Мисрнинг "Al Diplomacy" ахборот агентлиги Имом ал-Бухорий меросига бағишланган мақола эълон қилди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА мухбири.
Унда қайд этилишича, Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий ҳаёти давомида 20 дан ортиқ асарлар яратган. Улардан "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ", "Ал-адаб ал-муфрад", "Ат-таърихал-кабир", "Барр ул-волидайн" ва бошқаларни кўрсатиш мумкин.
Нашрда Имом Бухорий асарлари орасида "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" китоби муҳим аҳамият касб этиши таъкидланган. Ушбу асар ислом оламида Қуръони Каримдан кейинги иккинчи манба сифатида эътироф этилади.
"Ҳадис илми султони Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий қаламига мансуб бу асар кўп нусхада мусулмон халқлари орасида тарқалган, дунёнинг турли тилларига таржима қилинган ва ҳозир ҳам таржима қилинмоқда", – дейилади мақолада.
Мақолада Ислом оламида "ас-Саҳиҳ", "Ал-Жомиъ ас-Саҳиҳ" ва "Саҳиҳ ал-Бухорий" номлари билан машҳур бўлган ушбу китобнинг тарихи батафсил ёритилган.
"Имом Бухорийнинг ушбу асарни ёзишга устозининг ишончли ҳадисларни тўплаш зарурлиги ҳақидаги маслаҳатлари туртки бўлган", – деб ёзган муаллиф.
Имом Бухорий ушбу шоҳ асарни 16 йилда ёзиб битирган. Бунгача ҳадислар саҳиҳлик даражаларига кўра, таснифланмагани учун бу иш инқилобий хусусиятга эга бўлганлиги таъкидланади. Имом Бухорий ҳадис ровийларининг таржимаи ҳолларини ўрганар экан, фақат саҳиҳликнинг қатъий мезонларига жавоб берадиганларини танлаган. У ҳадис илмида мутлақо янги йўл очди, бу эса ҳадис илмида "олтин аср"ни бошлаб берди.
"Имом Бухорийнинг ҳар бир асари мусулмонлар учун муҳим манба бўлиб, маърифий-маънавий, тарихий билимларни бойитишда жуда муҳим. Унинг илмий мероси нафақат ислом тарихининг бир қисми, балки жаҳон ҳамжамияти маънавий ривожига ҳам йўл кўрсатувчи манбадир", – дейилган мақола хулосасида.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
— Ҳаж вақтида зиёратчиларимиз шайтонга тош отишади. Тош нима учун отилади?
— Дарҳақиқат, ҳаж вақтида қилинадиган амаллардан бири бу – Минода шайтонга тош отишдир. Шайтон ҳамма ерда ҳам бўлиши мумкин. Айнан ҳажда ва маълум жойларда шайтонга тош отиш, шайтон ўша вақт ва жойларда Иброҳим алайҳиссаломга қутқу солганда у зот уни тош отиб қувганлари учундир. Бунда шайтонга қарши курашнинг рамзи бордир.
Шайтонга тош отиш, аввало ичдаги шайтонни тошбўрон қилиш ила бошланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дедилар: “Шайтонга тош отиш ва Сафо билан Марва орасида сайъ қилмоқ, фақат Аллоҳнинг зикрини қоим қилмоқ учун амр қилингандир”.
Яна тош отишдан мақсад, шайтонни ёмон кўришдир. Тош отилар экан, шайтон қалбга васваса солганида “Аъузубиллаҳи минашшайтонир рожим” (тошбўрон қилинган шайтоннинг ёмонлигидан Аллоҳдан паноҳ сўрайман) ифодаси билан бартараф этиш лозим.
Мўминлар шайтоннинг ҳар турли фасодларига қарши ўйғоқ бўлишга ҳаракат қилиши зарур. Ҳаж сафари асносида эса васвасаларга енгилмаслик, сабр қилиш ва имтиҳон эканини тушуниб, ҳаж ибодатини мукаммал адо этишдир.
Устоз Муҳаммад Айюб Ҳомидов