15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446
Улар: “Нега бир масала бўйича бир имом ҳалол деб ҳукм қилган бўлса, бошқаси ҳаром деган. Қандай қилиб ҳалол нарса бир вақтнинг ўзида ҳам ҳалол, ҳам ҳаром бўлиши мумкин?” деб сўрашди.
Мен: “Аввалги пайғамбарларнинг шариатида ҳам турли фарқлар бўлган. Масалан, Одам алайҳиссалом даврларида ўз синглисига уйланиш ҳаром эдими ёки ҳалолми?”.
Улар: “Ҳалол эди”, дедилар.
Мен: “Бугунчи?” деб сўрадим.
Улар: “Ҳаром”, дейишди.
Мен: “Ҳар бир пайғамбарнинг шариати ўша давр учун тўғри ҳисобланган. Одам алайҳиссаломга иймон келтириш билан бирга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ҳам иймон келтирамиз ва ҳар икки пайғамбарни ҳақ деб биламиз”.
Улар: “Пайғамбарларнинг пайғамбар этиб юборилган вақтлари турлича бўлган” деди.
Мен: “Тўғри пайғамбарлар даври бир-биридан фарқ қилади. Мазҳаблар эса географик жойлашиши бўйича фарқланади. Масалан, шофеъийлар Шри-Ланкада истиқомат қилса, ҳанафийлар Покистонда. Шу сабабли, баъзан вақтнинг, баъзан жойлашувнинг ҳар хиллиги туфайли ҳалол ва ҳаром ўртасида турфа хиллик вужудга келган”.
Келинг янада тушунарлироқ бўлиши учун бир мисол келтирсам. Узоқ йиллардан бери рамазон ойининг биринчи куни ва ҳайит кунини белгилаш бўйича турли хиллик бўлиб келади. Саудия Арабистонида ҳайит куни бўлса, Покистонда рамазон ҳали тугамаган бўлади. Шундан келиб чиқиб сизларга савол: “Ҳайит куни рўза тутиш ҳаромми ёки ҳалолми?”
Улар: “Ҳаром”, дейишди.
Мен: “Рамазон ойида ҳайит намозини адо этиш-чи, ҳаромми? Лекин Саудия Арабистонида мусулмонлар ҳайит кунини нишонлашлари, Покистондагилар эса рўза тутишлари тўғрими?” деб сўрадим.
Улар: “Ҳа, тўғри”, дедилар.
Мен: “Ҳа, тўғри. Чунки рамазонни бошланиши ҳам, тугаши ҳам ойга қараб белгиланади. Саудияда ой кўрингани учун улар ҳайит намозини адо этишади, Покистонда эса ой ҳали кўринмади.
Шунинг учун, Саудияда ҳайит намози ўқилади. Покистонда эса рўза тутилади. Ҳар иккиси ҳам тўғри. Агар тўртта киши қўлига таёқ олиб Саудияда ҳайит намозининг ўқилишига қаршилик қилиб, “ҳайит намозини ўқиманг, чунки Покистонда ҳали рамазон ойи тугагани йўқ” деб жар солса фитна бўлмайдими?” Огоҳ бўлингки фитна оғир гуноҳдир”, дедим.
Давоми бор...
Даврон НУРМУҲАММАД
Саудия Арабистонида хизмат сафарида бўлиб турган Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқжон Тошбоев ва муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари бошчиликларидаги делегация Макка шаҳридаги меҳмонхонада зиёратчиларимиз учун яратилган шароитлар билан яқиндан танишди.
Соҳа раҳбарлари билан мулоқотда бўлган юртдошларимиз муборак амалларни бекаму кўст адо этиш учун қилинган шароитлардан бениҳоя мамнунликларини изҳор этиб, мана шундай эзгу ишларга раҳнамолик қилаётган муҳтарам Президентимиз ва мутасаддилардан чексиз миннатдор эканларини билдирдилар.
Ҳақиқатан, ҳамюртларимиз учун барча шароитлар муҳайё қилинган. Мазкур меҳмонхонанинг фойелари кенг бўлиб, қулай ўриндиқлар жойлаштирилган ва зиёратчи ўз хонасига кўтарилмоқчи бўлса, етарли ададда лифтлар ишламоқда. Шу жойнинг ўзидан ишчи гуруҳ вакиллари зиёратчиларимиз талаб-истакларига доимо ҳозиржавоб бўлишмоқда.
Ҳар бир хонада ювиниш хонаси мавжудлиги, совуткич, музлаткич, стол-стул, журнал столи, телефон, телевизор ва замонавий мебеллар билан жиҳозланганини таъкидлаш керак. Шунингдек, қибла кўрсаткичи, жойнамоз, Қуръони карим ва телевизор ҳам мавжуд.
Бир неча юз кишилик ошхонада ибодатга қувват бўладиган уч маҳал лазиз таомлар, сархил мевалар, салатлар, ширинликлару шарбатлар тортиқ қилинмоқда.
Меҳмонхонада тиббиёт хонаси ва ишчи гуруҳи штаби ташкил этилган бўлиб, малакали шифокорлар ва тажрибали мутахассислар узлуксиз зиёратчилар хизматида бўлмоқда. Ҳарами шарифга 24 соат давомида автобус қатновлари йўлга қўйилган.
Мана шундай саъй-ҳаракатлар юртимиздаги “Инсон қадри – улуғ”, деган юксак тамойил фуқароларимиз дунёнинг қайси бурчагида бўлса ҳам амалда эканини яққол намоён этади. Шу боис ҳам муқаддас заминларда улуғ ибодат учун яратилган қулайлик, эътибор ва эҳтиромдан бениҳоя руҳланган зиёратчиларимиз муҳтарам Президентимизга самимий ташаккурларини етказишни соҳа раҳбарларидан илтимос қилдилар.
Муфтий ҳазратлари зиёратчиларимиз билан бирга пешин намозини адо этиб, юртимиз тинчлиги ва халқимиз фаровонлиги, ҳаж ва умра ибодатлари бардавом бўлиши ва бу борада давлатимиз Раҳбарининг олиб бораётган ишларига хайру барака сўраб дуолар қилдилар.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 