Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
10 Июн, 2025   |   14 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:05
Қуёш
04:50
Пешин
12:28
Аср
17:37
Шом
19:59
Хуфтон
21:36
Bismillah
10 Июн, 2025, 14 Зулҳижжа, 1446

Фиқҳга икки хил қараш мумкинми?

23.12.2024   4479   1 min.
Фиқҳга икки хил қараш мумкинми?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Фақиҳларнинг фиқҳга берган таърифларида «далил» деган сўз борми? Йўқ. Улар фақат мукаллафларнинг амаллари ҳақида гапиришди, ҳукмларнинг мукаллафларга нисбатан жорий бўлиш ҳолатларига эътибор қаратишди. Демак, умумий қилиб айтадиган бўлсак, фиқҳга икки хил таъриф берилди. Бири усулий уламоларнинг таърифи, яъни «Қуръон ва Суннатдан ҳукмларни қай тарзда чиқариб олиш ҳақидаги илм» деган таъриф. Иккинчиси фуқаҳолар берган таъриф бўлиб, унда ҳосил бўлган ҳукмларнинг мукаллафларга қандай жорий қилиниши асосий ўринга қўйилди. Бу ҳукмлар мутлақ мужтаҳидлар тарафидан чиқарилади. Ҳукмни фақат мутлақ мужтаҳид чиқара олади. Ана шу мужтаҳид муайян бир ҳукмни Қуръон ва Суннатдан қандай чиқарганини ўрганиш усул илмининг мавзусидир. Чиқарилган ҳукмни ўзимизга ва жамиятга татбиқ қилиш эса муфтий ва фақиҳларнинг ишидир.

Демак, фиқҳга икки хил қараш мумкин экан: ҳукмни чиқариб олиш ва уни татбиқ қилиш. Бизнинг хатоимиз шуки, ҳукмни ишлаб чиқиш билан уни татбиқ қилиш орасидаги фарқни тушунмаяпмиз. Тушунмаганимиз учун ҳам кераксиз гапларни гапиряпмиз. Биз юқорида айтиб ўтган икки йўналиш – таҳаллул, яъни динга енгил қараш ва ташаддуд, яъни динда ғулувга кетиш йўналишлари ё иккинчи таърифдан бехабар қолишди, ёки унга эътиборсиз қарашди. Улар фақат биринчи таърифни, яъни ҳукмни қай тарзда ишлаб чиқишни изоҳлашди.

«Ҳанафий мазҳабига теран нигоҳ» китобидан

Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди

05.06.2025   12060   1 min.
Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди

Шу йил 5 июнь куни - ҳижрий зулҳижжа ойининг тўққизинчи куни зиёратчиларимиз Мино водийсидан эрта тонгдан гуруҳ-гуруҳ бўлиб замонавий автобусларда Арафот майдонига етиб келишди. Ушбу муборак жойда ҳамюртларимиз учун алоҳида ажратилган жойда барча тайёргарликлар ҳозирлаб қўйилган.  
 

Ишчи гуруҳи томонидан зиёратчиларимиз хотиржам ибодат қилишлари учун кенг ва шинам чодирлар тайёрланган, совуткич ва музлаткичлар узлуксиз ишламоқда, уч маҳал иссиқ овқат, ширинлик ва салқин ичимликлар мунтазам тақдим этилмоқда. 


Аллоҳ таоло барча ҳожиларнинг ҳажларини мабрур, элу юрт ҳаққига қилган дуоларини қабул айласин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди Минода ибодатлар якунланиб, Арафотга етиб келинди
Ўзбекистон янгиликлари