Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Май, 2025   |   4 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:50
Қуёш
05:19
Пешин
12:25
Аср
17:17
Шом
19:24
Хуфтон
20:48
Bismillah
02 Май, 2025, 4 Зулқаъда, 1446
Мақолалар

Буюкларнинг оналари: Хонзодабегимнинг матонати

18.03.2025   6769   2 min.
Буюкларнинг оналари: Хонзодабегимнинг матонати

Қадим ва кўҳна Бухоро – авлиёлар, Ислом оламига муносиб ҳисса қўшган уламолар маскани, бутун дунёдан сайёҳлар зиёрат учун келадиган шариф шаҳар. Уни шарафлантириб турган аждодларимиз орасида Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари алоҳида ўрин тутади. 

Абдулхолиқ Ғиждувоний номини тилга олар эканмиз, ҳар сафар: “Уст-бошингизни меҳнатингиз билан безанг”, “Кўнгил фироғини муҳаббат олови билан ёқинг” каби гўзал васиятлари қулоғимиз остида жаранглайди. 
1103 йили асли румлик Шайх Абдулжамил ва Малатия подшоҳининг қизи Хонзодабегимнинг никоҳидан “Абдулхолиқ” исмли пок ўғил дунёга келди. Бақо эшигидан киргунига қадар фақат Аллоҳ зикрида бўлган валий зот Абдулхолиқ Ғиждувоний ҳазратлари “Хожаи Жаҳон” номига мушарраф бўлган. 

Барча улуғ зотларнинг ортида муштипар аёл – тақводор ва фидойи оналар туради. Абдулхолиқ Ғиждувонийнинг онаси Хонзодабегим ҳам Шайх Абдулжамил билан беш йилча бирга ҳаёт кечирган.  Хонзодабегим йигирма бир ёшида бева қолиб, умрини шу биргина фарзандининг илм олиши ва  тарбиясига бағишлади. Подшоҳнинг қизиман, демасдан ҳаётнинг паст-баландликларини шукр ва сабр билан енгиб ўтди. Меҳнаткашлиги, қатъиятлилиги ёш Абдулхолиқнинг келгуси ҳаётида бутун умрига татигулик даражада ўз таъсирини ўтказди. 

Ҳар доим Аллоҳга илтижо қилди. Бошқаларга бориб арз қилмади, отасининг юртига қайтиб кетмади, яхши гумонда бўлиб, буни бир хайрли тақдирга йўйиб,  чиройли сабр қилди...

Она фарзандини ўзидан узиб бирор ерга юбориш у ёқда турсин, бир неча соатга бўлса-да, бошқага бериб кетолмайди. Балки шундан бўлса керак, Пайғамбар алайҳиссалом: “Жаннат оналар оёғи остидадир”, деганлар (Имом Қузоъий ривояти). Хонзодабегим ҳам  йўқотса-да, аёллик иффатию ор-номусини ва маънавиятини йўқотмади. Бутун умрини, илмини, куч-қувватини фарзандининг камолоти йўлида сарфлади. Олис юрти, ота-она соғинчи қалбини қанча ўртамасин, фарзандининг ёнида қолди. 

Она номини пок сақлай олган аёлларимиз бор экан, ҳаёт мунаввар. Бунинг учун ҳар бир муслима ўзининг асосий бурчи илм ва тарбия­ни маҳкам тутмоғи лозим. Зеро, қўлига китоб тутган халқни, миллатни аввало аёл тарбиялайди. Сизу бизнинг зиммамиздаги вазифалар юки оғир бўлса ҳам, шарафи юксакдир. Шундай экан, олиму уламоларнинг мерос­хўрлари сифатида уларга муносиб фарзанд бўлайлик! 
 

Норбиби МАРДОНОВА, 
Ғиждувон тумани бош отинойиси

"Мўминалар" журнали 2-сонидан

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Қабристондан жой сотиб олиш мумкинми?

02.05.2025   883   1 min.
Қабристондан жой сотиб олиш мумкинми?

Савол: Ҳозирги кунда айрим одамлар қабристонлардан ўзлари, оиласи учун ер сотиб олиб, сағана қилдириб қўйишмоқда. Бу ишлари тўғрими?


Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Қабристонлар омма фойдаланиши учун ҳукумат тарафидан берилган умумий жой ҳисобланади, ҳеч кимнинг шахсий мулки эмас.

Шунга кўра унга кимдир эгалик қилиши, у жойдан ер сотиши ёки сотиб олиши мумкин эмас. Биздан аввалги авлодлар, ота-боболаримиз қабристондан бирор нарсани олишга, ҳатто қуриган гиёҳ олишдан ҳам чўчиганлар.

Ҳозирда ҳам айрим одамлар қабристондаги мева ва ўт-ўланлардан фойдаланиш ҳақида кўп савол беришлари бежизга эмас, ана шу ҳадикдан пайдо бўлган. Аммо минг афсуски, айрим одамлар томонидан кимлар биландир тил бириктириб, ер сотиб олиш ҳолати оз бўлса-да, пайдо бўлмоқда. Бундан эҳтиёт бўлиш лозим. Чунки бу ноҳақдан ер олиш ҳисобланади. Бу ҳақда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам қаттиқ огоҳлантириб, бундай деганлар: “Ким бир қарич ерни ноҳақдан олса, қиёмат куни уни етти қават ер ютади”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).

Саъид ибн Зайд розияллоҳу анҳудан қилинган ривоятда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир қарич ерни зулм ила олса, қиёмат куни унинг бўйнига етти қават ер осиб қўйилади”, деганлар (Муттафақун алайҳ).

Бу ишнинг қанчалик оғир эканини тушунмаган одамлар турли воситалар билан бир қарич бўлса ҳам бировнинг ерини ўзига қўшиб олишга ҳаракат қиладилар. Исломда бу иш зулм ҳисобланади ва катта гуноҳ сифатида қораланади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Мақолалар