05 Ноябр, 2024, 04 Жумадул аввал, 1446
05 Ноябр, 2024, 04 Жумадул аввал, 1446
Ҳар йили Рамазон ойи бошимизга соябон бўлиб келганида ул муборак ойнинг фазилатидан баҳраманд бўлиб қолиш учун интиламиз, тутаёган рўзамиз қабул бўлиши учун бир-биримизга яхшиликлар илинамиз.
Динимиз яхшиликни аввал ўз яқинларингдан бошлашга амр этади. Яқинларга қилинадиган яхшиликнинг энг афзали эса силаи раҳмдир.
«Сила» сўзи араб тилида «қўшиш», «боғлаш», «жамлаш» ва «пайвандлаш» маъноларини англатади. Шунингдек, моддий мукофот ва мол беришга ҳам ишлатилади. Уламолар истилоҳида эса, асосан, силаи раҳм, яъни қариндошларга ва яқин кишиларга яхшилик қилишга «сила» дейилади. «Сила силаи раҳмдир. У насабдош қариндошларга яхшилик қилиш, уларга меҳр-мурвват кўрсатиб, ҳолларидан хабар олишдан иборатдир.
Пайғамбаримизга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) саҳобалар қариндошларидан шикоят қилишганида, у зот: “Улар ёмонлик қилишса ҳам, сизлар яхшилик қила- веринглар”, деб буюрганлар.
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
“Эй одамлар! Сизларни бир жон (Одам)дан яратган ва ундан жуфти (Ҳавво)ни яратган ҳамда иккисидан кўп эркак ва аёлларни тарқатган Раббиларингдан қўрқинглар! Шунингдек, ўрталарингдаги ўзаро му- омалада номи келтирилувчи Аллоҳдан ва қариндошлар (алоқасини узиш)дан қўрқинглар! Албатта, Аллоҳ сизларни кузатиб турувчидир” (Нисо, 1).
Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) “Қариндошларидан алоқани узган одам жаннатга кирмайди. Силаи раҳм доимий борди-келди эмас, балки узоқлашиб кетган қариндошнинг ҳолидан хабар олишдир ” (Бухорий ва Муслим ривояти), деб марҳамат қилганлар. Қариндошлик ҳақлари фақат борди-келдиларнинг такрорланиши билан чегараланиб қолмай, очин-тўқин кунларида далда ва хурсандчилигига шерик бўлишни ҳам тақозо этади. Инсон табиатан яқинларига, оға-иниларига суянишни хоҳлайди ва топганларини улар билан баҳам кўришга уринади. Яқинларнинг ўзаро борди-келдини узиб қўйиши жамиятда меҳрсизлик, бағритошлик каби иллатларни пайдо қилади. Демак, қариндошлик алоқаларининг мустаҳкамлиги жамият тараққиётида ҳам муҳим омилдир.
Абдурроҳман ибн Авф розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: «Аллоҳ таоло: «Мен Аллоҳман! Мен Раҳмонман! Раҳм Менинг исмимдан олингандир! Ким унинг силасини қилса, Мен ҳам унинг силасини қиламан. Ким унинг силасини узса, мен ҳам унинг силасини узаман», дейди», — дедилар.
Ҳадисларда ака ота ўрнида, опа она ўрнида экани айтилган. Демак, акани ота каби ҳурматлаш, опани она каби эъзозлаш лозим. Ўз навбатида, бу қоидадан ака ва опанинг ука-сингилларига ота ва она каби ғамхўрлик қилишлари кераклиги ҳам англашилади.
Аллоҳ таоло барчаларимизни бир- бирларимизга меҳр-муҳаббатли қилсин, фаровон ҳаёт кечиришимизни насиб этсин!
Айниқса, муборак Рамазон кунларида яқинларимизни йўқлайлик. Бу эса юқорида айтилганидек рўзаларимизнинг мукаммал қабул бўлишига далолатдир.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу ҳақларида, айниқса, у кишининг охирзамонда чиқишлари борасида мусулмон уламолар орасида қадимдан кўпгина баҳслар ўтган, бу баҳсларнинг натижаси турлича бўлиб чиққан.
Шиа мазҳабидагилар Имом Маҳдийни «Маҳдий мунтазар», яъни интизор бўлиб турилган Маҳдий дейишади.
Аҳли сунна вал жамоа мазҳаби уламолари бу масалада ўзаро алоҳида баҳс юритганлар. Баъзи уламолар «Бу борада келган барча ҳадислар заифдир», деганлар. Бундай деганлар озчилик бўлиб, уларнинг энг кўзга кўрингани Ибн Халдундир.
Кўпчилик уламолар «Маҳдий розияллоҳу анҳу ҳақидаги ҳадиси шарифлар катта саҳобалардан, улуғ муҳаддислар томонидан ривоят қилинган», дейдилар. Бу ҳақдаги ҳадиси шарифларни Имом Абу Довуд, Термизий, Ибн Можа, Тобароний, Абу Яъло, Баззоз, Имом Аҳмад ибн Ҳанбал, Ҳоким ва бошқалар ривоят қилганлар.
Юқорида ана шу ҳадиси шарифлардан бир қисмини ўрганиб чиқдик. Уларнинг баъзиларида имом Маҳдий розияллоҳу анҳунинг исмлари очиқ-ойдин тилга олинган бўлса, бошқаларида ишора қилинган. Уларни солиштириб кўрадиган бўлсак, бир неча умумий хулосалар чиқаришимиз мумкин:
1. Охирзамон бўлганда Пайғамбар алайҳиссаломнинг оли байтларидан, ҳазрати Алий ва Биби Фотима розияллоҳу анҳумоларнинг ўғиллари Имом Ҳасан розияллоҳу анҳунинг наслидан Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу чиқадилар.
2. Имом Маҳдий розияллоҳу анҳунинг чиқишлари қуйидагича бўлади: бир халифа вафот этгач, мусулмонлар ўртасида ихтилоф бўлади. Мадинадан бир киши Маккага қочиб чиқади. Унинг олдига Маккадан одамлар келиб, ўзи истамаса ҳам уни чиқариб, Рукн билан Мақом ўртасида унга байъат қиладилар. Ана ўша киши Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу бўладилар.
3. Шомдан Имом Маҳдий розияллоҳу анҳуга қарши аскар юборилади. Ушбу юборилган аскарларни Макка билан Мадина ўртасидаги сайҳонликда ер ютади.
4. Одамларни ер ютганини кўриб, имом Маҳдий розияллоҳу анҳунинг олдига Шомнинг абдоллари – авлиёлари ва аҳли Ироқнинг яхшилари келиб, унга байъат қиладилар.
5. Сўнгра Қурайшдан тоғаси Бану Калблик бўлган киши чиқади. Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу унга қарши аскар юбориб, уларга ғолиб келади. Кейин Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу молни тақсим қилади.
6. Сўнгра Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу одамлар орасида Набийлари соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатига амал қилади. Ер юзида Ислом қарор топади. Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу жабр-зулмга тўлган ер юзини адолат ва инсофга тўлдиради.
7. Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу молни сочади, уни санамайди. У кишининг даврларида мол-мулк кўпайиб кетгани, ўзлари сахий бўлганликлари учун шундоқ бўлади.
8. Имом Маҳдий розияллоҳу анҳу етти йил халифа бўладилар. Сўнг у киши вафот этадилар, мусулмонлар у зотнинг жанозасини ўқийдилар.
«Фитналар ва Қиёмат аломатлари» китобидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 