Мен Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло мени улардан Қуръони каримни ўрганишга муваффақ қилган жуда кўп машойихларимиздан Қуръонни ёд олишнинг энг афзал йўли ҳақида сўраб чиқдим. Мадинадаги қорилар устози шайх Иброҳим Ахдор, шайх Муҳаммад Аҳмад, шайх Бакр Таробиши раҳимаҳуллоҳ, шайх Родвон ҳафизаҳуллоҳ каби кибор уламолардан сўрадим. Одатда, биз бу ҳақида кўпчиликдан сўраймиз. Аммо умрининг 60-70 йилини Қуръонни тиловат қилиш ва уни ўргатишга бағишлаган ва бутун ҳаёти Қуръони карим таълимига сарфланган устозлардан Қуръонни ёдлашнинг энг афзал усулини сўраганимизда, улар бир овоздан маъқуллаб айтишадики, “Қуръонни ҳифз қилишнинг энг яхши йўли - Пайғабаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тавсияларига амал қилиш: “Қуръонга ўзингизни бағишланг!” (Уни мунтазам ўқинг). Оддий. Бу борада кўп баҳслашамизу, аммо охир-оқибат Пайғабаримиз алайҳиссаломнинг тавсияларига қайтамиз: “Қуръонни мунтазам ўқинг!” Оз-оздан Қуръондан ўқишни кунлик одат қилиб олишингиз керак. “Амалларнинг энг яхшиси — оз ва бардавом бўлганидир”.
Яъни, биламизки, еб-ичишдан бутунлай воз кечолмайсиз, аммо оз-оздан бўлса ҳам қилишингиз керак. Таомланиш ва ичиш каби кунлик қиладиган одатларингиз ичига Қуръондан оз миқдорда тиловатни ҳам қўшишингиз керак. Ва вақт ўтгани сари бу оз миқдор кўпайиб боради ва шу билан сиз Қуръонни, шубҳасиз, ёд оласиз. Аллоҳ сизни Қуръонни ёд олишга муваффақ қилиши даражасига етмагунингизча, тунлари саждада дуо қилишингиз лозим: “Ё Аллоҳ, Қуръонни қалбимнинг баҳори, кўксимнинг нури қилгин. Менга нафсимни енгишимда мадад бер!”.
Қуръон аҳллари бу — Аллоҳнинг хос бандалари бўлиб, улар У зотга энг яқин бўлганлардир. Аллоҳ бандалари орасидан Қуръон аҳлларидан бўлишга лойиқларини танлайди. Аллоҳ қалбингиздаги Қуръон аҳлларидан бири бўлишга бўлган кучли истагингизни кўриши керак. Аллоҳ субҳанаҳу ва таолодан сизни Қуръонни ҳифз қилишга муваффақ этишини сўраб, бу амални ўзингизга кунлик одат қилиб олсангиз, Ўзининг изни ила сизни Каломини ҳифз қилиш билан мукофотлайди.
Шайх Ёсир Дусарий
Тақво – Аллоҳдан қўрқиш, Унга итоат қилиш ва гуноҳлардан сақланиш маъносини англатади. Бу тушунча инсоннинг қалбидаги ихлос, тақдирга бўлган ишонч ва Аллоҳнинг ҳукмларига содиқ қолиш билан боғлиқ.
Тақвонинг асосий маънолари:
1. Аллоҳдан қўрқиш ва эҳтиром қилиш – инсон гуноҳлардан узоқ бўлиши ва Аллоҳнинг амрларига итоат қилиши.
2. Ният ва амал поклиги – фақат Аллоҳнинг розилигини қидириш, риё ва дунёвий манфаатлардан қочиш.
3. Гуноҳлардан эҳтиёт бўлиш – нафақат очиқ гуноҳлар, балки шубҳали ва зарарли ишлардан ҳам узоқлашиш.
4. Сабр ва шукр – синовларга сабр қилиш, Аллоҳ берган неъматларга шукр айтиш.
Қуръонда тақво ҳақида:
Аллоҳ таоло Қуръонда тақво эгалари ҳақида бундай марҳамат қилади: “Албатта, Аллоҳ ҳузурида энг ҳурматли кишингиз – энг тақводорингиздир” (Ҳужурот сураси, 13-оят).
Бу оятдан кўриниб турибдики, инсонларнинг Аллоҳ ҳузуридаги мақоми бойлик, насаб ёки мартаба билан эмас, балки тақво даражаси билан белгиланади.
Тақволи инсон қандай бўлади?
Ҳар бир ишида Аллоҳнинг розилигини қидиради.
Ҳалолни маҳкам ушлаб, ҳаромдан узоқ бўлади.
Адолатли, меҳрибон ва мурувватли бўлади.
Ўз нафсини тарбия қилади ва қалбини пок сақлайди.
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан тақво ҳақида ҳадис:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар:
“Тақво шу ерда”, деб қўллари билан қалбларига ишора қилдилар (Имом Муслим ривояти).
Бу ҳадис тақвонинг ташқи кўриниш эмас, балки инсоннинг қалбидаги ихлос ва итоат билан боғлиқ эканлигини кўрсатади.
Тақво – мусулмоннинг ҳаётидаги энг муҳим сифатлардан бири бўлиб, инсонни Аллоҳга яқинлаштиради ва унга икки дунё саодатини олиб келади. Тақволи инсон тўғри йўлдан адашмайди ва ҳамиша Аллоҳнинг мададини ҳис қилади.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ