармацевтика” каби масалалар муҳокама қилинади.
Ҳалол кўргазмаси Туркия озиқ-овқат маҳсулотларини қайта ишлаш, инвестиция, косметика, туризм, кимё, қадоқлаш, машинасозлик, исломий турмуш тарзи, ислом модаси каби соҳаларда ҳалол саноат маҳсулотлари ва хизматларида етакчи саналади. Ушбу саммит ва кўргазма 110 дан ортиқ давлатдан меҳмон ва 20 дан ортиқ давлатдан 55 дан ортиқ маърузачини бирлаштиради.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Агар ўғил фарзанд кўрсангиз нима қиласизлар?
Улар: Аллоҳга шукр қилиб бир ой рўза тутамиз.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Агар қиз фарзанд кўрсангизчи?
Улар:Унда икки ой рўза тутамиз. Чунки Мусо алайҳиссалом қиз фарзанд тарбиясига сабр қилишга, ўғил тарбиясига сабр қилишдан кўра икки карра ортиқ ажр бор деганлар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Сизларнинг орангизда зино қиладиганлар борми?
Улар: Йўқ, кимда ким зино қилса осмондан бошига тош ёғилади ёки ер ютади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Рибо билан шуғулланасизларми?
Улар: Фақат Аллоҳнинг ризқидан ноумид бўлганларгина рибо билан шуғулланади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Касал бўласизларми?
Улар: Биз касал ҳам бўлмаймиз, гуноҳ ҳам қилмаймиз. Сизнинг умматингиз гуноҳларига каффорат бўлиши учун касал бўладилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: Сизларнинг ерингизда йиртқич ҳайвонлар борми?
Улар: Ҳа, бор. Аммо, биз уларга зарар етказмаймиз, улар ҳам бизга зарар етказмайдилар.
Шундан кейин Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам уларга шариат аҳкомларини ўргатдилар, беш вақт намоз ўқиш ва закотга буюрдилар. Қуръондан Фотиҳа ва баъзи сураларни ўргатдилар.
Ал-Ҳаддодий айтадилар: Маккада нозил бўлган ўнта сурани таълим бердилар. У вақтда намоз билан закотдан бошқа фарзлар нозил бўлмаган эди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларга шанба куни балиқ овлаш тақиқлангани ҳақидаги ҳукмни тарк этишни, намозни жамоат бўлиб ўқишни ва қиблага қараб юзланишни буюрдилар.
Ибн Жарир Табарий айтадилар, Ибн Аббос разияллоҳу анҳу бу оятда зикр этилган қавм ҳақида ушбу оятда баён этилган: “Ундан кейин Биз Бани Исроилга: шу ерни маскан тутинглар. Қачонки ваъда қилинган охират келганида, сизларнинг барчаларингизни бир тўп қилиб келтирурмиз, дедик” (Исро сураси, 104-оят).
“Охират ваъдаси” – Исо алайҳиссаломнинг ерга тушишлари, деганлар.
Манбалар:
Тафсир “жомеъул баён” - Табарий
Тафсир “анворут танзил ва асрорут таъвил” – Байзовий
Тафсир “мафотийҳул ғойб” – Розий
Тафсир “жомеъ лиаҳкомил қуръон” – Қуртубий
Тафсир “Кашшоф” – Замахшарий
Тафсир “баҳрул улум” – Самарқандий
Тафсир “Қуранул азим” – Ибн Касир
Тафсир “Руҳул баён” – Ҳаққий
Тафсир “Руҳул маъоний” - Улусий
Ҳомиджон домла Ишматбеков