Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
19 Апрел, 2025   |   21 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:13
Қуёш
05:37
Пешин
12:27
Аср
17:09
Шом
19:10
Хуфтон
20:30
Bismillah
19 Апрел, 2025, 21 Шаввол, 1446

Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар

09.04.2025   7082   4 min.
Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари томонидан белгилаб берилган топшириқлар ижросини бажариш мақсадида Фарғона вилоятида диний соҳа ходимлари ҳамда масжидлар фаолиятини янада самарали йўлга қўйиш, жамоат билан ишлашда юксак масъулиятни таъминлаш мақсадида вилоят бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев раҳбарлигида ишчи гуруҳ ташкил этилди. Ҳозирга қадар вилоятнинг Қува, Қўштепа, Риштон ва Бағдод туманларида ўрганишлар олиб борилди. 
 

Ушбу ишчи гуруҳ томонидан вилоятнинг турли ҳудудларидаги масжидлар ва имом-хатиблар фаолияти ўрганилиб, бир қатор муҳим йўналишлар бўйича таҳлил ва баҳолаш ишлари олиб борилмоқда. Бу жараёнда қуйидаги масалаларга алоҳида эътибор қаратилмоқда:

Масжидларда санитария ва гигиена ҳолати

Масжид — нафақат ибодатгоҳ, балки поклик ва озодалик рамзи ҳамдир. Шу боис, ҳар бир масжидда санитария талабларига амал қилиш, ибодатга келувчилар учун қулай ва тозаликка риоя қилинган муҳит яратиш муҳим аҳамият касб этади.


Ишчи гуруҳ санитария ҳолатини ўрганар экан, масжид ичидаги ювиниш жойлари, таҳоратхоналар, гиламлар, ҳаво айланиши, сув таъминоти ва атроф муҳит тозалигига алоҳида эътибор қаратмоқда. Айрим масжидларда мунтазам санитария ишлари йўлга қўйилган бўлса, баъзи ҳолларда бу масалада тўлиқ ижро таъминланмаган. Шу асосда амалий тавсиялар берилмоқда.
 

Ёнғин хавфсизлиги ҳолати
 

Масжидларда ёнғин хавфсизлигини таъминлаш — жамоат хавфсизлигининг муҳим қисми ҳисобланади. Ишчи гуруҳ бу борада масжидлардаги ўт ўчириш воситалари, электр тармоқларининг ҳолати, эвакуация чиқиш йўллари ва ёзма тартибдаги хавфсизлик режаларини кўздан кечирмоқда.


Баъзи масжидларда ёнғин хавфсизлиги талабларига тўлиқ амал қилинаётган бўлса-да, бошқаларида муайян камчиликлар аниқланиб, мутахассислар тавсияси асосида тезкор чоралар кўриш лозимлиги қайд этилмоқда.

Қурилиш ва таъмир ишларининг меъёрий талабларга мувофиқлиги

Масжидларда олиб борилаётган қурилиш ва таъмир ишлари белгиланган меъёр ва талабларга мувофиқ бўлиши лозим. Ишчи гуруҳ қурилиш ишлари амалга оширилаётган объектларда лойиҳавий ҳужжатлар, масжиднинг тарихий ва меъморий хусусиятларига риоя этилган-этилмаганини ўрганмоқда.

Қурилиш ишлари вақтинчалик эмас, кўп йиллар давомида хизмат қиладиган ибодат масканини вужудга келтиришга қаратилган бўлиши лозим. Шу боис, бу борада ҳам техник назорат ва масъулиятли ёндашув талаб этилаётганига алоҳида эътибор қаратилмоқда.

Имом-хатиблар ва масжид ходимларининг ижро интизоми

Масжид фаолиятининг самарадорлиги, аввало, унда хизмат қилаётган имом-хатиблар ва ходимларнинг масъулиятлилигига боғлиқ. Ишчи гуруҳ бу борада жамоат билан ишлаш маданияти, вақтга риоя, ҳужжат юритиш тартиби ва иш юзасидан ҳисобот бериш тизимини ҳам таҳлил қилмоқда.


Ижро интизомига суст қаралаётган ҳолатларда имом-хатибларга тегишли эслатма ва тавсиялар берилмоқда. Шу билан бирга, ўз бурчини сидқидилдан адо этаётган фидоий ходимлар алоҳида эътироф этилмоқда.


Шахсий хулқ-атворда намуна бўлиш
 

Имом-хатиблар фақатгина ибодат раҳнамоси эмас, балки жамият учун юксак ахлоқий намуна бўлиши керак. Улар жамоат олдидаги чиқишлари, муносабати, кийиниш маданияти ва умумий хулқ-атвори орқали кенг оммага таъсир кўрсатади.


Ишчи гуруҳ имомларнинг шахсий фазилатларини, жамоа билан қандай алоқада эканини, муҳтожларга муносабати ва аҳолининг турли қатлами билан мулоқот маданиятини ҳам баҳоламоқда. Бу орқали диний ходимлар орасида маънавий етакчилик фазилатини янада юксалтириш кўзда тутилган.


Ушбу тизимли ўрганишлар орқали Фарғона вилоятида масжидлар фаолияти янада тартибли, таҳлил ва тавсияларга асосланган ҳолда йўлга қўйиш, қолаверса, ишчи гуруҳ томонидан аниқланган камчиликлар юзасидан масъул шахсларга аниқ вазифалар белгилаш ва ижрога қаратиш, яхши натижаларни эса оммалаштириш кўзда тутилган.


Ҳудудлардаги ўрганишлар давом этмоқда. 

Фарғона вилояти вакиллиги
Матбуот хизмати

Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар Имом-хатиб ва масжидлар фаолиятидаги ўрганишлар: таҳлил ва тавсиялар
Бошқа мақолалар

Бомдод намозининг фойдалари

18.04.2025   7293   2 min.
Бомдод намозининг фойдалари

Бомдод намози савоби кўп ва аҳамияти катта намоздир. Баъзиларда “Нега Аллоҳ таоло бандалари бомдод намозини адо этиши учун бу пайтни, яъни уйқу пайтини ихтиёр қилди?” деган савол пайдо бўлиши мумкин.

Инсон бирор мукофотга эришганда ёки бирор воқеадан хурсанд бўлганда, гўзал манзарани кўрганда, миясида дофамин деган секреция, гармон ишлаб чиқарилади.

Хўш, дофамин нима? Бу – роҳатланиш ва завқланиш учун жавобгар нейромедиатор (нервларга сигнал узатувчи восита). Биз учун ёқимли бирор ҳодиса рўй берган пайтда миямизда дофамин ишлаб чиқарилади. Кечасидаги уйқу миянинг бу моддани камроқ ишлаб чиқаришига ёрдам беради. Шунда мия кундузи бу моддани кўпроқ ишлаб чиқаришига имкон қилинган бўлади. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш дофаминнинг кўп миқдорда ишлаб чиқарилишига ёрдам беради. Мана шунда мия ўз вазифасини юксак лаёқат билан бажаради. Натижада, инсон хушкайфият, хурсанд ҳолда бўлади.

Дофамин мия ҳужайралари орасида гармон, асаблараро узатгичи вазифасини бажаради. Бу модда кўпайгани сари мия энг яхши ҳолатда, инсон эса бағри дили очилган, ёқимли туйғулар оғушида бўлади.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда бундан бир минг тўрт юз йил олдин айтганлар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан бундай ривоят бор: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Шайтон сизлардан бирингиз ухлаб ётган пайтида гарданига учта тугун тугади. У ҳар бир тугунга ура туриб: «Ҳали тун узоқ, ухлайвер», дейди. Агар (банда) уйғониб, Аллоҳни зикр қилса, битта тугун ечилади. Агар таҳорат қилса, иккинчи тугун ечилади. Агар намоз ўқиса, учинчи тугун ҳам ечилади ҳамда у тетик ва хушҳол бўлиб қолади. Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади» (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Ҳадисдаги “Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади” деган жумла ҳозирги замон илмининг хулосасидир. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш кишини нафсий, руҳий хотиржамликка олиб боради.

Эй мўмин биродарим! Энди бомдод намозига уйғониб, танангизда тетиклик, қалбингизда хотиржамлик, кайфиятингизда кўтаринкилик, бутун жисмингизда хушҳолликни ва энг муҳими, Аллоҳнинг фарзини адо этиб, улкан савобларни қўлга киритинг.