Ҳаж сафаридаги зиёратчилар ташриқнинг учинчи куни тош отиш маросимини якунлагач, Маккадаги Ал Ҳаром масжидида хайрлашув тавофини қилдилар.
Islam.ru хабарига кўра тавоф ал-видо ёки видолашув тавофи зиёратчининг Маккадан кетишидан олдин амалга оширилади ва мажбурий ҳаж маросими ҳисобланади. Икки муқаддас масжид ишлари бўйича Бош бошқарма Қиролликнинг ҳаж маросимларини осонлик билан бажарадиган зиёратчиларни қўллаб-қувватлаш режаларига мувофиқ ўз хизматларини кўрсатди.
Президент Ал Ҳаром масжиди ичидаги хавфсизлик органлари билан ҳамкорликда оломонни бошқариш ва ташкил қилиш, шунингдек, Матаф биносининг барча қаватларини ва масжиднинг тўлиқ сиғимини тайёрлаш учун 500 нафар фуқаро хавфсизлиги ходимларини ёллади.
Президентнинг айтишича, робот Маккадан чиқишдан олдин сўнгги ҳаж маросимини бажараётган зиёратчиларга Қуръон нусхаларини тарқатади.
Президентнинг бошқарув масалалари бўйича ўринбосари Шайх Бадр бин Абдуллоҳ Ал-Фурайҳнинг айтишича, робот икки томонлама автоматик навигация тизимидан фойдаланади ва одамлар ва объектлар билан тўқнашувни олдини олиш учун уч ўлчовли датчикка эга.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
МУАММО
Олимларнинг фикрича адоват ёки кек сақлаб юриш инсон саломатлиги учун зарарли бўлиб, юрак-қон томир ва иммун тизимининг бузилишига, бош ҳамда бўғимлар оғриғига олиб келади. Бундан ташқари инсонда депрессия, хавотир, жиззакилик каби муаммоларни келтириб чиқарар экан.
ТАДҚИҚОТ
Доктор Майкл Берри ўзининг “Саратонни даволаш” номли китобида бундай ёзади: “Дарҳақиқат, кечиримли ва саховатли бўлиш инсон саломатлигига ижобий таъсир қилади. Илмий тадқиқотларда, асабий таранглик, гина-адоват сақлашлик овқат ҳазм қилиш ва қон айланиш тизимига салбий қилиши ва бу – саратон касаллигини келтириб чиқариши аниқланган”.
НИМА ҚИЛИШ КЕРАК?
Психологлар бундай ҳолатдан чиқиб кетишнинг йўли инсон кечиримли бўлишга ҳаракат қилиши кераклигини таъкидлашади. Кечиримли бўлиш инсонлар ўртасидаги яхши муносабатларни таъминлашга ҳамда уни мустаҳкамлашга кўмак беради.
Аммо айримлар кечиримли бўлиш қўлидан келмаслигидан шикоят қилади. Тўғри, кечиримли бўлиш анча қийин иш бўлсада, аммо уни ўзлаштириш мумкин.
Кечиримлик инсонга руҳий енгиллик беради, бандани ич-ичидан кемираётган иллатлар: хафагарчилик, нафрат, адоватга бархам беришга ёрдам беради. Шунинг учун кечиримли бўлишга ҳаракат қилиш инсон саломатлиги учун ниҳоятда фойдалидир.
БИР ОЯТ
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Яхшилик билан ёмонлик баробар бўлмас. Сен яхшилик бўлган нарса ила дафъ қил. Кўрибсанки, сен билан орасида адовати бор кимса худди содиқ дўстдек бўлур. Унга фақат сабр қилганларгина эришур. Унга фақат улуғ насиба эгаси бўлганларгина эришур” (Фуссилат сураси, 34-35-оятлар).
Демак, ёмонлик қилган инсонга яхшилик билан жавоб қайтариш сабрли ва олийжаноб мўминларнинг хулқи экан.
ҲАДИС
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Қиёмат бўлганида нидо қилувчи: “Инсонларни кечирувчи кишилар қани? Роббингиз ҳузурига келинг ва ажрингизни олинг”, деб нидо қилади.
ХУЛОСА
Демак, бақириб ёки жиззакилик қилиб, асабийлашган инсон бу билан қаршисидаги одамга зулм ўтказаётганини эмас, энг аввало ўз саломатлигига путур етказаётганини унутмасин! Бу гўёки заҳар ичган одам унинг таъсири бошқа инсонга етишини кутишга ўхшайди...
Даврон НУРМУҲАММАД