Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
عَنْ أَنَسٍ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَمِعَ صَوْتًا مِنْ قَبْرٍ فَقَالَ: مَتَى مَاتَ هَذَا؟ فَقَالُوا: مَاتَ فِي الْجَاهِلِيَّةِ، فَسُرَّ بِذَلِكَ، وَقَالَ: لَوْلَا أَلَّا تَدَافَنُوا لَدَعَوْتُ اللهَ أَنْ يُسْمِعَكُمْ عَذَابَ الْقَبْرِ. رَوَاهُ النَّسَائِيُّ وَمُسْلِمٌ.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бир қабрдан овоз эшитдилар ва:
«Қачон вафот этган?» дедилар.
«Жоҳилиятда вафот этган», дейишди.
У зот бундан енгил тортдилар ва:
«Агар дафн қилмай қўйишингиздан қўрқувим бўлмаганида, сизга қабр азобини эшиттиришини сўраб, Аллоҳга дуо қилар эдим», дедилар».
Насаий ва Муслим ривоят қилганлар.
Ушбу ҳадисдан олинадиган фойдалар:
1. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қабрдаги овозларни эшитиш хусусиятлари ҳам борлиги.
2. Жоҳилиятда ширк билан ўлганлар ҳам қабрларида азобланишлари.
3. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳга дуо қилиб, умматларига қабр азобини эшиттириш имкониятига эга бўлсалар ҳам бу ишни қилмаганликлари. Чунки қабрдаги азобни эшитадиган бўлса, одамлар қўрққанларидан ҳеч кимни дафн қилгани бормай қўяр эканлар.
Демак, қабр овозини эшитмасдан ҳам унга иймон келтириб, ундан паноҳ сўраб, ундан қутултирадиган ишларни қилиб юришимиз керак экан.
عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِي اللهُ عَنْهُ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: هَذَا الَّذِي تَحَرَّكَ لَهُ الْعَرْشُ، وَفُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ السَّمَاءِ، وَشَهِدَهُ سَبْعُونَ أَلْفًا مِنَ الْمَلَائِكَةِ لَقَدْ ضُمَّ ضَمَّةً، ثُمَّ فُرِّجَ عَنْهُ. رَوَاهُ النَّسَائِيُّ هُنَا وَالشَّيْخَانِ فِي الْفَضَائِلِ.
Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Мана бу унинг учун Арш ҳаракатга келган, унга осмоннинг эшиклари очилган, унга етмиш минг фаришта ҳозир бўлган одамдир. Батаҳқиқ, у ҳам бир марта сиқилди. Сўнгра у қўйиб юборилди», дедилар».
Бу жойда Насаий ва икки Шайх «Фазилатлар» бобида ривоят қилганлар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу ҳадисдаги гапларни ансорийларнинг Авс қабиласи бошлиғи, улуғ саҳобий Саъд ибн Муоз розияллоҳу анҳу ҳақида айтганлар.
Саъд ибн Муоз розияллоҳу анҳу вафот этиб, руҳлари кўтарилганида у кишининг ҳурматларидан Арши Аъло ҳаракатга келган, осмон эшиклари очилган экан. У кишининг жанозаларига етмиш минг фаришта ҳозир бўлган экан.
Лекин шунчалик улуғ мақомга эга бўлишларига қарамай, қабрга қўйилганларида у киши ҳам қабр томонидан бир марта сиқилган, кейин қўйиб юборилган эканлар.
Имом Аҳмад келтирган ривоятда:
«Албатта, қабрнинг бир босиши бор. Агар ўша босишдан бирор киши нажот топадиган бўлса, Саъд топар эди», дейилган.
Ушбу қабрнинг сиқишидан фақат Пайғамбар алайҳиссаломлар ва балоғатга етмаган болаларгина четда қолар эканлар. Чунки бу икки тоифада умуман ҳеч қандай гуноҳ бўлмайди. Қолганлар эса бунга албатта дучор бўлар экан. Гуноҳи озларни қабр сиқиши озроқ, кўпларники эса кўпроқ бўлар экан.
Шунинг учун иложи борича гуноҳдан узоқда бўлишга ҳаракат қилиш лозим. Шариатимизда қайси иш гуноҳ дейилса, албатта ўшанинг яқинига бормаслик керак.
Эй Биру Бор, ҳар бир нарсага қодир Аллоҳ! Сенинг Ўзингдан бизни қабр азобидан сақлашингни сўраймиз!
«Ҳадис ва ҳаёт» китоби асосида тайёрланди
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Кўпчиликгимиз узоқ вақт соғлом бўлиб юриш учун дорихоналардан “мўъжизавий таблетка” сотиб олишга кўплаб пул сарфлаймиз. Бу дорилар иммунитетимизни кучли қилишини ва яқинларимизни томоқ оғриғи, бронхит, гриппнинг ҳар қандай турлари ва бошқа касалликлардан ҳимоя қилади деган ишончдамиз.
Лекин, бугунги кунда фармацевтика саноати қанчалик муваффақиятларга эришган бўлишидан қатъи назар, мустаҳкам иммунитетга эга бўлиш учун уларнинг ўзи етарли эмас десак муболаға бўлмайди. Албатта, дори-дармоннинг инсон саломатлиги учун аҳамияти катта эканлигини инкор қилиб бўлмайди.
Соғлом организмли бўлиш учун дорихоналар билан бирга динимизда тарғиб қилинган, инсон саломатлигига фойдали бўлган табиий ўсимлик ва маҳсулотларга мурожаат қилиш ҳам самаралидир. Бу маҳсулотлар иммунитет тизимини ҳимоя қилишда мустаҳкам девор вазифасини ўтайди.
Ҳар бир мусулмон қиладиган кундалик ибодатлар нафақат савоб, балки саломатлик калити ҳамдир. Таҳоратнинг юрак-қон томир тизими учун фойдали эканлиги ва бундан ташқари, у рефлексологик усулларни ўзида мужассам этгани олимлар томонидан исботланганига анча йиллар бўлди. Совуқ сув билан таҳоратда юз-қўлни ювиш танани мукаммал даражада чиниқтиради. Оғиз ва бурунни мунтазам ювиш инфекцияларнинг ривожланишига тўсқинлик қилади. Умуман олганда, ҳаммаси оддий, таҳорат қилинг ва соғлом бўлинг!
Занжабил антибактериал, яллиғланиш ва микробларга қарши, антисептик, бактерицид хусусиятлари билан машҳур. Занжабил уйимизда доимо, айниқса куз ва қиш мавсумида бўлиши керак бўлган маҳсулотдир. Бу аччиқ илдиз соғлиқ учун C, Б витаминларига бой ва инсон организмидаги зарарланган ҳужайраларни даволаш ва янгилаш қобилиятига эга бўлган ретинол моддасини ўз ичига олади. Асал занжабилнинг фойдали хусусиятларини мукаммал равишда тўлдиради.
Қуръони каримда зикр қилинган шифобахш егуликлардан бири асалдир. У иммунитетимиз учун ажралмас маҳсулотдир. Эътибор берсак, инсон қони ва асалнинг кимёвий таркиби жуда ҳам ўхшаш. Инсон қони 24 микроэлементни ўз ичига олади, табиий асали эса 22 тани.
Танани иссиқ тутиш, совуқдан ҳимоя қилиш учун табиий асалнинг ёнғоқ билан аралашмаси самаралидир.
Қора седана кучли табиий иммуномодулятор бўлиб, у организмга табиий ва юмшоқ таъсир кўрсатади. Ўсимликнинг фаол моддаси тимокинон бўлиб, тана иммунитет мудофаасини таъминлайди ва касалликларга чидамлилигини оширишда катта рол ўйнайди.
Тананинг ҳимоя хусусиятларини рағбатлантириш учун қора седана ёғини эрталаб оч қоринга, тушликда овқатдан бир соат олдин ва кечқурун ётишдан олдин ичиш тавсия этилади. Катталар учун 1 ош қошиқ меъёр ҳисобланади.
Табиблар, агар одамлар ҳелбанинг қанчалик фойдаси борлигини билганда эди, уни олтин нархига сотиб олишарди, дейишган. Олимларнинг саъй-ҳаракатлари туфайли бу ажойиб ўсимликнинг фойдалари ҳақида жуда кўп маълумот айтилган, лекин негадир кўпчилик неча асрлардан буён фойдаланиб келинаётган уруғларга соғлиқни тиклаш учун эътибор бермай қўйдилар.
Шундай қилиб, ҳелба уруғлари шамоллаш, иситма ва вирусли инфекцияларнинг оқибатларидан халос бўлишга ёрдам беради. Юмшатувчи хусусиятлари туфайли бу ўсимлик шамоллашни даволашда, яллиғланишга қарши ва экспекторан сифатида ишлатилади. Бу балғамни юмшатиш ва эритиш ва лимфа тизими орқали токсинларни олиб ташлашга кўмаклашади. Шунинг учун ярим литр сувга бир ош қошиқ ҳелба уруғи солиб ичилса, шамоллашни даволайди. Бундан ташқари, қўшимча витаминлаш таъсирини таъминлаш учун кўпинча ичимликка клюква ёки лимон шарбати қўшилади.
Мақолада баён қилинган маҳсулотлар соғлиқни мустаҳкамлаш учун самарали ҳисобланади. Шифобахш маҳсулотларни истеъмол қилиш билан бирга фаол ҳаёт тарзини олиб бориш, меъёрида овқатланиш ва ибодатларни кўпайтириш ҳам керак.
Пўлатхон Каттаев,
ТИИ Ҳадис ва ислом тарихи фанлари кафедраси катта ўқитувчиси.