Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
30 Апрел, 2025   |   2 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:53
Қуёш
05:22
Пешин
12:25
Аср
17:16
Шом
19:22
Хуфтон
20:45
Bismillah
30 Апрел, 2025, 2 Зулқаъда, 1446

Умрбод рўза тутаман

03.04.2025   4074   4 min.
Умрбод рўза тутаман

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

«Эй иймон келтирганлар! Аллоҳ сизга ҳалол қилган пок нарсаларни ҳаром қилманг. Ҳаддингиздан ошманг. Албатта, Аллоҳ ҳаддидан ошувчиларни севмас» (Моида сураси, 87-оят).

«Ва Аллоҳ сизга ризқ қилиб берган нарсалардан ҳалол-покларини енглар. Ўзингиз иймон келтирган Аллоҳга тақво қилинг» (Моида сураси, 88-оят).

Аввал ўтган оятларда ва уларнинг тафсирида Аллоҳ ҳалол қилган нарса пок ва фойдали бўлиши айтилган эди. Бу ерда ўша покиза ва ҳалол нарсаларни ҳаром деб ҳукм чиқариш мумкин эмаслиги таъкидланмоқда. Чунки ҳукм чиқариш, жумладан, нима ҳалолу нима ҳаромлигининг ҳукмини чиқариш ҳам Аллоҳ таолонинг Ўзигагина хосдир. Ким Аллоҳ ҳалол деган нарсани ҳаром деса ёки Аллоҳ ҳаром қилган нарсани ким ҳалол деса, кофир бўлади. Ундай одам Аллоҳнинг илоҳлик сифатига – шариат ҳукмларини чиқариш сифатига шерик бўлишга уринган бўлади. Шунингдек, бир киши ўзи учун ҳам бундай ҳукмни чиқариб, буни қандайдир диндорлик сифатини зиёда қилишга уриниш, деб ўйлаши ҳам нотўғридир. Бундай иш диндаги ғулув – ҳаддан ошиш ҳисобланади. Ушбу оятнинг нозил бўлиш сабаби бу фикрни таъкидлайди.

Имом ибн Жарир Тобарий қуйидагиларни ривоят қиладилар:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир куни ўтириб, одамларга ваъз-насиҳат қилдилар, аммо ортиқча қўрқитмадилар. Сўнгра туриб кетдилар. Шунда у кишининг саҳобаларидан баъзилари:

«Агар янги бир иш қилмасак, нима деган одам бўламиз. Насоролар ўзларига бир қанча нарсаларни ҳаром қилишган, биз ҳам ҳаром қилайлик», дейишди. Баъзилари ўзига гўшт ейишни ҳаром қилди, баъзилари соннинг юқори қисмини ейишни ҳаром қилди. Бошқалари кундузи овқат ейишни, яна бошқалари аёлларни ўзларига ҳаром қилди. Бу гап Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга етиб борганда:

«Аёлларни, таомни ва уйқуни ўзига ҳаром қилганларга нима бўлди?! Огоҳ бўлинглар, мен ухлайман ҳам, бедор ҳам бўламан, рўза ҳам тутаман, оғзим очиқ ҳам бўлади. Аёлларни никоҳимга ҳам оламан. Ким мендан юз ўгирса, мендан эмас», дедилар. Шунда Аллоҳ «Эй иймон келтирганлар! Аллоҳ сизга ҳалол қилган пок нарсаларни ҳаром қилманг. Ҳаддингиздан ошманг» оятини нозил қилди.

Аллоҳ таоло Ўзи белгилаб берганидан кам ишни қилиш нуқсон ва гуноҳ бўлганидек, Унинг белгилаб берганидан ортиқча қилишга уриниш ҳам тажовузкорлик ва гуноҳ ҳисобланади.

Шу қоидага кўра, Аллоҳ таоло ҳалол қилиб қўйган нарсани ўзига ҳаром қилиб, ўзини ўша нарсадан тийиш билан гўё Аллоҳга қурбат ҳосил қилишга уриниш ҳам гуноҳдир. Чунки ҳалол ва ҳаром ҳақида ҳукм чиқаришнинг ягона соҳиби Аллоҳ таолодир, бошқа эмас.

Имом Бухорий ва имом Муслим Анас розияллоҳу анҳудан қилган ривоятда қуйидагилар айтилади:

«Уч кишилик гуруҳ Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг завжаларининг уйларига Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ибодатлари ҳақида сўраб келди. Бас, уларга (бу ҳақда) хабар берилганда, у (ибодат)ни оз санагандай бўлдилар. Шунда Улар:

– Биз қаёқда-ю, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қаёқдалар, у зотнинг ўтган-у, қолган гуноҳлари мағфират қилинган, – дедилар. Улардан бири:

– Мен абадул абад тунларни намоз ўқиш билан ўтказаман, – деди. Бошқаси эса:

– Мен умрбод рўза тутаман, оғзим очиқ юрмайман, – деди. Яна бошқа бири:

– Мен аёллардан четда бўламан, абадул абад уйланмайман, – деди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг олдиларига келиб:

– Шундай, шундай, деганлар сизларми?! Аммо Аллоҳга қасамки, мен Аллоҳдан энг қўрқувчироғингизман ва Унга энг таҳводорингизман. Лекин рўза ҳам тутаман, оғзим очиқ ҳам бўлади. Намоз ҳам ўқийман, ухлайман ҳам, аёлларга уйланаман ҳам. Бас, ким менинг суннатимдан юз ўгирса, мендан эмас, – дедилар».

Шу билан Аллоҳ ҳалол қилган нарсаларни ўзига ҳаром қилиб, онт ичиш ёки вазифа қилиб олиш бекор қилинди. Ҳамда Аллоҳ ҳалол қилган нарсаларни ҳаром қилишга ҳеч кимнинг ҳаққи йўқлиги таъкидланди.

«Тафсири Ҳилол» китоби асосида тайёрланди

Бошқа мақолалар
Мақолалар

100 та СИР-АСРОРЛИ ИБОРА (4-қисм)

28.04.2025   5190   20 min.
100 та СИР-АСРОРЛИ ИБОРА (4-қисм)

100 та СИР-АСРОРЛИ ИБОРА

ёхуд

ОДАМЛАР БИЛАН

МУЛОҚОТ (оила, уй, ишхона, жамоат жойлари) ДАГИ

100 та “СЕҲРЛИ СЎЗ”

ни

УЛУҒ УСТОЗ УЛАМОЛАРИМИЗ баён қилиб берганлар:

(4-қисм)

1)      Ассалому алайкум!

2)      Катта раҳмат Сизга!

3)      Умрбод миннатдорман Сиздан!

4)      Умрингиз узоқ бўлсин!

5)      Барака топинг!

6)      Хўп бўлади!

7)      Минг бор узр сўрайман Сиздан!

8)      Кечирасиз!..

9)      Сиздан кечирим сўрайман!

10)      Мендан ўтди! Узр сўрайман! Кечиринг!

11)      Сиз нима десангиз шу!

12)      Сизнинг гапингиз мен учун қонун!

13)      Сизнинг гапингиз биз учун қонун!

14)      Лаббай?!?

15)      Эшитаман?!?

16)      Амрингизга мунтазирман!

17)      Миннатдорман!

18)      Жуда тўғри айтдингиз!

19)      Тўғри айтасиз!

20)      Гапингиз ниҳоятда тўғри!

21)      Фикрингиз жуда маъқул!

22)      Илтимос Сиздан, кечиринг!..

23)      Илтимос, мени кечиринг!..

24)      Тўғри айтдингиз!

25)      Сизни жуда яхши тушуниб турибман!

26)      Қўлларингиз дард кўрмасин!

27)      Сизга гап йўқ!

28)      Жуда чиройли!

29)      Жуда-жуда маъқул!

30)      Бу ҳам яхшиликка!

31)      Бунда ҳам бир ҳикмат бор!..

32)      Муаммо йўқ!

33)      Ҳеч қандай муаммо йўқ!

34)      Ҳеч қандай эътирозим йўқ!

35)      Овора бўлманг!

36)      Асло овора бўлманг!

37)      Ҳечам овора бўлманг!

38)      Сизни овора қилганим учун минг бор узр сўрайман Сиздан!

39)      Ҳижолат бўлманг!

40)      Яхши кунларингизда қайтарайлик!

41)      Тўйларингизда қайтарайлик!

42)      Доим хизматларингиздамиз!

43)      Кўнглингиз тўқ бўлсин!

44)      Худо хоҳласа, ҳаммаси яхши бўлади!

45)      Борингизга шукр!

46)      Минг бор узр!

47)      Минг бор-минг бор узр!

48)      Зўр чиқибди, ярашибди!

49)      Минг бор-минг бор узр сўрайман сиздан!

50)      Мен хато қилдим, узр, кечирасиз!

51)      Айбимни тан оламан, кечирасиз!

52)      Узр-узр-узр!

53)      Иккинчи ундай қилмайман, кечиринг!

54)      Бошқа такрорланмайди, кечирасиз!

55)      Бир қошиқ қонимдан кечинг!

56)      “Бунда ҳам бир ҳикмат бор...” дейилади-ю ўзи...

57)      Катта илтимос Сиздан!

58)      Билмай қолибман, узр, кечирасиз!

59)      Ўтиниб сўрайман Сиздан!

60)      Мана шу хислатингизга тан бераман-да!

61)      Шу феълингизга гап йўқ-да!

62)      Сиздан роса ҳам миннатдорман!

63)      Ташаккурларим Сизга!

64)      Эътиборингиз учун катта раҳмат Сизга!

65)      Сизга катта раҳмат меҳрли эътиборингиз учун!

66)      Меҳрли эътиборингиз учун Сизга катта раҳмат!

67)      Сиз қандай айтсангиз, худди шундай бўлади!

68)      Бажарамиз! Хўп бўлади!

69)      Зўр!

70)      Жуда-жуда зўр!

71)      Гап йўқ!

72)      Қойил!

73)      Жуда ажойиб!

74)      Жуда ҳам чиройли!

75)      Мутлақо гап йўқ!

76)      Сизга ёқса бўлди!

77)      Сизга ёққани бизга ёққани!

78)      Ана энди кўнгилдагидай бўлди!

79)      Мана энди хотиржам бўлдим!

80)      Хизматингиздаман!

81)      Ўзингизни эҳтиёт қилинг!

82)      Доим соғ-омон бўлинг!

83)      Ҳорманг!

84)      Жуда хурсанд бўлдим!

85)      Мен Сиздан кечирим сўрайман!

86)      Зўр чиқибди!

87)      Жуда ҳам зўр чиқибди!

88)      Олдиндан катта раҳмат Сизга!

89)      Умуман гап йўқ!

90)      Гап бўлиши мумкин эмас!

91)      Сизнинг ҳурматингиз биз учун чексиз!

92)      Сизнинг ҳурматингиз мен учун чексиз!

93)      Тарбиянгизга қойил қолдим!

94)      Сизга тарбия берган Ота-онангизга минг раҳмат!

95)      Тан бердим!

96)      Тан бермасдан иложи йўқ!

97)      Офарин!

98)      Узр! Узр! Узр!

99)      Мени кечиринг, илтимос Сиздан!

100)      Минг-минг-минг бор кечирим сўрайман Сиздан!

Чегараси йўқ) ...

*СИЗ яна қўшишингиз мумкин...

**ЭНГ муҳими: жумлаларни ЎЗ ВАҚТИДА ва ЎЗ ЎРНИДА ишлатиш !!!

***ЭНГ асосийси: ушбу сўзлар фақат ТИЛдан эмас, балки ДИЛ (!) дан чиқсагина СИР-АСРОРЛИ ва “СЕҲРЛИ” бўлади...

Меҳрибон Парвардигоримиз ўзларимизни ҳам, фарзанд-зурриётларимизни ҳам Ўзи буюрган, Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам тавсия этган, ўтмишда ўтганларимизнинг руҳлари шод бўладиган, халқимиз хурсанд бўладиган, ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!

Иброҳимжон домла Иномов.

Ибратли ҳикоялар