Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
03 Май, 2025   |   5 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:48
Қуёш
05:18
Пешин
12:25
Аср
17:17
Шом
19:25
Хуфтон
20:50
Bismillah
03 Май, 2025, 5 Зулқаъда, 1446
Янгиликлар

Ифторлик ва саҳарликлар дабдабадан, риёдан холи бўлсин

27.03.2025   4045   5 min.
Ифторлик ва саҳарликлар дабдабадан, риёдан холи бўлсин

Ҳар йили Рамазон ойини юртимизда кўтаринки руҳда кутиб оламиз. Бу ойда мўмин-мусулмонларнинг меҳри ва саховати, мурувват ва футуввати жўш уради. Шулар боис ҳамда муқаддас Ислом дини таълимотига мувофиқ кам таъминланган, боқувчисини йўқотган, эҳтиёжманд оилалар ҳолидан хабар олиниб, уларга хайру саховатлар кўрсатилади. 
 

Муҳтарам Президентимизнинг шу йил 27 февралдаги «Муборак Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш тўғрисида»ги қарорига биноан “Рамазон – саховат, бирдамлик ва бағрикенглик ойи” ғояси асосида бутун республикамиз бўйлаб юқори савияда ўтказилмоқда.


Рамазонда рўзасини тутишда ҳикмат кўп. Чунки Аллоҳ таоло рўза тутиш учун ушбу ойни танлаган. Бу ойда Қуръон нозил бўлган. Ояти каримада: “Эй имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз. Саноқли кунларда” (Бақара сураси, 183–184-оятлар).


Рўза Одам алайҳиссаломдан то Муҳаммад алайҳиссалом давригача ўтган барча пайғамбар ва умматларга фарз қилинган. Лекин рўза тутишнинг шарт ва қоидалари турлича бўлган. Айрим умматлар Рамазон ойи ёзнинг иссиқ кунларига тўғри келиб қолса, Аллоҳдан ёки Унинг пайғамбаридан беижозат шаккоклик ила уни бошқа ойларга кўчириб, бу қилмишларининг жаримаси учун, ўзларича, яна ўн кун қўшимча рўза тутишган.


Ҳалим бўлиш, ўзгалар билан уришиб тортишмаслик, жаҳли чиққан вақтда ҳам ўзини қўлга ола билиш рўзадорнинг одобларидан ҳисобланади. Бу ҳақда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай хабар берганлар: “Рўза қалқондир. Қачон бирортангиз рўзадор бўлса, ёмон гап гапирмасин, жоҳиллик қилмасин. Агар бирор киши у билан урушса ё уни ҳақорат қилса: “Мен рўзадорман, мен рўзадорман”, десин”, дедилар” (Имом Абу Довуд ривояти). 


Ҳадиси шарифдаги “қалқон” дея таржима қилинган “жуннатун” калимаси луғатда “тўсувчи”, “ҳимоя қилувчи” каби маъноларни англатади. Шунга кўра, уламолар ушбу калимадан қандай маъно кўзлангани ҳақида қуйидагиларни айтганлар:


Набий алайҳиссалом рўзадорнинг яна бир сифатини таъкидлаб “жоҳиллик қилмасин”, деганлар. Шунга кўра, рўзадор биров уришиб ҳақорат қилган тақдирда ҳам: “Мен рўзадорман, мен рўзадорман”, дейиши лозим.


Уламолар бундай деганлар: “Инсон бир нарсадан узлуксиз бир ой ўзини сақласа, ўша нарса унинг одатига айланиб, мазкур муддатдан кейин ҳам доимо ундан сақланадиган бўлиб қолади”.


Ифторлик ва саҳарликлар ҳам дабдабадан, риёдан, хўжакўрсиндан холи, Аллоҳ учун бўлиши керак. Бизга ҳар жиҳатдан намуна бўлган зот Пайғамбаримиз алайҳиссалом ифторликда ҳўл, янги етилган хурмо, агар у топилмаса, қуруқ хурмо билан, мободо у ҳам бўлмаса, бир неча ҳўплам сув билан билан оғиз очар эдилар.


Рўзанинг жуда кўп ва турли-туман фойдалари бор. Биринчидан, рўза инсон танасини турли касалликлардан асрайди. Чунки танадаги кўп касалликлар асосан меъда ва ичакларда тўпланиб қолган чиқиндилардан ҳамда ортиқча семириб кетишдан бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рўза тутинглар, соғлом бўлурсиз”, деганлар (Имом Табароний ривояти).


Иккинчидан, рўза зеҳнни ўткир қилади, хотирани мустаҳкамлайди.


Учинчидан, рўзадор кишининг тана аъзолари ҳаракати тоат-ибодатлар учун енгил бўлади.


Тўртинчидан, рўза туфайли шайтоннинг малайлари мағлуб бўлади, Раҳмоннинг лашкарига нусрат ато этилиб, ғолиб бўлади.


Бешинчидан, рўза туфайли дуолар қабул бўлади. Қолаверса, тиббий-илмий изланишлар натижасида рўзанинг турли жисмоний ва руҳий касалликлардан ҳимояланишда ва уларнинг олдини олишда фойдаси борлиги исботланди.


Тошкент шаҳрида Рамазон ойинигн дастлабки кунларидан, муҳтарам Юртбошимизнинг қарорларида белгиланган вазифалардан келиб нафақат мўмин-мусулмонлар, айни пайтда ўзга дин ва бошқа миллат вакилларига ҳам муборак ой муносабати билан озиқ-овқат маҳсулотлари етказиб бериляпти.


Мисол учун, Бектемир ва Учтепа туманларида 5 тадан ногиронлиги бор, кам таъминланган, боқувчисини йўқотган оилалар ҳолидан хабар олиниб, уларга зарур бирлам озиқ-овқат маҳсулотлари тарқатилди.


Мурувват кўрсатилган оилалардан бирида рус миллатига мансуб ёши улуғ онахон яшайди. Онахон саховатдан мамнун бўлиб, бу хайрли ишларнинг бошида турган азиз инсонларни алқади.


Ислом бағрикенг, ўзга миллат ва бошқа дин вакилларига меҳр-саховат кўрсатадиган диндир.


Зотан, қайси жамиятда диний бағрикенглик тамойилларига риоя қилинса, ўша жамиятда ўзаро ҳурмат ва самимият қарор топиб, барча инсонлар тинч ва осойишта ҳаёт кечирадилар. Тинчликсиз тараққиёт ва фаровонлик бўлмагани каби диний бағрикенгликсиз тинчлик барқарор эмас.


Рамазон ҳар бир хонадонга файз ва барака бўлиб кириб келди. Бу ойнинг фазилатидан Аллоҳ таоло барчамизни баҳраманд қилсин! 


Абдуқаҳҳор домла ЮНУСОВ,

Тошкент шаҳар бош имом-хатиби

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Хивада замонавий "Арда Хива" мажмуаси очилди

02.05.2025   1256   4 min.
Хивада замонавий

 

Хоразм вилоятининг туризм салоҳиятини юзага чиқариш бўйича қилинаётган ишлар катта натижа бермоқда, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири. 
 

Давлатимиз раҳбари матбуот хизмати маълумотига кўра, буни ҳудудга хорижий сайёҳларнинг ташрифи етти-саккиз йил олдинги даврга нисбатан 30 баробар кўпайганида ҳам кўриш мумкин. Соҳадаги ўзгаришлар ҳисобига вилоят туризм хизматлари экспорти 2017 йилдаги 7 миллион доллардан ўтган йилда 380 миллион долларга етди.

 

Сир эмас, илгари ҳудуд туризми ҳақида гапирилганда кўпчилик фақат Ичан қалъани ҳаёлига келтирар эди. Кейинги вақтларда бу борадаги қарашлар бутунлай ўзгарди. Сайёҳлар учун қирқдан ортиқ туристик йўналишлар ишлаб чиқилди ва уларнинг умумий сони юзтага етди.

 

Энди бу ерда яна бир ноёб мажмуа – "Арда Хива" бор. Унинг очилиши Хоразм вилоятига Президент ташрифининг муҳим воқеаси бўлди.

 

Мажмуа қадим кент ичра яна бир бетакрор шаҳарни эслатади. Мазкур маскан ўзида тарих ва бугунни уйғунлаштирган меъморий ечими билан ноёб лойиҳа саналади.

 

"Арда Хива" ҳудуддаги 25 гектарлик паст унумли, шўрхок майдонда қурилди. Унинг бир томони 150 гектарлик Ғовук кўлга туташиб кетгани, бу майдонларда эса яшил ҳудудлар ташкил этилаётгани лойиҳани сайёҳлар учун янада жозибадор кўрсатишга хизмат қилади.

 

Давлатимиз раҳбари мажмуа бўйлаб юриб, бунёдкорлик ишларини кўздан кечирди. Ҳунармандчилик, бадиий ва амалий санъат кўргазмалари ҳамда бозор расталарини томоша қилди.

 

Бу ерда сайёҳларга хизмат кўрсатиш учун барча қулайликлар яратилган. Хусусан, қадимий шаҳар муҳитини акс эттирувчи бинолар, жами минг ўринли 20 та меҳмонхона қурилди. Очиқ-ёпиқ аквапарк ва аттракционлар, уч минг ўринли амфитеатр ва мусиқали фаввора барпо этилди.

 

Шунингдек, тарихий қиёфадаги 11 та ҳунарманд уйи, шарқона бозор, "Кўҳна Урганч" музейи меҳмонлар учун қизиқарли бўлади. Икки километрлик каналда қайиқда сайр қилиш имконияти яна бир ўзига хос янгилик.

 

Бешта кинотеатр ва концерт зали, кўплаб ресторанлар, заргарлик маркази, савдо дўконлари ва расталари, сув мото-туризми жойи ҳамда автотураргоҳ замонавий талабларга мос тарзда қурилган. Ҳудуддаги барча иншоотлар учун ягона совитиш ва иситиш тизими барпо этилган. Электр энергияси таъминоти учун қуёш панеллари ўрнатилган.

 

Мажмуа йилига уч миллион нафар ташриф буюрувчини қабул қилиш имкониятига эга. Бу ерда икки мингдан зиёд киши иш билан таъминланади.

 

Ичан қалъа тарихий бўлса, "Арда Хива" Хоразмнинг замонавий "ташриф қоғози" бўлади.

 

Давлатимиз раҳбари шу ерда хоразмлик ёшлар билан самимий мулоқот қилди.

 

- Ҳар қандай захира, ерости бойликлари қачонлардир тугайди. Лекин боболаримиз бизга шундай буюк маънавий мерос, улуғвор обидалар қолдирганки, улар асрлар давомида халққа хизмат қилиб келаяпти. Биз мана шу бойликдан элимиз манфаати йўлида фойдаланишимиз керак. Анча ишлар қилинди, лекин ҳали режалар ҳам кўп. Мен бу йўлда сиз, ёшларга ишонаман. Сизлар баланд чўққиларни кўзлаб, шунга яраша билим олсангиз, замонавий касбларнинг устаси бўлсангиз, юксак мақсадларимизга албатта эришамиз, - деди Президент Шавкат Мирзиёев.

 

Ёшларнинг ўқишдаги муваффақиятлари, орзу-интилишлари ҳақида фикр алмашилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари