17 Июн, 2025, 21 Зулҳижжа, 1446
17 Июн, 2025, 21 Зулҳижжа, 1446
Алҳамдулиллаҳ, ҳар куни эрта тонгда тўрт мучангиз соғ-саломат уйғонасиз. Кўзларингиз кўряпти, қулоқларингиз эшитяпти, қўл-оёқларингиз ҳаракатланяпти. Бунинг барчаси Аллоҳнинг марҳаматидандир. Аллоҳ таолонинг берган бу неъматларининг шукронасини қандай адо этиш мумкин?!
Бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳар бирингиз бўғин ва суяклар устида тонг оттирганингиз учун бир садақа бор. Ҳар бир тасбеҳингиз – садақа. Ҳар бир таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) – садақа, ҳар бир таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ) – садақа, ҳар бир такбир – садақа, яхшиликка буюришингиз ҳам, ёмонликдан қайтаришингиз ҳам садақадир. Энди буларнинг ҳаммаси учун икки ракат зуҳо намоз ўқишингиз кифоя қилади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Аллоҳнинг берган офият неъматига шукр қилиш уни янада зиёда қилади. Ахир офиятдан ҳам улуғроқ неъмат борми?
Аллоҳнинг берган беҳисоб неъматларининг шукри учун икки ракат зуҳо намозини адо этинг! Роббимизнинг карами кенглигини, ўта сахийлигини қаранг, бор йўғи 2 ёки 3 дақиқада адо этиладиган икки ракат намозингизни шукрона сифатида қабул қиляпти. Бундан ташқари, Аллоҳ таоло: "Қасамки, агар шукр қилсангиз, албатта, сизга зиёда қиламан" деб марҳамат қилган. Агар Аллоҳ таолонинг сизга берган офият неъмати учун шукр қилсангиз, ҳеч шак-шубҳасиз Аллоҳ сизга Ўзининг марҳамати ва фазли билан неъматларини янада зиёда қилади.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам зуҳо намозини адо этганларга ҳаж ва умранинг савоби мукаммал ҳамда тўлиқ берилишини 3 маротаба такрорладилар. Қандай қилиб инсон осонгина ҳаракат билан шундай улкан мукофотларга эришишдан маҳрум қолиши мумкин? Аллоҳ таоло Ўзининг марҳамати ила бу амални осон қилиб қўйди. Бу намознинг адо этилиши осон бўлса-да, унда қанчадан-қанча фазилатлар бор.
Аллоҳ таоло ҳар бир амални ихлосу муҳаббат билан ўЗининг қоидасига мувофиқ бажарган бандаларига улкан мукофотларни ато қилади. Ҳаж амалларини гўзал ҳолатда адо қилган кишилар учун дунёда гуноҳлари кечирилиши, охиратда эса жаннат мукофот қилиб берилади.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умрадан умрагача бўлган (сағира) гуноҳлар кечирилади. Мабрур ҳажнинг мукофоти фақат жаннат бўлади!”, дедилар» (Имом Байҳақий ривояти).
“Мабрур” сўзи луғатда яхшилик қилинган, қабул қилинган маъноларини англатади. Уламолар ҳадисни шарҳлар эканлар, ҳажнинг мабрур бўлиши учун қуйидаги сифатлар топилиши лозим деганлар. Ихлос: зуҳди зиёда бўлиши; охиратга рағбат қилиш; барча ҳукмларини тўлиқ бажариш; сафарда фисқ ва маъсиятлардан, фаҳш сўзлардан тийилиш; риё, сумъа ва ужбдан сақланиш.
Аллоҳ таоло ҳожиларга берган энг катта имкониятлардан яна бири гуноҳларни мағфират қилишидир. Нафақат ҳожининг, балки ҳожи гуноҳларини мағфират қилишни сўраган инсонларнинг ҳам гуноҳларини Аллоҳ таоло кечиради. Шунинг учун зиёратга кирган кишилар ҳожидан ҳақларига дуо қилишни сўрайдилар.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Ким ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, худди онаси туққан кундагидек ортга қайтади”, деяётганларини эшитдим» (Имом Бухорий ривояи).
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, ўтган гуноҳлари кечирилади”, дедилар».
Бу ерда кичик гуноҳлар назарда туттилган. Чунки катта гуноҳларнинг кечирилиши учун тавба шарт. Сўзимизни қуйидаги ҳадиси шариф ҳам қувватлайди.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Беш вақт намоз (ўртасида), жумадан жумагача, Рамазондан Рамазонгача бўлган гуноҳлар, агар кабирасидан четланилса, кечирилади”, дедилар” (Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло юртимиз ҳожиларининг қилган ибодатлари, дуо ва зикрларини Ўз даргоҳида ҳусни қабул этсин! Ҳажингиз мабрур, саъйингиз машкур бўлсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг "Ҳаж буюк ибодатдир" номли китобларидан олинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа