Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
22 Май, 2025   |   24 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:20
Қуёш
04:58
Пешин
12:25
Аср
17:28
Шом
19:45
Хуфтон
21:16
Bismillah
22 Май, 2025, 24 Зулқаъда, 1446
Мақолалар

Маҳсига масҳ тортиш: 11 савол-жавоб

10.12.2024   14596   4 min.
Маҳсига масҳ тортиш: 11 савол-жавоб

Савол: Таҳоратда оёқ ювиш ўрнига ўтадиган (амал) борми?
Жавоб: 
Ҳа, икки маҳсига масҳ тортиш икки оёқни ювиш ўрнига ўтиши кўплаб саҳиҳ ҳадислар билан собит бўлган.

Савол: Мана шу масҳнинг жоиз бўлиши учун шартлар борми?
Жавоб: 
Ҳа, унинг жоиз бўлиши учун маҳси пок (таҳоратли) ҳолатдаги оёққа китилган бўлиши шарт.

Савол: Масҳ учун бирор вақт чегараланганми?
Жавоб: 
Агар маҳси таҳоратли ҳолатда кийилган бўлса, сўнг таҳорат кетса, унга агар муқим киши бўлса бир кеча-кундуз масҳ тортиши жоиз. агар мусофир бўлса уч кеча-кундуз масҳ тортиши жоиз. Иккаласи ҳам бу муддат ичида таҳорат олганда маҳсисига масҳ тортаверади, сафарда ҳам, муқимликда ҳам.

Савол: Бир кеча-кундуз ёки уч кеча-кундузнинг бошланиши маҳсини кийган вақтдан бошланадими ёки таҳорат кетган вақтданми?
Жавоб: 
Бу муддатнинг бошланиши маҳси таҳорат устига кийилгандан кейин таҳоратсизлик етган пайтдан эътиборга олинади. Масалан, бир киши завол вақтидан кейин комил таҳорат олди. Мана шу таҳоратли ҳолида оёғига маҳси кийди. Сўнг қуёш ботаётган вақтда унинг таҳорати синди. Агар бу киши муқим бўлса, шу пайтдан то эртаси куни шу вақтгача (яъни қуёш ботадиган вақтгача) маҳсисига масҳ тортиши жоиз бўлади. Мусофирнинг масҳини ўзингиз шунга қиёслаб олаверинг.

Савол: Ғусл вожиб бўлган одам учун маҳсисига масҳ тортиши жоизми?
Жавоб:
Ғусл вожиб бўлган одам учун маҳсисига масҳ тортиши жоиз эмас. Балки ундай одам баданининг барча аъзоларига қўшиб оёғини ҳам ювиши вожибдир.

Савол: Агар маҳсининг бирида тешик бўлса, унга масҳ тортиш жоизми?
Жавоб:
Агар тешик оёқ бармоқларидан учта кичкина бармоқлар кўриниб қоладиган даражада кўп бўлса, унга масҳ тортиш жоиз эмас. Агар бундан озроқ тешик бўлса, унга масҳ тортиш жоиз бўлади.

Савол: Мана шу кўп тешик деб билинган миқдор бир пой маҳсидан эътиборга олинадими ёки иккала маҳсиданми?
Жавоб: 
Бунда битта маҳсидаги тешиклар жамланади. Иккала маҳсидаги тешиклар жамланмайди. Яъни, иккала маҳсидаги тешикларни қўшиб ҳисобласа учта бармоқ миқдорига етса ҳам, унга масҳ тортиш жоиз. Аммо, бу иккала маҳсининг ҳар бирида шу миқдорда тешик бўлса, ёки фақат биттасида шу миқдорда тешик бўлса, бундай ҳолда унга масҳ тортиш жоиз эмас.

Савол: Маҳсига қандай қилиб масҳ тортилади?
Жавоб: Маҳсининг уст томонига бармоқлар билан чизиқ тортилади. Яъни, қўл бармоқлари сув билан ҳўлланади, сўнг уларни маҳсининг устки томонига тўлиқ қўйиб оёқ бармоқлари учидан тўпиқ томонга юргизилади. Ҳар бир маҳсига масҳ тортишда қўлнинг учта бармог;ини ишлатиш лозим.

Савол: Мана шу масҳни нима синдиради?
Жавоб: Масҳни таҳоратни синдирувчи нарсалар синдиради. Ҳамда, маҳсининг ечилиши ва масҳ муддатининг тугаши ҳам масҳни синдиради.

Савол: Агар масҳ муддати тугаса, ёки бир дона маҳси ёки иккаласи ҳам ечилсаю аммо таҳоратни синдирувчи ҳеч нарса бўлмаган бўлса, бундай ҳолда нима қилинади?
Жавоб: Бу икки кўринишда фақатгина оёқларнинг ўзи ювилади ва намоз ўқиса бўлаверади. Бунинг учун таҳоратнинг бошқа амалларини бажариш шарт эмас.

Савол: Сиз айтдингизки, муқим киши бир кеча-кундуз, мусофир эса уч кеча-кундуз масҳ тортади. Бир киши мусофир бўлиб кейин муқим бўлса, муқим эса сафар қилса, унда нима дейсиз?
Жавоб: Мусофир масҳ торгандан кейин муқим бўлиб қолса, агар масҳ муддати бир кеча-кундуз ёки ундан кўпроқ бўлган бўлса, маҳсисини ечиши лозим бўлади. Агар масҳ муддати бир кеча-кундузга етмаган бўлса, уни еткизиб кейин ечади. Муқим одам масҳ тортса ва бир кеча-кундуз тўлмасидан аввал сафарга чиқса, у энди уч кеча-кундуз тўлиқ масҳ тортади.


 Муҳаммад Ошиқ ал-Барнийнинг
"Ат-тасҳил аз-зарурий ли масаил ал-Қудурий" асаридан.

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ҳажга кетишдан олдин бажариладиган амаллар

17.05.2024   830   1 min.
Ҳажга кетишдан олдин бажариладиган амаллар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Иброҳим алайҳиссалом ўғиллари Исмоил алайҳиссалом билан Аллоҳ таолонинг амрига мувофиқ Байтуллоҳни қуришди. Аллоҳ таоло Иброҳим алайҳиссаломга одамларни ҳажга чақиришга буюрди. Натижада, бу ер нафслар ошиқадиган, қалблар эса у томон шошадиган муборак жойга айланди.

Ҳижратнинг тўққизинчи санасида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга йўлга қодир бўлган одамларга ҳаж фарзлиги ҳақидаги оят нозил бўлди. Ҳаж диндаги фарзлардан бир фарз, Ислом рукнининг бир рукни бўлди. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Йўлга қодир бўлган киши зиммасида Аллоҳ учун Байтни ҳаж қилиш (фарзи) бордир” (Оли Имрон сураси, 97-оят).

Соғлиғи яхши, ҳажга бориб-келишга оиласидан орттирган маблағи бор, йўлда хавф-хатар йўқ, аёл киши бўлса, маҳрами бор кишиларга умрида бир марта ҳаж қилиш фарздир. Имкони бўла туриб, ҳаж қилмаслик катта гуноҳ саналади.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ҳажни ирода қилса, шошилсин. Чунки киши бемор бўлиши, улови йўқолиб қолиши ва узри чиқиб қолиши мумкин”, деганлар.

Кимки бу улуғ фарз амални бажаришга киришар экан, аввало – чин тавба ва ниятини холис Аллоҳ учун қилмоғи, зиммасидаги ҳақларни адо этмоғи, қарзларни узмоғи, ваъдаларни бажармоғи лозим. Аҳли-аёлини Аллоҳга тақво қилишга чақириши, васиятларини ёзиб қўйиши керак. Топган ҳалол мол-мулкидан оиласига нафақа қолдириши ҳам талаб этилади. Солиҳ дўстлар билан ҳамроҳ бўлиши, ҳажнинг бажариш тартибларини ўрганиши ва бу борадаги китобларни ўзи билан олиб олиши лозим.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умра кейинги умрагача бўлган гуноҳларга каффаротдир. Ҳажжи мабрурнинг мукофоти фақат жаннатдир”, деганлар (Муттафақун алайҳи).

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар