Рамазон ойи мўмин мусулмонлар учун фарз амални адо қилиш ойидир. Бу ойда эрта тонгда сахарлик қилиб, оғизларимизни ёпамиз. Аллоҳ таоло учун кун бўйи ейиш-ичиш ва шаҳвоний яқинлашишдан тийиламиз. Қуёш ботиши билан ифторликка шошиламиз ва ифтор пайтида дуо қилиб оғизларимизни очамиз.
Ифторлик қилиш Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сунатларидир.
Ифторликда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам оғизларини ҳўл хурмо билан очар эдилар. Агар ҳўл хурмо бўлмаса, қуруқ хурмо билан очар эдилар. Бу ҳақда Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам намоз ўқишдан олдин оғизларини бир нечта ҳўл хурмо билан очар эдилар. Ҳўл хурмо бўлмаса, қуруқ хурмо билан, у ҳам бўлмаса, бир неча ҳўплам сув билан очар эдилар”.
Салмон ибн Омир розияллоҳу анҳу ривоят қилинган бошқа бир ҳадисда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар: “Қачон қай бирингиз ифтор қилса, оғзини хурмо билан очсин, чунки у баракадир. Ким тополмаса, сув билан очсин, чунки у покловчидир” (“Сунан” эгалари ривоят қилишган).
Демак, ифторлик пайтида хурмо билан оғиз очишимиз барака бўлса, сув билан оғиз очишимиз эса покликдир. Аллоҳ таоло барчамизни муборак Рамазон ойи фазилатларидан баҳраманд қилиб, юртимиз ва оилаларимизда барака ва покликни бардавом қилсин!
Руҳиддин Акбаров
Ўзбекистон Мусулмонлари идораси
Қашқадарё вилоят вакиллиги ходими
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ҳар бир мусулмон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Садақа бериш билан мол-дунё камайиб қолмайди”[1] деб айтган ҳадисларини яхши билади.
Аммо инсонда қандай қилиб деган савол туғилиши табиий.
Гарвард профессори илмий тадқиқотлар ёрдамида буни исботлаган. Бу ҳақда тадқиқотчи бундай дейди: “25 йил давомида олиб борган тадқиқотларим натижасига кўра, инсон қанча кўп хайр-эҳсон қилса, шунчалик бой бўлиши аниқланган. Бу натижага аввало ўзим ҳам ишонмадим. Маълумотларда хатолик кетган деб ўйладим. Лекин аниқ ҳақиқат шуки – агар сиз бир доллар хайрияга сарфласангиз, ўртача тахминанда бир ярим доллар сизга қайтиб келади”.
Сиз муҳтожларга ёрдам бериш баробарида аввало Аллоҳнинг розилигини, руҳий хотиржамлик, бу дунё ва охиратингиз учун яхшиликларни қўлган киритасиз ҳамда мол-дунёингизни поклайсиз.
Гарвард профессори яна бундай дейди: “Шундан сўнг, психологлар билан бирга тадқиқотларим устида иш олиб бордим. “Мен иқтисодчиман тадқиқотларим натижасига кўра, инсон қанча кўп садақа қилса, унинг даромади шунча кўпайиши аниқланди”, деб илмий изланишларимни баён этганимда, улар узоқ йиллардан бери бу ҳақиқатга гувоҳ бўлиб келишлигини, “садақа, хайрия қиладиганлар эҳсон қилганлари сари даромадлари кўпайиб борганини кўп кузатганмиз” дейишди”.
Қолаверса, хайр-эҳсон қилиш кишининг руҳиятига ва жисмоний саломатлигига ижобий таъсир қилиши ҳамда иқтисодий фаровонликни, адолатни жамиятни шакллантириши ҳам тадқиқотларда ўз исботини топган ҳақиқатлардан саналади.
Эҳсон-хайрия қилиш – икки томонлама фойдани жалб қилувчи амалдир.
Даврон НУРМУҲАММАД
[1] Имом Муслим ривояти.