Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
16 Июн, 2025   |   20 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:29
Аср
17:39
Шом
20:01
Хуфтон
21:40
Bismillah
16 Июн, 2025, 20 Зулҳижжа, 1446

Германияда Ислом

29.01.2025   3989   3 min.
Германияда Ислом

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Германияга Ислом дини XVI-XVII асрларда ёйила бошлади. Бунга Усмонлилар султонлиги билан дипломатик, ҳарбий ва иқтисодий муносабатлар замин яратди. XVIII аср бошларида Пруссия қироли Фридрих Вилҳелм I қўшинида мусулмон аскарлар хизмат қилгани тарихдан маълум. 1745 йили қирол Фридрих II бошноқ, албан ва татарлардан иборат мусулмон лашкарий бўлинмасини тузган.

Германиядаги илк масжид 1915 йили Берлиннинг Вунсдорф туманида очилди. 1922 йили Берлин Ислом уюшмасига асос солинди, у 1930 йили Олмон мусулмонлари идорасига айланди. 1927 йили мусулмонлар олий таълим муассасаси – Маъҳадул Ислом иш бошлади. Бу институт ҳозир Германия марказий исломий архив институти деб аталади.

Иккинчи жаҳон урушидан сўнг мамлакатда ишчи кучига талаб кескин ошди. Чунки уруш туфайли аҳолининг меҳнатга яроқли қисми жуда камайиб кетган, болалар, ярадор ва ногиронлар эса катта ҳажмдаги ишни бажара олмасди. 1961 йилдан бошлаб Ғарбий Германия ҳукумати хорижий ишчиларни мамлакатга таклиф этди. Туркия, Марокаш ва Тунисдан келган меҳнат муҳожирларининг аксарияти мусулмонлар эди. Икки Германия бирлашгач, Югославия, Ливан, Фаластин ва Африка мамлакатлари вакиллари ҳам ўлкада қўним топди. Маҳаллий аҳоли орасида Ислом динини қабул қилганлар кўпайди. Бугун Германияда беш миллионга яқин мусулмон яшайди.

Германия мусулмонлари асосан суннийлик мазҳабида. Мамлакатда 2500 дан ортиқ намозхона, 240 та масжид фаолият юритади. 2008 йил кузида Дуйсбургда очилган масжид нафақат Германиядаги, балки бутун Европадаги энг катта масжиддир.

Қуйи Саксония криминология тадқиқот институти (КФН) томонидан ўтказилган сўров натижаларига кўра, мусулмон талабаларнинг аксарияти (67,8 фоиз) Қуръон қоидалари Германия қонунларидан муҳимроқ, деб ҳисоблайди. Респондентларнинг деярли ярми (45,8 фоиз) ислом теократияси бошқарувнинг энг яхши шакли деган қарорга келган.

Германияда ўқувчиларнинг ота-оналари кўпроқ маслаҳат марказларига мурожаат қилмоқда, чунки уларнинг насроний фарзандлари мактабда ажралиб қолмаслик учун ислом динини қабул қилишни хоҳлайди.

Таъкидланишича, сўнгги йилларда Германияда мусулмон болалар сони кескин ошган. Йирик шаҳарлардаги мактабларда насроний ўқувчилар сони камайган.

Охирги саккиз йил ичида иммиграциянинг юқори даражаси туфайли мактабларда мусулмон ўсмирлар ва болалар улуши сезиларли даражада ошди. Бундан ташқари, кўплаб болалар қатъий диндор оилалардан келади: хусусан, булар кўпинча Сурия, Афғонистон ва Ироқдан келган муҳожирлардир.

Давлат хавфсизлик хизмати ходими баъзи мактаблардаги мусулмон ўғил болалар ўзини "ғарбча" тутадиган қизларга "босим ўтказишини" даъво қилмоқда. Шу билан бирга, ўқитувчиларнинг ишлари кўплиги сабабли бундай вазиятларга муносабат билдиришга вақтлари йўқ.

Германиянинг Берлин, Франкфурт ёки Эссен каби йирик шаҳарларида мусулмон ўқувчилар улуши 80 фоиздан ошган мактаблар мавжуд.

Ш.Бадиев,
Тошкент Ислом институти "Ижтимоий фанлар" кафедраси ўқитувчиси.

Бошқа мақолалар

Самарқанд шаҳри 2026 йилда Глобал экологик фонд ассамблеясига мезбонлик қилади

16.06.2025   568   1 min.
Самарқанд шаҳри 2026 йилда Глобал экологик фонд ассамблеясига мезбонлик қилади

Саудия Арабистонининг етакчи оммавий ахборот воситалари Ўзбекистон ҳаётида кечаётган муҳим воқеларни ёритишда давом этаяпти, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири. 
 

Хусусан, ушбу мамлакатдаги оммабоп "Sahm News" электрон нашрида Ўзбекистон 2026 йилда Глобал экологик фонд ассамблеясига мезбонлик қилиши ҳақидаги маълумотни тарқатди.

 

"Ўзбекистоннинг Самарқанд шаҳри 2026 йилги Глобал экологик фонд ассамблеясига мезбонлик қилиш учун танланди. Ассамблея Марказий Осиёда иқлим ўзгариши, сув танқислиги ва ер деградациясига қарши курашиш учун маблағ йиғиш платформасига айланиши кутилмоқда", – дейилган материалда.

 

Қайд этилишича, 2026 йилда Самарқанд шаҳрида Глобал экологик фонднинг саккизинчи йиғилиши ва Глобал экологик фонд кенгашининг етмиш биринчи йиғилиши ўтказилиши режалаштирилган. "Бу қарор АҚШнинг Вашингтон шаҳрида бўлиб ўтган Кенгашнинг олтмиш тўққизинчи йиғилишида қабул қилинди", дея урғуланган мақолада.

 

Саудиянинг етакчи "Watan News" нашри эса Ўзбекистон Президентининг яқин келажакда Брюсселга ташриф буюриши ҳақида ёзди. "Бу ҳақда Европа Иттифоқининг Ўзбекистондаги элчиси Тобго Клан тўртинчи Тошкент халқаро инвестиция форумда маълум қилди", дея таъкидланган манбада.

 

"Бундай ташриф тарихий воқеа ҳамда Ўзбекистон ва Европа Иттифоқи ўртасида кенгайтирилган шериклик ва ҳамкорлик тўғрисидаги битимни имзолаш учун ноёб имконият яратади", – дея Тобго Клан фикрларидан иқтибос келтирилган мақолада.


Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати