Давлат раҳбарига ижтимоий муҳитни мустаҳкамлаш ҳамда диний маърифатни ривожлантириш борасидаги ишлар ҳақида ахборот берилди.
Ўзбекистон – ҳуқуқий, ижтимоий ва дунёвий давлат. Конституциямизда ҳамма учун виждон эркинлиги кафолатланган. Минг шукрки, юртимизда миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенглик муҳити ҳукм сурмоқда. Барча дин вакиллари ибодат амалларини эмин-эркин адо этмоқда.
Охирги беш йилда диний-маърифий соҳага оид 3 та қонун, 4 та Президент фармони ва кўплаб қарорлар қабул қилинди. Йиғилишда уларнинг ижроси дин вакилларига хизмат қилаётгани қайд этилди.
Хусусан, юртимиз мусулмонлари учун шароитларни яхшилаш мақсадида 100 дан ортиқ масжид барпо этилди, 555 таси таъмирланди. Диний ташкилотлар учун бино қурилишига ер ажратиш тартиби жорий қилинди.
Ҳаж квотаси аввалгига қараганда 2 карра оширилди. Кейинги етти йилда 60 мингдан зиёд юртдошимиз ҳаж амалларини бажарди. Умра сафарларини ташкил қилиш қонуний тартибга солинди.
Соҳада малака ва илм масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Президентимиз ташаббуси билан ташкил этилган Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом Мотуридий халқаро марказлари, Ўзбекистон халқаро ислом академияси илмий-тадқиқотларга замин бўлмоқда. Тошкент ислом институти, Мир Араб олий мадрасаси, Ҳадис илми мактаби, Имом Термизий ўрта махсус таълим муассасасида малакали мутахассислар тайёрланаяпти. Шунингдек, 30 минг фуқаро “Қуръони карим ва тажвид” курсларини тамомлади.
Қабристонларни обод қилиш – савобли иш. Сўнгги йилларда Абу Исо Термизий, Абу Муин Насафий, Султон Увайс Қараний, Сузук ота ёдгорлик мажмуалари обод қилинди. Имом Бухорий ёдгорлик мажмуаси ва Ислом цивилизацияси марказида бунёдкорлик давом этмоқда. “Вақф” хайрия жамоат фонди томонидан ҳам 90 та зиёратгоҳ таъмирланиб, ободонлаштирилди.
Ислом маърифатини кенг ёйиш ва тажриба алмашиш мақсадида халқаро алоқалар ҳам кенгайтирилмоқда. Жумладан, бу йил юртимизда “Ислом – эзгулик ва тинчлик дини” ҳамда “Имом Термизий илмий меросининг ислом цивилизациясида тутган ўрни” мавзуларида халқаро илмий-амалий анжуманлар, Бағрикенглик ҳафталиги ўтказилди.
Маълумки, бугун кибермаконда хавф-хатарлар кучайиб бормоқда. Чегаралар ва қонунларни тан олмайдиган интернет тармоқлари орқали радикал ғоялар ҳам кириб келмоқда. Бунинг оқибатида аҳолининг нисбатан заиф қатламлари, жумладан, ёшлар турли ноқонуний гуруҳлар таъсирига тушиб қолаётгани афсусланарли. Бутун жамоатчилик бундан огоҳ бўлиши, уламолар ва нуронийлар тўғри йўлни кўрсатиши керак.
Қўқон ва Марғилон шаҳарлари тажрибаси асосида маҳаллаларда “Оқсоқоллар ва ота-оналар кенгашлари” тузилгани бунда муҳим ўрин тутмоқда. Юртимиз ҳожиларининг “Янги Ўзбекистоннинг фидойиси бўлиб, маънавият тарғиботчисига айланамиз” деган ташаббуси ҳам ижтимоий вазиятни яхшилашда ижобий қадам бўлди.
Бундай хайрли ишларни давом эттириб, маҳаллаларда маънавий муҳитни мустаҳкамлаш, ёшларни илму ҳунарга чорлаш муҳимлиги айтилди. Мутасаддиларга ижтимоий ҳимояга муҳтож шахсларни жамиятга қайта мослаштириш, бандлигини таъминлаш бўйича кўрсатмалар берилди. Мамлакатимиздаги диний бағрикенглик ва миллатлараро тотувлик доимий эътиборда бўлиши таъкидланди.
Авратга қараш ҳам зинонинг бир туридир. Эркакнинг, аёлнинг авратига қарайдиган кимсаларга қандай жазо берилиши қуйидаги оятларда айтилган:
«(Мўминлар) Аллоҳдан бошқа ҳеч қандай илоҳга ибодат қилмайдилар; Аллоҳ (ўлдиришни) ҳаром қилган жонни ноҳақ ўлдирмайдилар; зино қилмайдилар. Ким бу ишларни қилса, уқубатга дучор бўлади. Қиёмат куни уларнинг азоби бир неча баробар кўпайтирилади, улар у ерда хор бўлиб, абадий қолади. Ким тавба қилса, иймон келтириб, солиҳ амал қилса, Аллоҳ ўшаларнинг ёмонликларини яхшиликларга алмаштиради. Аллоҳ мағфиратли, раҳмли Зотдир» (Фурқон сураси, 68-70-оятлар).
Мана шу оятга кўра, ким кўзи билан зино қилса-ю, тавба қилмаса, Қиёматда уқубатга дучор бўлади. Уқубат жаҳаннамдаги бир водий бўлиб, у ерда зинокорлар азобланади. Кимки зинокорлар водийсига тушадиган бўлса, унинг учун азоб кўпроқ бўлади, у ерда хор бўлиб, абадий қолиб кетади.
Заҳарли ўқдан сақланинг!
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадиси қудсийда бундай деганлар: «(Номаҳрамга) қараш иблиснинг заҳарли ўқларидан биридир. Ким бу ишни Мендан қўрқиб тарк қилса, бунинг ўрнига қалбига ҳаловат бераман» (Имом Ҳоким ривояти).
Оддий ўқ билан заҳарланган ўқнинг фарқи
Оддий ўқ баъзан тегса ҳам, инсонни ўлдирмайди, фақат теккан жойигагина зарар етказади. Заҳарли ўқ эса салгина силаб ўтса ҳам, заҳари бутун танага тарқаб кетади. Тезда чораси кўрилмаса, одамни ўлдиради. Бундай ўқ текканда заҳар бутун танага тарқаб кетмагунича унинг таъсири сезилмай туради.
Бировнинг авратига қараш ҳам ўша аврат эгасига зарар берадиган заҳарли ўқдир. Бундай ўқ инсонга тегса, у билан бирга бутун танага тарқаб кетадиган кучли заҳар ҳам санчилади. Натижада инсоннинг руҳий ҳолати остин-устин бўлади, ибодатларига, дарсларига салбий таъсир қилади, оилавий алоқаларини бузиб, барбод қилади. Заҳар (назар) қанчалик оддий бўлмасин, барибир танага тарқаб, таъсири узоқ вақтдан кейин бўлса ҳам юзага чиқади. Демак, мактабда ҳам дугонасининг авратига қараш – заҳарли ўқдир. Хонанда ва раққосаларнинг авратларига қараш – заҳарли ўқдир. Барча ҳаром нарсаларга қараш ҳаромдир. Бу заҳарли ўқларнинг таъсири бошида сезилмайди. Ҳаром нарсага қараб, йўлингизда давом этиб кетаверасиз, лекин бу қарашлар намозингизга, Қуръон ёд олишингизга, ўқишингизга ва оилавий муносабатларингизга сингиб, сиз сезмаган ҳолда буларнинг барчасини барбод қилади. Демак, кўзни ҳаромдан тийиш инсоннинг қалбига, танасига заҳар етиб боришидан асрайди.
Бир қиз айтади:
«Бўш вақтларимда роса сериал, кино кўрардим. Табиийки, ҳаммасида ҳаром нарсала (очиқ-сочиқ таналар, беҳаё саҳналар, уят сўзлар) бор эди. Ҳаромга қараш заҳарли ўқлигини, ким бу ишини Аллоҳдан қўрққани учун тарк этса, Аллоҳ унинг қалбига саодат ато этиишини билгунимча шундай юраверганман. Билганимдан кейин эса телефонга, интернетга билан қарайдиган бўла бошладим. Нималарни кўраётганимга, улар ҳаётимга қандай таъсир қилаётганига эътибор бера бошлаган эдим, ажойиб ҳолат бўлди. Ҳар гал беҳаё нарсаларни кўрганимда қалбимда қандайдир оғриқни ҳис қилардим – худди менга заҳарли ўқ теккандек бўларди. Кўзимни тийиб, ҳаромдан сақлана бошлаганимда эса бутунлай бошқа ҳолат бўлди. Бу сафар қалбим сурурга, хотиржамликка тўлди. Шундан кейин телевизор пульти мен учун фақат телевизорни эмас, балки қалбимнинг ҳолатини ҳам назорат қиладиган восита бўлиб қолди: беҳаёликни, бузуқликни кўрсатадиган каналларга олсам, қалбимда қайғу ва тушкунлик эшигини очган бўламан; лекин бошқа каналга олиб, ҳаромдан сақлансам, қалбимда бахт-саодат эшигини очган бўламан. Кўзимни ҳаромдан сақлаганим сари ҳаётим гўзаллашиб бораверди. Авваллари бирор куним кино ва сериалларсиз ўтмайдигандек эди, энди эса уларсиз мутлақо бахтли, покиза яшаяпман».
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.