- рўзадор бармоғи ёки намланган пахта билан қулоғини тозаласа, рўзаси очилмайди. Зеро, қулоқ пардаси бирон бир нарсани бош томонга ўтказмайди;
- рўзадор аёлни гинеколог кўриги рўзаси бузмайди;
- ички бавосил (геморрой) ва қошиқ билан томоқни текшириш ҳам рўзани бузмайди;
- тери остига (ёнбошга) қилинган укол, эмлаш ҳам кўпчилик фуқаҳолар наздида рўзани бузмайди;
- рўзадор боши ёки бошқа аъзоларидан қон олдирса рўзаси очилмайди;
- рўзадор остини (маҳражини) ювиб, уни қуритмай ўрнидан туриб кетса рўзаси бузилади. Чунки қолган сув ичига кетиб қолиши мумкин. Агар ювгандан кейин орқасини бирор нарса билан артиб, ўрнидан турса рўзаси бузилмайди;
- рўзадор аёл пахтани жинсий аъзосига қўйиб, уни ичига киритиб юборса рўзаси бузилади, пахтанинг бир тарафи ташқарида турса рўза бузилмайди;
- рўзадорнинг орқасига термометр ёки ҳароратни ўлчовчи тиббий жиҳозни киритилса рўза очилмайди;
- эркак ва аёлнинг орқаси ҳамда олди томонидан тиббий боғлама муолажалари киритилса рўза бузилади.
- рўзадорнинг териси орқали кирган нарса рўзасини бузмайди. Агар сувнинг совуқлигини ичида сезса ҳам рўзаси очилмайди. Шу каби юз терисини ёғласа ёки сурма қўйса рўза бузилмайди, агарчи оғзида унинг таъмини сезса ёки тупигида рангини кўрса ҳам;
- Дори сотувчи дорихонадаги дориларнинг таъми ва ҳидларини сезса ҳам рўзаси бузилмайди;
- Рўзадор қулоғига ихтиёрсиз кирган сув рўзани бузмайди, аммо қасддан сув киритса рўзаси очилади;
- Рўзадор тамаки ҳидини қасддан ҳидласа ёки ичига киритса, шубҳасиз рўзаси очилади ( “Раддул муҳтор” китоби);
Рўзадор оғзини хурмо, ҳўл ёки қуруқ мевалар билан очиши суннат. Сув билан ҳам очиш жоиз. Бир оз тамадди қилгандан сўнг шом намозини адо қилиш суннатга мувофиқдир.
Фатво ҳайъати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ҳикоя қилишларича, Абу Язид Бастомий илм талаб қилиш учун Боғдодга бормоқчи бўлдилар. Оналари у кишига қирқ динор бердилар. У пуллар у зотга оталаридан мерос қолган эди. Оналари ўғилларига: «Қўлингни қўлим устига қўй ва менга ростгўйликни лозим тутиб, ҳеч қачон ёлғон гапирмасликка сўз бер!» дедилар. У киши оналарига мазкур ишлар юзасидан сўз берди. Боғдодга борадиган карвон билан бирга йўлга чиқдилар.
Йўлда боришар экан, тўсатдан рўпараларидан йўлтўсар қароқчилар чиқиб, карвондаги ҳамма нарсани талай бошлади. Бастомийнинг устилардаги жулдур кийимни кўриб, у кишидан: «Сенда ҳам бирор нарса борми?» деб сўрашди. У зот: «Ҳа, менда қирқ динор бор» деб жавоб бердилар. Қароқчилар у кишининг гапларини эшитиб, масхара қилдилар, аҳмоқ деб ўйлаб, у зотни тарк этдилар.
Кейин улар ғорга, яъни ўзларининг қароргоҳларига қайтдилар. У ерда уларнинг катталари бор бўлиб, карвондан талаб олинган нарсаларни кутиб ўтирган эди. Уларни кўргач: «Карвондаги ҳамма нарсани олдингларми?» деб сўради. Улар: «Ҳа, олдик. Аммо бир йигит бундан мустасно. Биз ундан нимаси борлигини сўрадик. У: «Менда қирқ динор бор» деди. Биз унинг қилган ишига эътибор бермай, уни тарк этдик. Чунки, биз уни ақли заиф деб ўйладик» деб жавоб беришди.
Шунда бошлиқлари: «Уни дарҳол ҳузуримга олиб келинглар!» деб буюрди.
Бастомий ўғрилар бошлиғининг олдига келгач, бошлиқ у зотдан: «Сенда бирор нарса борми?» деб сўради. У киши: «Ҳа, ёнимда қирқ динор бор» деб жавоб бердилар. Ўғрилар бошлиғи ҳайрон бўлиб: «Қаерда у?» деди. Бастомий ёнларидан пулларни чиқариб, ўғрилар бошлиғига бердилар. Буни кўрган бошлиқ: «Сен мажнунмисан, эй йигит? Нега пулларинг борлигини айтиб, уларни ўз ихтиёринг билан беряпсан?» деб сўради.
Шунда у зот: «Мен ўз шаҳримдан чиқмоқчи бўлганимда, ҳеч қачон ёлғон гапирмасликка онамга сўз берганман, аҳдлашганман. Шунинг учун онамга берган аҳдимни бузмайман» деб жавоб бердилар. Бу гапларни эшитган ўғрилар бошлиғи: «Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ». Сен онангга берган аҳдингга хиёнат қилишдан қўрқяпсан-у, биз эса, Аллоҳга берган аҳдимизга хиёнат қилишдан қўрқмаймизми?» деди.
Кейин қароқчилар бошлиғи карвондан олинган барча мол-мулкларни қайтариб беришга амр қилди ва: «Эй йигит, мен сенинг олдингда, сен сабабли тавба қиламан» деди. Бу гапни эшитган барча ўғрилар: «Сиз бизни йўлтўсарликда бошлиғимиз эдингиз. Бугун эса, тавбада бизнинг бошлиғимиз, каттамизсиз. Биз ҳам барчамиз Аллоҳга тавба қилдик» дедилар. Ҳаммалари қилган хатолари учун тавба қилдилар, тавбалари гўзал бўлди.