Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Май, 2025   |   15 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:32
Қуёш
05:06
Пешин
12:24
Аср
17:23
Шом
19:36
Хуфтон
21:04
Bismillah
13 Май, 2025, 15 Зулқаъда, 1446

Исмоил Сомоний мақбарасининг 3D нусхаси ишлаб чиқилади

26.10.2022   1503   2 min.
Исмоил Сомоний мақбарасининг 3D нусхаси ишлаб чиқилади

Бухоронинг эски шаҳар қисмида 864-868 йилларда қурилган ва Сомонийлар даври (IХ-Х аср) меъморчилигининг нодир намуналаридан бири бўлган Исмоил Сомоний мақбарасининг 3D нусхаси яратилади.

Таъкидланишича, Исмоил Сомоний мақбарасининг “Digital Twin”, 3D-технологиялари ва географик маълумотлар ёрдамида бирга-бир рақамли нусхасини (эгизагини) яратиш ва “Google maps” тизимига бириктириш ишлари Корея Республикаси ахборот технологияларини ривожлантириш миллий агентлигининг умумий қиймати 150 минг АҚШ доллари бўлган гранд лойиҳаси асосида амалга оширилади.

"Шарқнинг меъморий дурдонаси" номи билан машҳур мақбаранинг интерери уч поғонали, тўртлик – тўрт қават девор, саккизлик – девордан томга ўтиш қисми ва том кўринишидаги гумбаздан иборат бўлиб, бир хонали квадрат шаклида қурилган. Мақбаранинг дизайни жимжима ғиштин безаклари чивиқли тўсиқ ёки қамиш, бўйра тўқимасини эслатади. Усти гумбаз билан қопланган. 

Тўртта бурчаги устунсимон шаклда ишланган ва гумбази атрофига 4 та қубба ўрнатилган. Бироқ қурилишида оддийгина пишган ғишт, тош ва ёғочдан фойдаланилган мақбаранинг кечалари ўзидан нур таратиб туриши бутун дунёни ҳайратга солган ва қизиқишига сабаб бўлган.

Мақбаранинг «эгизаги»ни яратиш мақсадида Бухорога Жанубий Кореянинг “New Layer Co., Ltd”, “EGIS Co., Ltd”, “J-TOD Co.,Ltd”компаниялари ва «ЛХ» корпорацияси вакиллари Леэ Кwанг Се, Канг Сеокчан, Парк Чоондонг, Донгҳо Леэ, Лим Сеонг Ҳа, Ким Жеунгсоо, Жунг Инҳелардан иборат делегация вакиллари келишди ҳамда лойиҳанинг мақсад ва мазмуни билан мутахассисларни яқиндан таништиришди. 

Ўз ўрнида вилоят масъуллари томонидан мақбаранинг рақамли нусхаси яратиладиган объектларда тунги ёритиш тизимини ҳам йўлга қўйиш таклифлари билдирилди.

Ҳозирги кунда атрофи боғга айлантирилган иншоот сўнгги йилларда шаҳарсозлик, маданий мерос, археология соҳаларида кенг қўлланилаётган “Digital Twin”, “D-Twin” (рақамли эгизак) технологияси ёрдамида мақбаранинг «эгизаги» моделлаштирилади ҳамда у 3D-платформасида ўз кўринишини янада жозибали намоён эта бошлайди.

Мутахассисларнинг айтишича, мазкур лойиҳа амалга оширилгандан сўнг, эришилган тажриба асосида Хива, Самарқанд ва Шаҳрисабз шаҳарларининг тарихий қисмлари, Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятидаги қалъалар, археологик топилмаларнинг ҳам 3D нусхалари яратила бошланади.

Файзулло Яҳёев, ЎзА

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Тадқиқотчилар бахтнинг сирини аниқладилар

12.05.2025   1601   1 min.
Тадқиқотчилар бахтнинг сирини аниқладилар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Бир ғаройиб илмий тадқиқотда олимлар солиҳа хотиннинг уйдаги саодатга кучли таъсир қилишини исботладилар. «Никоҳ ва оила» журналида чоп этилган маълумотда тадқиқотчилар ҳаётдаги бахтнинг сири жуфтида эканини аниқлашди. Тадқиқотчилар бир нечта эркакларни синаб кўрдилар ва эр-хотинлик саодатида аёлнинг асосий роли борлигини аниқладилар. Хотин эрини мақтаса, бу эрнинг ҳаётда бахтиёрлигидан далолат беради. «Эр-хотин муносабатларидаги номутаносиблик аёлларнинг одатда эрларига ҳиссий ва амалий ёрдамни қандай кўрсатиши билан боғлиқ, аксинча эмас», дейди тадқиқот ҳаммуаллифи Дебора Карр. — Бахтсиз турмуш қурган эркаклар, уларнинг умумий фаровонлигини оширадиган эр-хотин муносабатларидан фойда олишлари мумкин. Бинобарин, солиҳа жуфт бу дунёда саодатнинг асосий сабабчиси эканлигини илмий ҳақиқат тасдиқлайди.

Буни севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алйҳи васаллам аллақачон таъкидлаб қўйганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилдилар: «Дунё матодир. Дунё матосининг энг яхшиси солиҳа аёлдир» (Имом Муслим ривояти).

Мўмин инсоннинг бу дунёда ўзига мададкор, ҳаётига бахт ва роҳат кириб келишига сабаб бўладиган солиҳа жуфти бўлиши, бу дунёдаги энг яхши саодат тури эканлигини юқоридаги ҳадис таъкидламоқда. Бу бугун олимлар кашф этган ҳақиқатдир. Бизга Ислом неъматини бергани учун Аллоҳ таолога ҳамду санолар бўлсин.