Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
03 Август, 2025   |   9 Сафар, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:48
Қуёш
05:20
Пешин
12:34
Аср
17:31
Шом
19:42
Хуфтон
21:07
Bismillah
03 Август, 2025, 9 Сафар, 1447
Мақолалар

Солиҳлар Рамазон ойини қандай ўтказардилар?

18.03.2024   5448   2 min.
Солиҳлар Рамазон ойини қандай ўтказардилар?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Муалло ибн Фазл айтадилар: “Солиҳ зотлар Рамазон ойи киришидан олти ой олдин Аллоҳ таолодан Рамазон ойига етказишини сўраб дуо қилар эдилар. Рамазондан кейинги беш ой мобайнида Рамазон ойида қилган ибодатлари ва солиҳ амалларини қабул қилишини илтижо қилиб сўрардилар”.

Саҳобаи киромлар Рамазон ойи кириб келиши билан жуда ҳам хурсанд бўлар ва ўзларидаги шоду хуррамликни зоҳир қилишар эди.

Зубайд Ёмий розияллоҳу анҳу саҳобаи киромларни жамлаб, Қуръон тиловат қилиш ва уни бир мартабадан кўп хатм қилиш борасида мусобақалашар эдилар.

Суфёни Саврий раҳматуллоҳи алайҳ Рамазон ойи кириши билан бошқа ишларни қуйиб, Қуръон тиловати билан машғул бўлар эдилар.

Имом Молик раҳимаҳуллоҳ Рамазон ойи кириши билан ҳадис айтиш ва илм мажлисидан узулиб, мусҳафдан Қуръон тиловатига киришардилар.

Аллома Ибн Ҳажар Ҳайтамий раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Имом Шофеъий раҳимаҳуллоҳ Рамазон ойида намоздан ташқари олтмишта хатм қилардилар”.

Имом Зуҳрий раҳматуллоҳи алайҳ Рамазон ойи кирса: “Албатта бу ой Қуръон тиловат қилиш ва мискинларга таом улашиш ойидир”, деб айтардилар.

Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий раҳматуллоҳи алайҳ Рамазон ойида ҳар куни кундузи битта хатм, Рамазондан сўнг эса ҳар уч кунда хатм қилар эдилар.

Имом Нававий раҳматуллоҳи алайҳ Рамазон ойи келиши билан ўзларига вазифа қилиб олган вирдларини тўхтатиб, Қуръон тиловат қилиш билан машғул бўлардилар.

Имом Заҳабий раҳматуллоҳи алайҳ айтади: “Ҳаммод ибн Абу Сулаймон сахий бой киши эди. Рамазон ойида ҳар куни юз кишига ифторлик қилиб берарди. Ийд намози ўқиб бўлингандан сўнг уларнинг ҳар бирига юз дирҳамдан эҳсон берарди”.

Аллоҳ таоло бу муборак ойни барча мусулмонлар учун манфаатли қилиб, бу ойдан улкан ажр-савоблар билан чиқишимизни муяссар айласин.

Даврон НУРМУҲАММАД 

Рамазон
Бошқа мақолалар

Бандаларга нолима, Аллоҳдан сўра!

01.08.2025   3128   3 min.
Бандаларга нолима, Аллоҳдан сўра!

Қай биримиз бу ҳаётда бир маротаба бўлса ҳам синов, имтиҳонга дуч келмаймиз?!

Қай биримиз касаллик, қийинчилик каби ҳолатларни бошимиздан ўтказмаймиз?!

Энди айтинг-чи, қаттиқ бетоб бўлиб қолсангиз нима қиласиз?!

“Роббим нима учун мени бу касалга йўлиқтирди? Қайси гуноҳим учун бу кунлар бошимга келди?” – дея нолийсизми?!

Йўқ! Аллоҳ таоло айтади: «Сизларни бироз хавф-хатар, очлик (азоби) билан, молу жон ва мевалар (ҳосили)ни камайтириш йўли билан синагаймиз. (Шундай ҳолатларда) сабр қилувчиларга хушхабар беринг!..»[1].

Ҳаёт – имтиҳонлар, синов ва машаққатлар диёридир!

Салафи солиҳлардан бири касаллиги ва камбағал эканидан шикоят қилиб ўтирган бир кишига қарата: “Ҳой, сенга раҳм қиладиган Зотнинг устидан сенга раҳми келмайдиганларга шикоят қилиш орқали бир нарсага эришмайсан!” деган экан.

Ривоят қилинишича, бир одам кўзи ожиз, қўл-оёғи ишламайдиган ёши катта кекса одамнинг олдидан ўта туриб, унинг: “Касалликлардан мени омонда сақлаган ва бандалари орасида мени фазилатли қилган Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин!” деяётганини эшитиб: “Аллоҳ сизни нималардан омондан сақлаганини билсам бўладими? Ахир қўл-оёғингиз ишламайдиган шол экансиз, сизга тегмаган касаллик қолмабди”, дебди. Бу гапларни эшитган шол, кўзлари ожиз қария: “Сени ҳам Аллоҳ таоло солиҳлар сафига қўшсин! Кўрмаяпсанми? Ахир Аллоҳ таоло менинг тилимни омонда қилиб қўйибди, мана шу тилим орқали мен ҳар онимда Аллоҳ таолога шукр қиламан ва яна қалбимни омонда сақлаб қўйибди, у орқали Аллоҳ таолони доимо зикр қиламан”, деган экан.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бетоб ётган саҳройи арабнинг ҳолидан хабар олгани  келиб: “Ҳечқиси йўқ! Яхшисиз, иншоаллоҳ тузалиб кетасиз”, дедилар. Аъробий эса: “Яхши дейсизми? Безгак қийнаб юборди. Бу касал мени хароб қилди, энди шу билан қабрга кетсам керак”, деди. Набий алайҳиссалом: “Майли, ундай бўлса, шундай бўлгани маъқул” [2], дедилар.

Солиҳлардан бири бетоб бўлиб, кўздан қолибди. У оғриқнинг зўридан кечалари ухламай жуда қийналиб чиқар экан.  Шогирдларидан бири ҳол сўраб унинг олдига кирса, устози йиғлаб ўтирган экан. Шогирд устозига тасалли бериб: “Озор чекманг, озгина сабр қилсангиз, ҳаммаси ўтиб кетади”, дебди. Устози эса: “Йўқ, мен бетоблигим сабаб йиғламаяпман. Унинг боиси, Аллоҳ таоло мени имтиҳон қилишга лойиқ бандалардан қилиб, дард берганига хурсандлигимдан йиғлаяпман”, дебди.


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Бақара сураси, 155-оят.
[2]  Имом Бухорий ривояти.