Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Июн, 2025   |   17 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:38
Шом
20:00
Хуфтон
21:38
Bismillah
13 Июн, 2025, 17 Зулҳижжа, 1446

Шайтонни ким васваса қилди?

16.01.2025   8184   3 min.
Шайтонни ким васваса қилди?

Бирор марта ўзингизга шу саволни бериб кўрганмисиз?

Иблис Одамга сажда қилишдан бош тортганида ҳали шайтон йўқ эдику, унга ким васваса қилди?
Бу барчамиз учун жуда жиддий ва ўта муҳим саволдир...
Шайтон Аллоҳга осий бўлганида, унинг шайтони ким эди?
Ушбу сатрларни ўқинг — бизнинг ҳақиқий шайтонимиз ким эканлигини биласиз!

"Нафс" сўзи ниҳоятда муҳим маънони англатади ва у Қуръони каримда жуда кўп оятларда зикр қилинган.
Аллоҳ таоло "Қоф" сурасида бундай дейди:
"Биз инсонни яратдик ва унинг нафси нимани васваса қилаётганини ҳам биламиз. Биз унга йўғон томиридан ҳам яқинроқмиз" (Қоф, 16).
Биз Аллоҳга имон келтирганмиз, Уни зикр қиламиз, масжидда намоз ўқиймиз, Қуръон ўқиймиз, садақа қиламиз ва ҳоказо...
Шунга қарамай, гуноҳлардан ҳоли бўла олмаймиз. Нега?

Сабаби шундаки, биз ҳақиқий душманни қўйиб, заиф ва ожиз душманга қарши борамиз. Аллоҳ таоло бундай дейди:
"Дарҳақиқат, шайтоннинг макри заифдир" (Нисо, 76).
Ҳақиқий душман бу — нафсдир. Ҳа, нафс инсоннинг ичидаги соатли мина, яширин хавфдир.

Аллоҳ таоло "Исро" сурасида бундай дейди:
"Китобингни ўқиб чиқ. Бугун нафсинг сенга ҳисобчи бўлиши етарлидир" (Исро, 14).

Яна Аллоҳ таоло "Ғофир" сурасида бундай дейди:
"Бугун ҳар бир нафс қилган амалларига яраша мукофотланади. Зулм қилинмайди" (Ғофир, 17).

"Муддассир" сурасида:
"Ҳар бир нафс қилган ишининг гаровидир" (Муддассир, 38).

"Нозиат" сурасида:
"Ким Роббининг мартабасидан қўрқиб, нафсини ҳавойи истаклардан тийса..." (Нозиат, 40).

"Таквир" сурасида:
"Ҳар бир нафс қилган амалларини билиб олар" (Таквир, 14).

Кўриб турганингиздек, бу оятларда асосан "нафс" ҳақида сўз кетмоқда. Шундай экан, нафс нима ўзи?

Олимлар бундай дейди: илгари Аллоҳдан бошқа илоҳ сифатида сиғинилган бутлар — Лот, Уззо, Манот, Сувоъ, Вадд, Яғус, Яъуқ ва Наср — барчаси йўқ қилинди. Аммо бир сохта илоҳ борки, уни одамлар ҳануз ҳам Аллоҳдан ўзгача севиб, унга бўйсунади. Бу илоҳ — нафс ҳавосидир. Аллоҳ таоло айтади: "Ўз нафсини илоҳ қилиб олган кимсани кўрмадингизми?" (Жосия, 23).

Нафс ҳавоси инсонни ўз қўлига олса, у на бирор қонунга бўйсунади, на бир диний таълимотга. Шундан уни ўзи истаган нарсасиини қилиб юрганини кўрасиз.

Имом Бусирий ўз қасидасида бундай дейди:
"Нафс ва шайтонга қарши чиқ ва у иккисига итоат қилма".

Қобил Ҳобилни ўлдиргани ҳақида ҳикоя қилар экан, Аллоҳ таоло айтади:
"Унинг нафси уни ўз акаси Ҳобилни ўлдиришга ундади..." (Моида, 30).

Бирор одам гуноҳга қўл урса ва кейин афсусланиб тавба қилса, ундан:
— Нима сени бу гуноҳга бошлади? деб сўрасангиз, у: "Нафсимнинг гапига кирдим", деб айтади.

Хулоса шуки, нафсимиз бизнинг энг катта душманимиз ва биз уни доимо таъқиб қилишимиз лозимдир.

Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ

Бошқа мақолалар

Ҳажингиз мабрур бўлсин!

13.07.2022   6482   2 min.
Ҳажингиз мабрур бўлсин!

Аллоҳ таоло ҳар бир амални ихлосу муҳаббат билан ўЗининг қоидасига мувофиқ бажарган бандаларига улкан мукофотларни ато қилади. Ҳаж амалларини гўзал ҳолатда адо қилган кишилар учун дунёда гуноҳлари кечирилиши, охиратда эса жаннат мукофот қилиб берилади.

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умрадан умрагача бўлган (сағира) гуноҳлар кечирилади. Мабрур ҳажнинг мукофоти фақат жаннат бўлади!”, дедилар» (Имом Байҳақий ривояти).

“Мабрур” сўзи луғатда яхшилик қилинган, қабул қилинган маъноларини англатади. Уламолар ҳадисни шарҳлар эканлар, ҳажнинг мабрур бўлиши учун қуйидаги сифатлар топилиши лозим деганлар. Ихлос: зуҳди зиёда бўлиши; охиратга рағбат қилиш; барча ҳукмларини тўлиқ бажариш; сафарда фисқ ва маъсиятлардан, фаҳш сўзлардан тийилиш; риё, сумъа ва ужбдан сақланиш.

Аллоҳ таоло ҳожиларга берган энг катта имкониятлардан яна бири гуноҳларни мағфират қилишидир. Нафақат ҳожининг, балки ҳожи гуноҳларини мағфират қилишни сўраган инсонларнинг ҳам гуноҳларини Аллоҳ таоло кечиради. Шунинг учун зиёратга кирган кишилар ҳожидан ҳақларига дуо қилишни сўрайдилар.

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Ким ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, худди онаси туққан кундагидек ортга қайтади”, деяётганларини эшитдим» (Имом Бухорий ривояи).

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки ҳаж қилса, ёмон гап ва ёмон иш қилмаса, ўтган гуноҳлари кечирилади”, дедилар».

Бу ерда кичик гуноҳлар назарда туттилган. Чунки катта гуноҳларнинг кечирилиши учун тавба шарт. Сўзимизни қуйидаги ҳадиси шариф ҳам қувватлайди.

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Беш вақт намоз (ўртасида), жумадан жумагача, Рамазондан Рамазонгача бўлган гуноҳлар, агар кабирасидан четланилса, кечирилади”, дедилар” (Имом Муслим ривояти).

Аллоҳ таоло юртимиз ҳожиларининг қилган ибодатлари, дуо ва зикрларини Ўз даргоҳида ҳусни қабул этсин! Ҳажингиз мабрур, саъйингиз машкур бўлсин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг "Ҳаж буюк ибодатдир" номли китобларидан олинди.

 

Мақолалар