Абу Хурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Токи мол-мулкинингиз кўпаймагунча Қиёмат бўлмайди” (Имом Бухорий).
Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Шундай вақт келадики, инсон садақани олтин билан бермоқчи бўлади, лекин уни олувчини топа олмайди” (Имом Бухорий ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло мусулмонларга дунё неъматларини очиб беради ва Ислом ҳукмронлиги ҳам Ғарбни, ҳам Шарқни қамраб олади”, дедилар.
Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда бундай дейилган: “Аллоҳ мен учун ерни жамлади ва мен машриқ ва ғарбни кўрдим. Умматимнинг моллари менга кўрсатилган жойларга етиб боради” (Имом Муслим ривояти).
Бошқа бир ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Менга ер неъматларининг калитлари берилди”, дедилар (Имом Муслим ривояти).
Бу сўзларнинг ҳақиқатини саҳобаи икромлар ўз замонларидаёқ кўрганлар. Умар розияллоҳу анҳу замонларида кўплаб фатҳлар бўлиб, форс ва юнонларнинг мол-мулки Мадинага оқиб келган. Умар ибн Абдулазиз[1] раҳимаҳуллоҳ замонларида эса одамлар закотга лойиқ одамларни топишда қийналар эди.
Айрим уламолар Маҳдий ва Исо алайҳиссалом замонларида мол-мулк ва пул кўп бўлади ҳамда ер юзи хазинасини очади, деган фикрни ҳам айтишган (Ибн Ҳажар Аскалоний “Фатҳ ал-Борий”).
Бошқа уламолар эса мол-мулкнинг кўпайишини Қиёмат келганда одамлар ўз мол-мулкига эътибор бермай қўядиган даражада қўрқишлари назарда тутилган, деган фикрни билдиришган. Ҳамма қўрқиб кетиб, ҳар ким ўз мулкидан халос бўлишга ҳаракат қилади, лекин уни оладиганни тополмайди.
Бу айнан қачон содир бўлишига келсак, бу борада аниқ кўрсатма йўқ, аммо бу тарихнинг бир нуқтасида содир бўлади.
Демак, биз бу борада Умар ибн Абдулазиз раҳимаҳуллоҳ замонларида содир бўлгани қабул қилинса, баъзи уламоларнинг фикрига кўра эса бу ҳол ҳеч бўлмаганда яна бир марта – Имом Маҳдий даврида юзага чиқади.
Манбалар асосида
Баҳриддин ХУШБОҚОВ
таржимаси.
[1] Умар ибн Абдул Азиз ибн Марвон (61-101 х/681-720) – Умавийлар сулоласидан саккизинчи халифа (717-720). Умар ибн Хаттобнинг неваралари. Кўпинча Умар ибн Абдул Азиз ўзининг солиҳлиги ва адолати учун “Бешинчи халифа” деб аталади. Унинг диний ҳаётга тааллуқли энг муҳим қарорларидан бири ҳадисларни тўплаш ва ёзишни буюргани эди.
Хабарингиз бор, Ўзбекисто Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг "Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида"ги қарорига мувофиқ, Самарқанд шаҳрида йирик халқаро конференция бўлиб ўтди.
Мазкур нуфузли анжуманда иштирок этиш учун юртимизга ташриф буюрган Мусулмон донишмандлари кенгаши бош котиби Муҳаммад Абдуссалом билан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Раиси Танзила Нарбаева ҳамда Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси ректори, профессор Музаффар Комилов ўртасида учрашув ўтказилди.
Суҳбат аввалида мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар жараёнида миллатлараро тотувлик ва бағрикенглик муҳитини янада мустаҳкамлаш энг устувор вазифалардан эканлиги алоҳида таъкидланди.
Мусулмон донишмандлари кенгаши билан алоқаларни ривожлантириш, диний бағрикенглик ҳамда анъанавий ислом қадриятларини мустаҳкамлаш борасида ҳамкорликни кенгайтириш масалалари муҳокама қилинди.
Жумладан, Мусулмон донишмандлари кенгаши билан ҳамкорликда буюк аждодларимизнинг илмий-маънавий меросини чуқур ўрганиш, хусусан, Ислом цивилизацияси маркази ва Самарқанд шаҳрида қайта барпо этилаётган Имом Бухорий мажмуаси фаолияти доирасида самарали алоқаларни йўлга қўйиш масалалари хусусида сўз юритилди.
Бугунги кунда бутун дунё мусулмонлари учун аҳиллик, тотувлик ва ҳамжиҳатликни мустаҳкамлаш, ёшларни турли хавф-хатарлардан асраш масалалари ҳар қачонгидан ҳам муҳим аҳамият касб этаётгани таъкидланди. Бу йўналишда томонлар кенг ҳамкорликни йўлга қўйишга тайёр эканлигини билдирди.
Учрашув якунида ўзаро алоқаларни янада кенгайтириш, делегациялар ташрифларини амалга ошириш, биргаликда турли илмий ва амалий тадбирларни ташкил этишга келишиб олинди.