Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Бу инсонни Мисрда ҳамма танийди, у шунчалик бойки, сепган атирини ҳидига ошиқ бўлмай иложи йўқ. Ёнимиздан ўтса атир ҳиди бошқаларга ҳам ўрнашиб қоларли эди.
Эътикофда ўтирган вақтимиз, ўша инсон ёнимга келиб, "Сизга саволим бор", деди.
Мен ҳам бажонидил савол жавобга тайёрлигимни айтдим, анча суҳбатлашдик.
Кейин у инсонга ўзимни қизиқтирган бир икки саволларимни бердим:
Эътикофда неча кун бўласиз, яъни сизни ишингиз жуда кўп, ишларингиз боис кириб чиқиб турасизми?
Йўқ, ўн кун ўтираман.
Ҳа, демак телефон орқали бошқарув қилсангиз бўлар экан-да, сабаби биз билишимиз-ча сизда катта бизнеслар ва уларни бошқариш бор.
У одам эса бир паст сукут қилгач, йиғлаб юборди.. Масжидга телефонсиз келганман…
Ноўрин савол берганимдан хижолат бўлиб, узр сўрадим, шунда қаршимдаги инсон ўз ўтмишидаги воқеани баён қилди.
Бундан бир неча йил олдин, 3-4 киши шерикчиликда, яъни улардан пул олиб бир иш бошлагандим, кутилмаганда ишимиз ўхшамай, инқирозга учради.
Кейин қўл телефонимга эрталаб соат 8:00 да маҳкамага бориб, 8000 миср фунтини тўлашим кераклигини, йўқса қамалишим ҳақида хабарнома келди.
Шунчалик тушкунликка тушдимки, бир аҳволда уйга кирдим. Аёлим мени кўриб «нима бўлди» деди, мен индамай ётоғимга кириб ётдим.
Аёлим солиҳа, у менга ортиқча савол бермади, ҳар гал тушкунликка тушсам биламанки, аёлим ўша заҳоти таҳорат олиб, икки ракат намоз ўқиб узоқ-узоқ дуо қилади.
Шу ётишда шифтни бир нуқтасига термилдим, бир пайт турай десам орқам гўё ерга ёпишиб қолгандек оғирлашиб кетибман.
Турсам фажрга ярим соат қолибди. Эс ҳушимни йиғдим-да, тахорат олиб икки ракат намозга киришдим. Саждада шунчалик қаттиқ Аллоҳга ёлвориб йиғладимки, нафасим чиқмай қолиш даражасида эдим.
Бир пайт назаримда худди Аллоҳ ўз қўли билан елкамга туртиб «Бўлди Муҳаммад», деган ишорани сездим. Тўхтаб қолдим, қалбим қандайдир осуда ва тинч бўлиб қолди.
Бомдодни ўқиб дуоларни қилиб кирдим-да, ўрнимга ёнбошладим.
Кўзимни очсам пешинга азон чақиряпти…
Бошим қаттиқ оғриган, маҳкамага эса вақт ўтиб кетган.
Имом айтади: «Ўрнида мен бўлсам нима қилардим. Турибла маҳкамага чопармидим, ҳолатни тушунтириб, узр хол айтармидим...».
Пешин азонини эшитиб, масжидга ошиқдим. Жамоа билан намозни адо қилгач, дуолар қилдим, ҳаммадан кейин чиқиб оёқ кийимимни кияётсам, четроқда бир киши менга қараб турганини пайқадим. Атрофга қарасам ҳамма кетиб бўлган.
Менга қараб турибсизми? деб савол бердим.
Ҳа, сизни кутиб турган эдим. Ёнимга келди, салом-аликдан кейин:
«Мени танимасангиз ҳам керак, фалон йили сиз ва яна бошқалар билан ўртада тижорат бошлагандик, кейин касод бўлдик, пулни қанчадир қисмини мен тўлашим керак бўлган. Ҳолатимни билгач, сиз орадан чиқаверинг, ўзим ўрнингизга тўлайман, дегансиз. Кейин мени ҳам ишларим яхши бўлиб кетди ва ҳозир ўша ҳақни 10.000 фунт олиб келдим».
Ҳайратдан қотиб қолдим!
Имомга айтилган бу воқеадан таъсирланмай иложи йўқ.
Агар сиз ва бизнинг бошимизга шундай синов келса нима қилардик.
Аввало телефон орқали таниш билишдан нажот ахтариб, маҳкамага тиши ўтувчиларни қидирармидик.
Ёки нажотни икки ракат намоз билан бошлаб, азон чақириғига лаббай дермидик?
Бир ҳақиқат бор!
Тижоратни Аллоҳ билан қилган инсон бой бўлмасликнинг иложи йўқ! Чунки у энг оғир вазиятда ҳам Ўзига юзланади. Ўзи учун атаган ҳақларни адо қилади…
Сизнинг тижоратингиз ким билан...?
Интернет манбалари асосида тайёрланди
Ҳаётда баъзи йўқотишлар бўлади — вақт ўтиб, ўрни тўлиб кетади. Аммо шундай йўқотишлар бор-ки, уларнинг ўрнини ҳеч нарса тўлдира олмайди. Ана шундай бебаҳо неъматлардан бири — уламолардир. Бугун улар бизнинг орамизда бор, аммо эртага бўлмаслиги мумкин. Улар битта-битта кетишмоқда. Биз еса, афсуски, кўп ҳолларда бу ҳақиқатнинг англаб етмаяпмиз.
"موت العالم موت العالم"
— яъни “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлимидир” деган машҳур ибора бор.
Яна шу мазмунда Имом Байҳақийнинг ривояти келтирилади:
"موت العالم مصيبة لا تُجبر، وثلمة لا تسد، ونجم طُمِس، موت قبيلة أيسر من موت عالم."
"Олимнинг ўлими — тузатиб бўлмайдиган мусибат, тўлдириб бўлмайдиган бўшлиқ, сўниб қолган юлдуздир. Бир қабиланинг йўқ бўлиши, бир олимнинг ўлимидан енгилроқдир."
Чунки олимларнинг ўлими билан фақат бир инсон эмас, бутун бир жамият руҳий, илмий ва ахлоқий жиҳатдан зарарга учрайди, маънан қулаб боради. Айнан шунинг учун олимнинг ўлими “оламнинг ўлими”га тенглаштирилган.
Зеро олимлар — фақат китоб ўқиб, дарс берадиган одамлар эмас. Улар — йўл кўрсатувчи, ҳаққа чақирувчи, ҳақиқатни мудофаа қилувчилардир.
Улар йиллар давомида илм ўрганишди, сабр билан одамларга етказишди, ўз ҳаётларини умматга бағишлашди. Энди эса, битта-битта ўтиб кетишяпти...
Кеча Абдуқаҳҳор домла Шоший (1969-1987 йиллар – Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний бошқармаси Халқаро бўлими мудири, 1969-1982 йиллар – Бухородаги Мир Араб мадрасаси директори, 1982-1987 йиллар – Тошкент Ислом институти ректори) оламдан ўтган эдилар.
Бугун эса яна катта мусибат - юртимизнинг забардас уламоларидан бири устоз Иброҳимжон домла Қодиров вафот этдилар. Домла умрларининг охиригача масжидларда имомлик қилиб, дин хизматида бўлган пешволардан, юзлаб шогирдларни тарбия қилган устозлардан эдилар. Устозимиз Ёрқинжон домла раҳимаҳуллоҳ ҳам айнан шу кишида таҳсил олган эдилар.
Шундай уламолар бирма-бир ўтиб боришмоқда. Биз ўтган уламоларимиз ҳаққига дуо қилиб, ҳозирда ҳаёт бўлиб турганларини қадрларига етишимиз керак.
Уларнинг сўзларига қулоқ тутиб эҳтиром кўрсатиш, алоқани мустаҳкамлаб, имкон борича кўпроқ фойдаланиб қолишимиз ва фарзандларимизни уларга яқинлаштиришимиз керак.
Лекин биз уламоларимизни тириклик чоғида қадрлаш ўрнига, четга чиқиб олиб, дин, миллат душманлари "тегирмонига сув қуйиб" уламоларни обрўсизлантираётганлар ва бу орқали юртимиз пешволари билан оммани боғлаб турган ипни узиб, мусулмонлар бирлигини парчалаётганлар сўзига учиб қоляпмиз. Уларга ишониб, уламоларимизнинг сўзларига қулоқ тутмай ғийбат, туҳмат қилиб, ранжитамиз. Вафот этганларидан кейин эса тобутларини талашиб, йиғлаб-сихтаб, пушаймон бўлиб қолаверамиз.
Ёрқинжон домла раҳимаҳуллоҳ бир суҳбатларида айтган эдилар:
“Кўрсангиз кўзингиз қувнайдиган, жаннатнинг ҳиди келиб турадиган забардас олимлар, аҳли илмлар бор. Тириклигида биров иккита нон олиб хабар олмайди. Олимларни қадрламайди.... Вафотидан кейин эса азиз бўлади. Тириклигида текинга қилган суҳбатига бир километр юриб бормаган одамлар, ўлганидан кейин юзлаб километр масофалардан йўл босиб келади. Кўтар-кўтар қилади. Қадрламабмиз, кўришмабмиз, шу ерда шундай олим киши бор экан билмабмиз, деб юраверади”.
Хуллас, уламоларни ғанимат билайлик. Улар халқимизга катта неъмат, неъматни қадрламасак ундан ажралиш билан синаламиз. Кейинги пушаймон эса асло фойда бермайди.
Муҳаммад Зариф Муҳаммад Олим