26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446
Yahyo domla RAZZOQOV
Toshkent islom instituti katta o‘qituvchisi
00:00 Anons
00:48 Haqiqiy musofir kim? Inson qachon musofir sanaladi?
01:27 Muqim kishilar to‘rt rakatli namozda musofirga iqtido qilishsa va musofir imom ikkinchi rakatda namozni tugatmay, to‘rt rakat o‘qisa, uning bu ishi iqtido qilgan muqimlarning namoziga ta’siri yo‘qmi? 02:46 Men Farg‘onalikman. Toshkentda o‘qiyman. Yil oxirida ta’til berilganda uyimga borib kelaman. Uyda turgan vaqtimda namozlarimni qasr qilib o‘qishim kerakmi?
03:19 Musofir qachon muqimga aylanadi?
04:03 Qasr qilib o‘qish nima degani? (Sunnat namozlari ham qasr qilib o‘qiladimi?)
04:30 Vatani asliy va vatani iqoma nima?
05:32 Bir odam biror hojat uchun uyidan chiqdi. 20-30 kmlik masofaga bordi. U yerda ishi bitmay, yana yo‘lida davom etdi va safar masofasi (90 km)ni bosib o‘tdi. Shu odam musofir bo‘ladimi yoki muqimmi?
06:37 Musofir ro‘za tutmasa bo‘ladimi?
07:23 Musofir qaysi vaqt bilan og‘iz ochadi? (Samolyot, poyezdda bo‘lganida...).
07:53 Qarzi bor odam safarga chiqishi mumkinmi?
08:38 Umra ibodatiga borganda namoz qanday o‘qiladi?
09:17 Musofirga qurbonlik qilish vojibmi?
10:06 Safarda maxsi kiyish shartlari va tartibi
10:51 Uzoq yo‘lga chiqqanda mashinada o‘tirib namoz o‘qib ketsa bo‘ladimi?
12:21 Samolyot, poyezdda qibla qanday aniqlanadi?
12:44 Muqimlikni niyat qilgan kishi qachondan namozlarni to‘liq o‘qiydi?
13:11 Men o‘z uyimdan 200 km uzoqda xizmat safarida ishlayman. Har 10-12 kunda uyga 2-3 kunga boraman. Ishda men namozlarni qasr qilib o‘qiyman. Sharoitlar yaxshi, men namozimni qasr qilib o‘qishim shartmi bu holatda yoki to‘liq qilib o‘qisam ham bo‘laveradimi?
14:07 Uzoq safarlarga chiqqanda samolyot yoki poyezdlarda namoz vaqtlari to‘g‘ri keladi. Shunda qanday yo‘l tutish kerak?
14:47 Safarga chiqqan kishi borgan joyida qancha turishini bilmasa, namozini qanday o‘qiydi? Men Gulistonda yashayman. Toshkentda o‘qiyman. Toshkentga o‘qishga borganimda ba’zida bir hafta, ba’zida ikki hafta, ba’zida 15 kundan ko‘p qolaman. Aytmoqchi bo‘lganim ma’lum muddatni qasd qilib bormayman, vaziyatga qarab, uyga qaytib qolishim mumkin. Toshkentga borganimda qancha vaqt qolishimni bilmasam, namozlarimni qanday o‘qiyman?
16:24 Men Qo‘qon shahridanman. Toshkentdan Qo‘qonga qatnab, taksichilik qilaman. Yo‘lovchilarning ba’zisi Qo‘qonning o‘ziga borsa, yana ayrimlari shaharga qo‘shni bo‘lgan qishloqlarga boradi. Toshkentga borish va qaytishda namozni qasr o‘qish kerakligini bilaman. Qaytishda namozni qayerdan boshlab to‘liq o‘qiyman?
17:04 Aytaylik bizning 3ta uyimiz bor va bularning xammasining orasi 90 km dan oshadi, agar oilam bilan xar doim yashaydigan uyimdan boshqa uyimga xoxlagan paytim borib yashasam, o‘sha uyimda xam muqim bo‘lamanmi?
18:45 Musofir odam halol xayvonni go‘shti bo‘lsa iste’mol qilaveradi, uni qay yo‘sinda so‘yilgani bilan qiziqmaydi deb eshitib qoldim. Bu qanchalik to‘g‘ri?
19:50 Ayol kishi safarga chiqqanida kimlar mahram bo‘la oladi?
Унутмангки, Аллоҳ таоло Ўзига юзланишингиз учун сизни турли мусибатлар билан синайди. Баъзан Аллоҳдан имтиҳонлардан муваффақиятли ўтишни ёки солиҳа жуфт ҳалол ё яна бошқа нарсаларни сўраб ой ва йиллар давомида дуо қиласиз. Аммо дуоингиз ижобат бўлмаётганидан ташвишга туша бошлайсиз.
“Нега Аллоҳ дуоларимни қабул қилмаяпти?” деган саволлар ҳаёлингизда тинмай айланади. Аммо Аллоҳ сизга қанча неъматларини тайёрлаб қўйганини билмайсиз! Сиз банда эканингизни эътироф этиб, ноумид бўлмай Аллоҳдан қанча кўп сўрасангиз, қалбингиз шунча юмшайди. Тобора Аллоҳга муҳтож эканингизни тушунасиз. Аслида, ҳар бир олган ва чиқарган нафасимиз Аллоҳнинг бизга берган чексиз неъматидир.
Аллоҳнинг юборган синовлари сабабли банда ожизлигини англаш билан бирга, Аллоҳдан бошқа ҳеч ким унга ёрдам бермаслигини тушуниб етади. Бу банданинг иймонини янада мустаҳкамлайди.
Агар Сиздан “Аллоҳга энг яқин бўлган вақтиниз қачон бўлган?” деб сўрасалар сиз “Оила қурганимда”, “фарзандли бўлганимда” ёки “янги ишга кирганимда” деб айтмайсиз. Балки ҳаётингизнинг энг қийин лаҳзаларини, қийинчиликка дуч келганингизда вазиятдан қандай чиқишни билмай қолганингизни, фарзандингиз касал бўлганда, онангиздан айрилганингизда Аллоҳга янада яқин бўлганингизни эслайсиз.
Сиз ҳаётингизнинг ана шундай энг мушкул вазиятларида Аллоҳга ҳар қачонгидан ҳам кўра кўпроқ ёлвориб дуо қилгансиз.
Нега? Чунки фақат Аллоҳ сизни бу қийинчиликлардан қутқариши мумкинлигини билгансиз. Аллоҳдан бошқа ҳеч ким ёрдам бера олмаслигини англаб етгансиз.
Ҳа, айрим бандалар турли синов-мусибатлар сабабли Аллоҳга юзланади, Роббига қайтади.
Яна баъзи бандаларнинг эса Аллоҳ таолога қайтишига гуноҳ амаллар сабаб бўлади. Бу ҳақда Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳи бундай дейдилар: “Гоҳида У Зот сенга тоат эшигини очади ва қабул эшигини очмайди. Гоҳида сенга гуноҳни тақдир қилади ва у (У Зотга) етишишга сабаб бўлади”.
Уламолардан бири айтади: “Банда гуноҳ сабабли жаннатга кириши ва савоб иш туфайли жаҳаннамга тушиши мумкин”, деди. Одамлар таажжубланиб: “Қандай қилиб бундай бўлиши мумкин?” деб сўрашди. Олим уларга: “Банда баъзан гуноҳга қўл уради, кейин ўзига келиб, қилган гуноҳига қаттиқ афсусланади, тинмай афсус-надомат чекади. Охир оқибат унда ўзини паст олиш, синиқлик ва надомат пайдо бўлади. Аввалгидан кўра тоат-ибодатга кўпроқ уринади, ихлос қилади. Натижада бу гуноҳи унинг жаннат сари ҳаракат қилишига сабаб бўлади. Яна бошқа банда бир яхшилик қилиб, кибрга, ужбга, мақтанишга, одамлардан мақтов эшитишга берилади. Айнан шу ҳол унинг ҳалокатига, дўзахга сари етаклайди”.
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 