Бугун, 4 март куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари Тошкент шаҳрида қайтадан бунёд этилган “Кулол Қўрғон” жоме масжидига ташриф буюрдилар. Муфтий ҳазратлари суҳбат аввалида жоме масжидни қайта бунёд этишда хизмат қилган қурувчилар, ҳашарчилар ва ҳомийларга миннатдорлигини билдириб, масжид қуришдек хайрли амалларининг ажри савоблари зиёда бўлишини дуо қилдилар.
Қайд этиш жоизки, “Кулол Қўрғон” жоме масжиди саховатпеша инсонлар кўмаги ва ҳашар йўли билан қайта бунёд этилди. Масжид қурилиши 2019 йилда бошланиб, 2021 йил ўрталарида якунига етказилди. Замонавийлик акс этган масжид 2-3 қаватдан иборат бўлиб, 32 метрлик минора унга ўзгача чирой бериб турибди. Бир вақтнинг ўзида 3500-4000 нафар намозхонни сиғдирувчи масжидда барча шароитлар ҳозирланган. Хусусан, замонавий таҳоратхоналар, мингдан зиёд адабиётга эга кутубхона, масжид ходимлари учун ахборот технологиялар хонаси, маъмурият ва имом-хатиб, имом ноиби ва қоровулхоналар мавжуд.
Муфтий ҳазратлари ўз сўзлари давомида Ислом динида аёлларга муносабат, уларнинг ҳаётимиздаги ўрни ҳақида йиғилганларга мавъиза қилиб, бундай дедилар:
– Ислом келганидан кейин аёлларнинг жамиятдаги мавқеълари тикланиб, бир қанча ҳақ-ҳуқуқларга эга бўлдилар. Қуръони каримнинг ўндан ортиқ сураларида ва кўплаб ҳадиси шарифларда аёлларнинг ҳақ-ҳуқуқлари ва уларга тегишли ҳукмлар келтирилган. Ҳатто, Қуръони каримда алоҳида “Нисо” (“Аёллар”) деб номланган сура ҳам мавжуд. Буларнинг ҳаммаси Ислом динида аёлларга бўлган юксак эътибордир.
Шунингдек, муфтий ҳазратлари маъруза давомида ҳаётнинг турли жабҳаларидаги жавобгарлик масъулияти эркакка юклатилиши, исломда аёллар таълим олиш, ҳалол касб кор қилиш ҳуқуқига эгалиги, нафақа ва маҳр олиш ҳаққи борлиги ҳақида ҳам сўзладилар. Хусусан, кейинги пайтда айрим эркаклар томонидан хотин-қизларга нисбатан нотўғри муносабатда бўлинаётгани ҳақида ҳаётий мисоллар билан гапириб, ҳақиқий мўмин банда заифаларга Ҳазрати Пайғамбаримиз кўрсатиб бергандек муомала қилиш зарурлигини ҳадиси шарифлар асосида шарҳлаб бердилар.
Амри-маъруф якунида муфтий Нуриддин домла ҳазратлари юртимиз тинчлик-осойишталиги, Ватанимиз равнақи ҳамда жамоат ҳақига хайрли дуолар қилиб, мана шундай гўзал масжидни қуришга ҳисса қўшган барчанинг ҳаққига Аллоҳ таолодан ажру мукофот сўрадилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Имом Байҳақий, Абу Убайд ва Ибн Асокирлар Сувайд ибн Ғафла розияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар:
«Умар розияллоҳу анҳу Шомга келганида аҳли китоблардан бири: «Эй мўминларнинг амири! Мўминлардан бири мени ўзинг кўриб турган ҳолга солди», деди. У калтакланган, боши ёрилган ҳолда эди. Умар розияллоҳу анҳу қаттиқ ғазабланди ва Суҳайб розияллоҳу анҳуга:
«Бор, қара-чи, бунинг соҳиби ким экан?» деди.
Суҳайб розияллоҳу анҳу бориб қараса, у Авф ибн Молик розияллоҳу анҳу экан.
Суҳайб унга: «Мўминларнинг амири сендан қаттиқ ғазабланди. Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳунинг олдига бор, у зот билан гаплашсин. Умар шошилиб, сени бир нарса қилиб қўядими, деган хавфдаман», деди.
Умар розияллоҳу анҳу намозни ўқиб бўлиб:
«Суҳайб қани?! У одамни келтирдингми?!» деди.
«Ҳа», деди Суҳайб.
Авф Муознинг олдига бориб, бўлган воқеани айтиб берган эди, бас, Муоз ўрнидан туриб:
«Эй мўминларнинг амири! У Авф ибн Молик экан. Унинг гапини эшитиб кўринг. Шошилиб, уни бир нарса қилиб қўйманг», деди. Умар унга:
«Сенинг бу билан нима ишинг бор?!» деди.
«Эй мўминларнинг амири, қарасам, бу бир муслима аёлнинг эшагини етаклаб кетаётган экан. Эшак сакраб, аёлни йиқитиб юборай дебди. Лекин аёл йиқилмабди. Манави бўлса, уни туртиб йиқитиб, ўзини аёлнинг устига отди», деди Авф.
Умар унга: «Менга аёлни олиб кел, айтганингни тасдиқласин», деди.
Авф аёлнинг олдига борди. Аёлнинг отаси билан эри: «Нима қилиб қўйдинг?! Бизнинг соҳибамизни шарманда қилдинг-ку!» дедилар.
Бироқ аёл: «Аллоҳга қасамки, у билан бораман!» деди.
Отаси билан эри: «Биз бориб, сенинг номингдан гапирамиз», дедилар ва Умар розияллоҳу анҳунинг ҳузурига келиб, Авф айтган гапларга ўхшаш гап айтдилар.
Бас, Умар амр қилди. Яҳудий осилди.
Сўнгра Умар: «Биз сизлар билан бунга сулҳ қилганимиз йўқ. Эй одамлар! Муҳаммаднинг зиммаси ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Улардан ким бу ишни қилса, унга зимма йўқ!» деди.
Сувайд: «Ўша мен кўрган яҳудий Исломда биринчи осилган одам эди», деди».
Бу ҳодисада Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг сиёсат ёки ташвиқот учун эмас, балки адолат учун иш олиб боришлари яққол намоён бўлмоқда. Мазкур яҳудий қилар ишни қилиб қўйиб, маккорлигини ишга солган эди. У: «Мусулмонларнинг халифаси келиб турибди, ҳозир сиёсат нозик пайтда унга арз қилсам, сиёсат учун менинг тарафимни олади», деб ўйлаган эди.
Дарҳақиқат, иш аввалига, сиртдан қараганда яҳудий ўйлаганича бошланди. Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу катта саҳобий Авф ибн Молик розияллоҳу анҳунинг обрўсига эътибор қилмай, ишнинг ҳақиқатини суриштира бошладилар. У кишидан бошқа одам бўлганида бир яҳудийни деб, ўзимизнинг обрўли одамни хижолат қилмайлик, деган мулоҳазага бориши мумкин эди. Аммо ҳазрати Умар розияллоҳу анҳунинг табиатларида ва у киши кўрган тарбияда бундай мулоҳаза бўлиши мумкин эмас эди.
У кишидан бошқа одам бўлганида сиёсат учун, ноҳақдан бўлса ҳам уларнинг ёнини олиши мумкин эди. Аммо ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу бундай қилишлари мумкин эмас эди. У киши айбдор ким бўлишидан қатъи назар, унинг айбига яраша жазосини бериш тарбиясини олганлар. Ва шундай қилдилар ҳам.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 23-жузидан олинди