07 Май, 2025, 9 Зулқаъда, 1446
07 Май, 2025, 9 Зулқаъда, 1446
Анқара университети профессори, мотуридийшунос олим Сўнмез Кутл (Туркия) "Дунё" АА учун интервьюсида Ўзбекистон Президентининг 2025 йил 14 мартдаги "Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида"ги қарори ҳақидаги фикрларини билдирди:
– Бугун жуда ҳам қувончли хабар эшитдим. Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев "Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида" қарор қабул қилгани, шу муносабат билан кўплаб илмий-маданий тадбирлар, жумладан, "Мотуридийлик – бағрикенглик, мўътадиллик ва маърифат таълимоти" мавзусида халқаро анжуман ўтказилиши мени бағоят мамнун қилди.
Президент Шавкат Мирзиёев ханафий-мотуридий таълимоти атрофида бирлашган туркий давлатлар етакчилари орасида Имом Мотуридий ва мотуридийлик таълимотига энг катта эътибор қаратиб келаётган давлат раҳбари сифатида алоҳида ажралиб турибди. Бунинг учун мен мамлакатингиз раҳбарига самимий миннатдорлик билдираман.
Имом Мотуридий Аллоҳ таоло томонидан инсониятга берилган энг улуғ инъом, бебаҳо туҳфадир. Зотан, у бағрикенглик ва мўътадилликка асосланган қарашлари, маърифий ғоялари билан нафақат ислом цивилизациясига, балки умумбашарий тамаддунга бебаҳо ҳисса қўшган буюк алломадир. Унинг тафаккури марказида инсон эрки, ақл ва илм туради.
Аллоҳ таоло инсонни энг гўзал суратда яратган. Инсон ҳурмат ва эҳтиромга лойиқ мавжудотдир. Барча инсонлар Одам Атонинг фарзандлари бўлгани сабабли, инсонийлик жиҳатидан ўзаро биродар ҳисобланадилар. Улар орасидаги мусулмонлар динда ҳам биродардирлар. Инсонларнинг ўзаро устунлиги ахлоқий фазилатлар, таълим-тарбия билангина ўлчанади.
Президент Шавкат Мирзиёевнинг Имом Мотуридий таваллудини кенг нишонлаш ҳақидаги қарори алломаларга юксак эҳтиром ифодаси ўлароқ ёш авлодни мутаассиб оқимлар таъсирига тушиб қолишининг олдини олишга ҳам хизмат қилади. Зеро, X асрда мўътадил таълимотни инсониятга тарғиб қилган Имом Мотуридийни хотирлаш орқали бугун жамиятда ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ эҳтиёж сезилаётган тинчлик, бағрикенглик, мўътадиллик маданиятини таъминлаш сари муҳим қадам қўйилади.
Умрининг катта қисмини Имом Мотуридий ҳаёти ва илмий меросини ўрганишга бағишлаган бир инсон сифатида мен бу борада ҳар қандай вазифага ҳисса қўшишни шараф, деб биламан.
"Дунё" АА
Куни кеча С.Мирзиёева ҳамда Мусулмон донишмандлар кенгаши бош котиби Муҳаммад Абдусалом ўртасида учрашув бўлиб ўтди. (https://t.me/SShMirziyoyeva/2834) Ўзбекистон Президенти ёрдамчиси ислом дини асосида ётган умуминсоний ва маънавий қадриятларни қўллаб-қувватлаётгани учун мазкур халқаро ташкилотга миннатдорлик билдирди.
Шунингдек, Саида Мирзиёева ҳар йили ўтказиладиган Шайх Зоид номидаги «Инсоний биродарлик» мукофотининг 2026 йилги ҳакамлар ҳайъати таркибига киритилганидан бениҳоя мамнун эканини изҳор этди.
«Фақат биргаликдаги саъй-ҳаракатларимиз билан биз бу дунёни янада яхшироқ қила оламиз», — дея таъкидлади С.Мирзиёева.
Шайх Зоид номидаги «Инсоний биродарлик» мукофоти — дунё тараққиётига катта ҳисса қўшаётган, инсон ҳуқуқлари, тинчлик ва адолат учун курашаётган шахсларга бериладиган, халқаро даражада энг юқори баҳоланадиган юксак эътирофлардан биридир.
Ушбу мукофот 2019 йилда Рим папаси Франциск ва Ал-Азҳар университети бош имоми Аҳмад Ат-Тойиб ўртасида Абу-Дабида бўлиб ўтган тарихий учрашув шарафига таъсис этилган бўлиб, улар биргаликда инсоний биродарлик ҳақидаги ҳужжатни имзолаган эди.
БАА асосчиси марҳум Шайх Зоид ибн Султон Ал-Наҳаён номи билан аталадиган ушбу мукофот жамғармаси 1 миллион доллар бўлиб, соврин пули ижтимоий муаммоларга ечим топаётган, тинчлик ва бирдамликка ҳисса қўшаётган шахслар ва ташкилотлар ўртасида тақсимланади.
Ҳакамлар ҳайъати таркибига турли йилларда олий мартабали ва нуфузли шахслар киритилган, жумладан:
Доктор Уидед Бушамауи, Жаноб Кайлаш Сатяртхи — тинчлик бўйича Нобел мукофоти соҳиблари; Катерин Самба-Панза — Марказий Африка Республикасининг собиқ президенти; Мегавати Сукарнопутри — Индонезиянинг собиқ президенти; Ирина Бокова — ЮНЕСКОнинг собиқ бош директори; Ребека Гринспан Майуфис хоним — БМТнинг Савдо ва тараққиёт бўйича конференцияси (UNCTAD) бош котиби; Авраам Купер — АҚШнинг Халқаро диний эркинлик бўйича комиссияси раиси.
2025 йилдаги ҳакамлар ҳайъати қуйидагилардан иборат:
Макки Салл — Сенегал ва Африка Иттифоқининг собиқ президенти;
Хосе Луис Родригес Сапатеро — Испаниянинг собиқ бош вазири;
Нгози Оконжо-Ивеала — Жаҳон савдо ташкилоти бош директори;
Кардинал Питер Кудво Аппиаҳ Турксон — Понтифик Фанлар академияси ва Понтифик Ижтимоий фанлар академиясининг маслаҳатчиси;
Патрисия Скотланд — Миллатлар ҳамдўстлиги бош котиби;
Муҳаммад Абдусалом — «Инсоний биродарлик» мукофоти бош котиби.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 