– Йирик анжуманда иштирок этиш учун Ўзбекистонда бўлганимда юртингизда маънавий-маърифий, диний жабҳада жуда катта янгиланишлар, ижобий ўзгаришлар юз берганига, йирик таълим, илмий-тадқиқот марказлари ташкил этилганига гувоҳ бўлдим. Шундай йирик лойиҳалардан бири – Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази бунёд этилаётгани. Ушбу мажмуа экспозицияси ислом илми ва гуманитар фанларга оид кўплаб ноёб материаллар билан бойитилмоқда. Айниқса заминингиздан етишиб чиққан буюк олимларнинг бой мероси, улар ҳақидаги муҳим маълумотлар баркамол авлод тарбиясида жуда муҳим аҳамият касб этади. “Буюк аждодлар мероси – III Ренессанс пойдевори” VIII Халқаро конгресси ҳам ўзбек халқи бой меросига қайта мурожаат қилиш, жараённинг беқиёс аҳамиятини таъкидлашга ишорадир. Қадим мерос, илмий билимлар, хусусан когнитив, табиий ва экспериментал фанлар ривожини Ибн Сино, Ал-Фаробий, Абу Райҳон Беруний каби олимларсиз тасаввур қилиб бўлмайди. Ислом илми, масалан фиқҳ ва ҳадис ҳақида гапирганда эса Ал-Бухорий, Ат-Термизий, Аз-Замахшарий, Аш-Шоший каби аждодларингизни алоҳида санаб ўтиш жоиз. Бу номлар дунёда ва ислом оламида беқиёс мавқега эга.
Биз ҳам келажакда Ўмон – Ўзбекистон ҳамкорлигини янада жадаллаштириш учун бор имкониятни сафарбар этамиз. Хусусан, Султон Қобус университети Ўзбекистон олий таълим муассасалари билан талабалар алмашинуви, ўзаро ташриф, форум, конференция, семинар ва илмий-тадқиқот йўналишларида ҳамкорлик қилишга тайёр.
Тарихга назар ташласак, марҳум Султон Қобус бин Саид Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институтининг ҳозирги биносини қуришда фаоллик кўрсатганига гувоҳ бўламиз. Бу Ҳазрати олийларининг дин, фиқҳ, тарих, астрономия, математика каби фанларга меҳри, шу юртдан етишиб чиққан олимларга ҳурмат-эътибори рамзи эди. Қолаверса, лойиҳа давлатларимиз ўртасидаги мавжуд маданий ва иқтисодий ҳамкорликни мустаҳкамлашга ҳам ҳисса қўшган. 2018 йил март ойида институт янги биносининг очилиш маросимида иштирок этган Ўмон делегациясига Султон Ҳайсам бин Ториқ Ол Саид раҳбарлик қилган. Тадбирда ҳукумат, UNESCО ташкилоти ва араб давлатлари элчихоналари вакиллари, мамлакатдаги ихтисослашган олий ўқув юртлари, архив ва илмий муассасалар масъуллари иштирок этгани хорижий матбуотда ҳам кенг ёритилган эди.
Ишонч билан айтишим мумкинки, Ўмон ҳар доим ўзбек халқининг бой тарихи ва буюк меросини эътироф этади, бундай эзгу ишларни тарғиб этишда Ўзбекистонни фаол қўллаб-қувватлайди.
Муҳаррама Пирматова, Анвархўжа Аҳмедов (видео), ЎзА
Шу кунларда Туркий давлатлар ташкилотига аъзо мамлакатлар Диний идоралари ҳузуридаги Фатво кенгашининг навбатдаги семинари Туркия пойтахти Анқара шаҳрида бўлиб ўтмоқда. Унда Ўзбекистон, Туркия, Қирғизистон, Қозоғистон ва Озарбайжон давлатларидан келган мутахассислар иштирок этмоқда.
Тадбир Туркий давлатлар ташкилоти котибияти ташаббуси ва Туркия диёнат ишлари бошқармаси ҳамкорлигида ташкил этилган йиғилиш олти кунлик махсус семинар шаклида ўтказилмоқда.
Мазкур йиғилишда янги ойни кузатиш, намоз вақтлари, тақвим тузиш, озуқа маҳсулотларига қўшиладиган желатин моддасининг ҳукми, сафар масофаси, закот нисобини аниқлашга оид масалалар бўйича ҳар бир юрт вакили ўз тажрибаларини баён қилиб, фикр-мулоҳаза алмашмоқда. Шунингдек, тадбир қатнашчилари Туркия диёнат ишлари бошқармаси иш фаолияти билан ҳам яқиндан танишмоқда.
Йиғилишдан кўзланган мақсад Туркий давлатлар ўртасида диний-маърифий алоқаларни янада мустаҳкамлаш, фатволар чиқаришда ўзаро якдиллик ва бирхилликни таъминлашдир.
Ушбу халқаро семинарда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази уламолари Ғуломиддин домла Холбоев, Ҳикматуллоҳ домла Тоштемиров, Абдулатиф домла Турсунов қатнашмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати