Мамлакатимизда ҳеч бир инсон эътибордан четда эмас. Айниқса, жисмоний имконияти чекланган фуқароларга кўрсатилаётган меҳр ва ғамхўрлик миллий қадриятларимизга хос, муқаддас динимиз таълимотига ҳамоҳанглиги билан таҳсинга сазовор.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси ташаббуси билан жорий йилнинг 12–13 март кунлари Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида эшитиш ва нутқида нуқсони бор инсонлар билан “Сиз бизга кераксиз!” тадбири ўтказилди.
Тадбирларда маҳаллий ҳокимликлар, вилоят вакиллиги, Пенсия жамғармаси, Меҳнат бандлиги ва Соғликни сақлаш бошқармаси ходимлари, имомлар, отинойилар ва сурдо таржимонлари иштирок этишди.
– Бизлар ўзимиз билмаган ҳолда адашиб, бошқа эътиқодда бўлганмиз. Аммо бугун бу тадбирдан кўнглимиз ёришиб, ҳақиқатан барчамизнинг ота-онамиз, авлод-аждодларимиз мусулмонлигини тушуниб етдик. Имон калималаридан қалбимиз ёришиб, ҳаловатни ҳис қилдик, – дея ўз фикрларини кўзларида ёш ила баён қилишди қорақалпоғистонлик Р.Давлатмуродов, А.Жалиева, Г.Шилимбетова.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Пайғамбар саллоллоҳу алайҳи васаллам: “Муҳаммаднинг жони Унинг қўлида бўлган зот билан қасамки, ушбу умматдан бирортаси: яҳудийсими, насронийсими менинг ҳақимда эшитсаю, сўнгра менга юборилган нарсага имон келтирмай ўлиб кетса, албатта дўзах эгаларидан бўлади”, дедилар» (Имом Муслим ривояти).
Бундай тадбирлар Тошкент, Сирдарё, Жиззах, Самарқанд, Навоий, Бухоро вилоятларида ҳам ўтказилди.
https://vaqf.uz/oz/news/view/789
https://vaqf.uz/oz/news/view/772
https://vaqf.uz/oz/news/view/773
https://vaqf.uz/oz/news/view/774
https://vaqf.uz/oz/news/view/777
https://vaqf.uz/oz/news/view/778
https://vaqf.uz/oz/news/view/780
https://vaqf.uz/oz/news/view/785
https://vaqf.uz/oz/news/view/789
https://vaqf.uz/oz/news/view/790
Мунира АБУБАКИРОВА,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Хотин-қизлар масалалари бўйича бўлим мутахассиси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Келинликка номзод шахснинг ҳам ўзига яраша ҳуқуқлари ва одоблари мавжуд.
1. Келинликка номзод шахс ўзини хушрўй кўрсатиш учун зийнатланишга ҳақли.
Уламоларимиз бунга мисол қилиб, Субайҳа бинти Ҳорис розияллоҳу анҳонинг ҳадисини келтиришади. Унда «Қачонки нифосдан покланганда, совчилар учун зийнатланди» деган жумла бор. Бошқа бир ривоятда: «...сурма суртиб, хино қўйиб тайёрланди», дейилган.
2. Келинликка номзод шахс куёвликка номзодни кўришга ҳақли.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Муғийра розияллоҳу анҳунинг ҳадисидаги: «Унга назар сол, чунки бундай қилиш иккингиз орангизда бардавомликка керакдир», деганлари келинликка номзодга ҳам тегишли.
3. Келинликка номзод шахс куёвликка номзод билан суҳбатлашишга ҳақли. Бу – табиий ҳолат. Кўришгандан кейин, оила қуриш нияти бўлгандан кейин, ўртада суҳбат бўлиши турган гап.
4. Келинликка номзод шахс муайян эркакни ёқтириш ва унга никоҳланиш истагини билдиришга ҳақли.
قَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ وَلَدَتْ سُبَيْعَةُ الْأَسْلَمِيَّةُ بَعْدَ وَفَاةِ زَوْجِهَا بِنِصْفِ شَهْرٍ، فَخَطَبَهَا رَجُلَانِ أَحَدُهُمَا شَابٌّ وَالْآخَرُ كَهْلٌ، فَحَطَّتْ إِلَى الشَّابِّ، فَقَالَ الشَّيْخُ: لَمْ تَحِلِّي بَعْدُ، وَكَانَ أَهْلُهَا غَيَبًا وَرَجَا إِذَا جَاءَ أَهْلُهَا أَنْ يُؤْثِرُوهُ بِهَا، فَجَاءَتْ رَسُولَ اللهِ r، فَقَالَ: قَدْ حَلَلْتِ فَانْكِحِي مَنْ شِئْتِ. رَوَاهُ مَالِكٌ.
«Умму Салама айтадилар:
«Субайҳа Асламия эрининг вафотидан ярим ой ўтиб туғди. Унга икки киши совчи қўйди. Улардан бири ёш, бошқаси қари эди. У ёшига мойил бўлди. Чол: «Ҳали ҳалол бўлганинг йўқ», – деди. Аёлнинг аҳли ғойиб эди. Чол аёлнинг аҳли келганда уни ўзига беришларидан умидвор бўлди. Аёл Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига борди. Бас, у зот: «Сен ҳалол бўлдинг. Кимни истасанг, ўшанга никоҳлан», дедилар» (Молик ривоят қилган).
Икки тараф риоя қилиши лозим нарсалар
Келинлик ва куёвликка номзодлар никоҳдан олдинги учрашув ва бошқа муносабатларда риоя қилишлари лозим бўлган нарсалар қуйидагилардан иборат:
1. Икковлари бир-бирларига номаҳрам эканликларини унутмасликлари зарур.
Чунки асли маҳрам бўлмаган икки жинсдаги шахснинг никоҳдан бошқа нарса маҳрам қила олмайди, жумладан, совчилик қилиш ва унаштириш ҳам.
2. Икковлари учрашмоқчи бўлсалар, фақат маҳрамларининг иштирокида учрашишлари шарт.
3. Икковлари учрашганда қўл бериб кўришишлари мутлақо мумкин эмас.
4. Никоҳдан олдин икковлари холи қолишлари мутлақо мумкин эмас.
"Бахтиёр оила" китобидан