Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Yanvar, 2025   |   15 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:47
Peshin
12:37
Asr
15:37
Shom
17:22
Xufton
18:40
Bismillah
15 Yanvar, 2025, 15 Rajab, 1446

Oyoqlar orasi to'rt barmoq kengligida ochiladi

1.12.2023   690   3 min.
Oyoqlar orasi to'rt barmoq kengligida ochiladi

Namozxon qiyom holatida qiblaga yuzlangan, qaddi tik, qo'llari ikki yonga tushirilgan, ikkala oyoqlarining orasi to'rt barmoq kengligida ochilgan bo'ladi.

Namozda qiyomda turganda oyoqlar orasi qanday holatda turishi haqida Abdurrahmon al-Juzayriy rahimahulloh “al-Fiqh 'ala-l-mazohib al-arba'a” asarida quyidagilarni yozgan: “Qiyom holatida ikki oyoqni ochish miqdori juda yaqin ham, juda uzoq ham bo'lmasligi kerak. Faqat semizlik, to'lalik, barvastalik va shunga o'xshash uzr bilan bo'lsa, joiz. Mazhablarda uning miqdori borasida ixtiloflar

Hanafiylar ikki oyoq orasini to'rt barmoq miqdori ochish deb belgilaganlar. Undan ortiq yoki kam bo'lsa, makruh bo'ladi.

Shofe'iylar esa bir qarich deb belgilaganlar. Ular orasi bundan qisqa yoki ortiq ochilsa, makruh bo'ladi. Huddi bu bir oyoq oldinroqda, birisi orqaroqda turgandek makruh bo'ladi.

Molikiylar ikki oyoq orasini ochishni sunnat emas, balki mandub bo'ladi, deydilar. Ular fikricha, ikki oyoq orasi bir-biriga tekkizilgan yoki juda ochilgan holatda emas, balki urfda yomon ko'rilmaydigan holatdagi o'rtacha ochilishi kerak.

Hanbaliylarning fikrlari ham molikiylar singaridir, faqat ular mandub yoki sunnat deb belgilagan emaslar" (Abdurrahmon al-Juzayriy. al-Fiqh 'ala-l-mazohib al-arba'a. J. 1. – B. 202).

Bu masala bo'yicha doktor Vahba Zuhayliy "Al Fiqhul Islamiyyu va adillatuhu" (Islom fiqhi va uning dalillari) nomli kitobida (J. 1. – B. 695) quyidagilarni yozadi:

Hanafiylar aytadilar: “Qiyomda ikki oyoq orasini to'rt enlik miqdoricha ochib turish sunnatdir. Chunki bu xushu'ga yaqinroqdir”.

Shofe'iylar aytadilar: “Ikki oyoq orasi bir qarich miqdorida ochiladi”.

Molikiy va hanbaliylar aytadilar: “Ikki oyoqning orasini ochish mandubdir. O'rtacha holatda bo'lsin. Ikkisini bir-biriga qo'shib olmasin yoki juda kengaytirib, urfda noxush sanaladigan bo'lmasin”.

Demak, to'rt mazhabning fiqhiy qarashlariga ko'ra namozda qiyomda turganda ikki oyoq orasi juda katta ochilgan bo'lmasligi, urfda va odamlar nazarida g'ayritabiiy ko'rinmasligi darkor. Shuning uchun ham, namozlarda ikki oyoqlarini kerib, keng ochib turish holati namoz borasidagi diniy an'anaga to'g'ri kelmagani bois erish tuyuladi.

 “Sunnatga muvofiq namoz o'qing” kitobidan olindi.

Jaholatga qarshi ma'rifat
Boshqa maqolalar

Qur’onni esda saqlanglar

14.01.2025   3295   1 min.
Qur’onni esda saqlanglar

Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy alayhissalom: «Qur’onni o‘qish va yodlashda bardavom bo‘linglar. Jonim qo‘lida bo‘lgan Zotga qasamki, Qur’on ipini yechib, qochib ketish borasida  tuyadan ham tezroq», dedilar (Imom Buxoriy, 5033; Imom Muslim, 791).

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qur’onni yod olgan (Qur’onni o‘ziga do‘st tutgan) kishining misoli bog‘lab qo‘yilgan tuyaning misoliga o‘xshaydi. Agar qattiq turib, uni bog‘lashda bardavom bo‘lsa, tuyasini saqlab qoladi. Agar bo‘sh qo‘sa, ketib qoladi”, dedilar (Imom Buxoriy, 5031; Imom Buxoriy, 789).

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimningdir men falon-falon oyatni sedan chiqardim, deb aytishi qanday ham yomon. Balki, u sedan chiqartirildi. Qur’onni (o‘qish bilan uni) esda saqlanglar. Chunki u kishilarning qalbidan  ketib qolishda tuyalardan ham tez”, dedilar.

"Qur’on fazilatlari haqida qirq hadis" kitobidan